11.04.2013 Views

Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Sonra büyürdüm öbür sevgili yoldaşlarıma,<br />

haydi, dedim, binin tez giden gemilere<br />

çabuk,<br />

korktum, biri lotos yer, sılayı unutuverir<br />

diye.<br />

onlar da hemen bindiler ve oturdular<br />

sıralarına,<br />

küreklere sarılıp köpürttüler kırçıl denizi.<br />

Lucifer. Sabah yıldızı Phosphoros'un Latince<br />

adı (Phosphoros). Hıristiyan edebiyatında<br />

şeytanın bir adı.<br />

Luna. Adı ay anlamına gelen bir roma tanrıçası.<br />

Aventinus tepesinde bir tapınağı vardı,<br />

ama hiçbir efsanesi olmadığı gibi zamanla Diana<br />

tanrıçayla bir tutulmuş Luna adı da şiirde<br />

Yunanca Selene'yi çevirmeye yaramıştır.<br />

Lupercus. Çobanların ve sürülerin kurtlara<br />

karşı koruyucusu sayılan eski bir İtalya tanrısı.<br />

Sonradan Faunus'la bir tutulmuş ve adı<br />

Faunus Lupercus olmuştur. Yunan din ve<br />

tanrılarının etkisiyle Lupercus Pan'a da benzetilmiştir.<br />

Her yıl 15 şubatta kutlanan Lupercalia<br />

bayramı bir bahar ve bereket şenliğidir:<br />

Çıplak Lupercus rahipleri alay halinde<br />

Palatinus tepesini dolaşırlar ve kurban ettikleri<br />

bir keçinin derisiyle yapılmış kamçılarla yolda<br />

rastladıkları kadınları döverlerdi. Böylece<br />

dövülen kadınların kısırlıktan kurtulup doğurgan<br />

olacaklarına inanılırdı.<br />

Lydos. Lydia'lılara adını veren kurucu kahraman.<br />

Tarihçi Herodotos'a göre Lydos<br />

Atys'in oğlu, Atys de Manes'in oğludur. Manes<br />

ise tanrı Zeus'la Okeanos kızı Kallirhoe'<br />

den dogmadır. Lydos'un Tyrrhenos adlı bir<br />

de kardeşi vardır. Lydos nasıl Lydia'lılara<br />

isim babası olmuşsa, Tyrrhenos da Tyrrhenoi,<br />

yani Etrüsklere adını vermiştir. Bu akrabalıktan<br />

anlaşılıyor ki, efsane de Etrüsklerin<br />

Anadolulu kaynaktan olduklarını kanıtlamaktadır.<br />

Lykaon. (1) Priamos'la Laothoe'nin oğlu,<br />

Polydoros'un kardeşi. Kaderi onunki kadar<br />

acıdır. Patroklos öldükten sonra, Akhilleus<br />

savaşa katıldığı zaman, Skamandros kıyısında<br />

öldürüp öldürüp ırmağa attığı kurbanlardan<br />

biri de Lykaon'dur (İl. XXI, 34-135),<br />

(2) Pelasgos'un oğlu. Arkadya kralı Lykaon<br />

elli oğul babasıymış, ama tanrı saygısı, tanrı<br />

196<br />

korkusu yokmuş ne kendinde, ne oğullarında.<br />

Zeus onları denemek istemiş bir gün:<br />

Yoksul bir köylü kılığına girerek Lykaon'un<br />

sarayına konuk olmuş, kral da bu adamın bir<br />

tanrı olup olmadığını anlamak için insan etinden<br />

yemekler çıkarmış karşısına. Baştanrı büyük<br />

bir öfkeye kapılarak masayı devirmiş ve<br />

şimşekler çakarak Lykaon'un oğullarını yıldırımla<br />

çarpmış, yalnız- birini sağ bırakmış,<br />

Lykaon'un kendisini de bir kurt haline getirdikten<br />

sonra sağ kalan oğlunu tahta çıkarmış.<br />

Bu efsane Arkadya bölgesinde Lykialı Zeus'un<br />

adına kutlanan törenlerde insan kurbanlarının<br />

nedenini açıklamaya yaramaktadır.<br />

(3) Pandaros'un babası. Troas bölgesine<br />

yerleşmiş Lykialı (Pandaros, Karkabos).<br />

Lykomedes. Skyros adasının kralı. Thetis<br />

oğlu Akhilleus'un Troya savaşına katılmasını<br />

önlemek için onu Lykomedes'in sarayına<br />

göndermiş, kralın kızları arasına saklamıştı<br />

(Akhilleus).<br />

Lykomedes Theseis efsanesinde de rol oynar:<br />

Atinalı yiğit kendi ülkesinde tutunamayınca<br />

Skyros adasına gider, akrabalık bağlarıyla<br />

bağlı olduğu Lykomedes'in yanına sığınır.<br />

Lykomedes de Theseus kendi krallığını<br />

ele geçirir korkusuyla onu bir kayalığın üstüne<br />

götürür ve uçurumdan aşağı atar (Theseus).<br />

Lykos. (1) Kadmos soyundan olan Thebai<br />

kralı. Antiope'nin amcası. Lykos, karısı Dirke<br />

ile Antiope'ye eziyet ederler. Antiope'nin<br />

de Zeus'tan olan İkizleri Amphion ve Zethos<br />

analarının öcünü almak için Lykos'u öldürürler<br />

(Antiope, Amphion).<br />

(2) Argonautlar efsanesinde adı geçen Maryandyn'ler<br />

kralı. Lykos Argonautlan batı<br />

Ege kıyılarında bulunan ülkesine vardıklarında<br />

iyi karşılar, konuklar ve ölen İdmon'la<br />

Tiphys'i gömmelerine yardım eder, giderek<br />

kendi oğlunu ölen dümencinin yerini tutmak<br />

üzere yanlarına verir. Argonautların Amykos'u<br />

öldürmeleri bu zorbanın düşmanı olan<br />

Lykos'un çok hoşuna gitmişti (Argonautlar).<br />

Lykurgos. Trakya kralı Lykurgos'tan İlyada'da<br />

söz edilmektedir. Savaş sırasında Akha<br />

yiğidi Diomedes karşısında Bellerophontes'in

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!