Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü
Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü
Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Sonra büyürdüm öbür sevgili yoldaşlarıma,<br />
haydi, dedim, binin tez giden gemilere<br />
çabuk,<br />
korktum, biri lotos yer, sılayı unutuverir<br />
diye.<br />
onlar da hemen bindiler ve oturdular<br />
sıralarına,<br />
küreklere sarılıp köpürttüler kırçıl denizi.<br />
Lucifer. Sabah yıldızı Phosphoros'un Latince<br />
adı (Phosphoros). Hıristiyan edebiyatında<br />
şeytanın bir adı.<br />
Luna. Adı ay anlamına gelen bir roma tanrıçası.<br />
Aventinus tepesinde bir tapınağı vardı,<br />
ama hiçbir efsanesi olmadığı gibi zamanla Diana<br />
tanrıçayla bir tutulmuş Luna adı da şiirde<br />
Yunanca Selene'yi çevirmeye yaramıştır.<br />
Lupercus. Çobanların ve sürülerin kurtlara<br />
karşı koruyucusu sayılan eski bir İtalya tanrısı.<br />
Sonradan Faunus'la bir tutulmuş ve adı<br />
Faunus Lupercus olmuştur. Yunan din ve<br />
tanrılarının etkisiyle Lupercus Pan'a da benzetilmiştir.<br />
Her yıl 15 şubatta kutlanan Lupercalia<br />
bayramı bir bahar ve bereket şenliğidir:<br />
Çıplak Lupercus rahipleri alay halinde<br />
Palatinus tepesini dolaşırlar ve kurban ettikleri<br />
bir keçinin derisiyle yapılmış kamçılarla yolda<br />
rastladıkları kadınları döverlerdi. Böylece<br />
dövülen kadınların kısırlıktan kurtulup doğurgan<br />
olacaklarına inanılırdı.<br />
Lydos. Lydia'lılara adını veren kurucu kahraman.<br />
Tarihçi Herodotos'a göre Lydos<br />
Atys'in oğlu, Atys de Manes'in oğludur. Manes<br />
ise tanrı Zeus'la Okeanos kızı Kallirhoe'<br />
den dogmadır. Lydos'un Tyrrhenos adlı bir<br />
de kardeşi vardır. Lydos nasıl Lydia'lılara<br />
isim babası olmuşsa, Tyrrhenos da Tyrrhenoi,<br />
yani Etrüsklere adını vermiştir. Bu akrabalıktan<br />
anlaşılıyor ki, efsane de Etrüsklerin<br />
Anadolulu kaynaktan olduklarını kanıtlamaktadır.<br />
Lykaon. (1) Priamos'la Laothoe'nin oğlu,<br />
Polydoros'un kardeşi. Kaderi onunki kadar<br />
acıdır. Patroklos öldükten sonra, Akhilleus<br />
savaşa katıldığı zaman, Skamandros kıyısında<br />
öldürüp öldürüp ırmağa attığı kurbanlardan<br />
biri de Lykaon'dur (İl. XXI, 34-135),<br />
(2) Pelasgos'un oğlu. Arkadya kralı Lykaon<br />
elli oğul babasıymış, ama tanrı saygısı, tanrı<br />
196<br />
korkusu yokmuş ne kendinde, ne oğullarında.<br />
Zeus onları denemek istemiş bir gün:<br />
Yoksul bir köylü kılığına girerek Lykaon'un<br />
sarayına konuk olmuş, kral da bu adamın bir<br />
tanrı olup olmadığını anlamak için insan etinden<br />
yemekler çıkarmış karşısına. Baştanrı büyük<br />
bir öfkeye kapılarak masayı devirmiş ve<br />
şimşekler çakarak Lykaon'un oğullarını yıldırımla<br />
çarpmış, yalnız- birini sağ bırakmış,<br />
Lykaon'un kendisini de bir kurt haline getirdikten<br />
sonra sağ kalan oğlunu tahta çıkarmış.<br />
Bu efsane Arkadya bölgesinde Lykialı Zeus'un<br />
adına kutlanan törenlerde insan kurbanlarının<br />
nedenini açıklamaya yaramaktadır.<br />
(3) Pandaros'un babası. Troas bölgesine<br />
yerleşmiş Lykialı (Pandaros, Karkabos).<br />
Lykomedes. Skyros adasının kralı. Thetis<br />
oğlu Akhilleus'un Troya savaşına katılmasını<br />
önlemek için onu Lykomedes'in sarayına<br />
göndermiş, kralın kızları arasına saklamıştı<br />
(Akhilleus).<br />
Lykomedes Theseis efsanesinde de rol oynar:<br />
Atinalı yiğit kendi ülkesinde tutunamayınca<br />
Skyros adasına gider, akrabalık bağlarıyla<br />
bağlı olduğu Lykomedes'in yanına sığınır.<br />
Lykomedes de Theseus kendi krallığını<br />
ele geçirir korkusuyla onu bir kayalığın üstüne<br />
götürür ve uçurumdan aşağı atar (Theseus).<br />
Lykos. (1) Kadmos soyundan olan Thebai<br />
kralı. Antiope'nin amcası. Lykos, karısı Dirke<br />
ile Antiope'ye eziyet ederler. Antiope'nin<br />
de Zeus'tan olan İkizleri Amphion ve Zethos<br />
analarının öcünü almak için Lykos'u öldürürler<br />
(Antiope, Amphion).<br />
(2) Argonautlar efsanesinde adı geçen Maryandyn'ler<br />
kralı. Lykos Argonautlan batı<br />
Ege kıyılarında bulunan ülkesine vardıklarında<br />
iyi karşılar, konuklar ve ölen İdmon'la<br />
Tiphys'i gömmelerine yardım eder, giderek<br />
kendi oğlunu ölen dümencinin yerini tutmak<br />
üzere yanlarına verir. Argonautların Amykos'u<br />
öldürmeleri bu zorbanın düşmanı olan<br />
Lykos'un çok hoşuna gitmişti (Argonautlar).<br />
Lykurgos. Trakya kralı Lykurgos'tan İlyada'da<br />
söz edilmektedir. Savaş sırasında Akha<br />
yiğidi Diomedes karşısında Bellerophontes'in