Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

Agenor yoluyla Kadmos'la Europe'nin ninesi
olur (Agenor, Belos, Europe).
Likhas. Herakles'in arkadaşı ve habercisi.
Yiğit onu Deianeira'dan yeni bir gömlek almaya
gönderir ve kansının yolladığı sihirli
Gömlegi sırtına geçirip yanmaya başlayınca
bütün suçu Likhas'tan bilir. Korkunç bir öfke
içinde ağaçları köklerinden söken, sunakları
deviren ve avaz avaz bağıran Herakles Likhas'ı
ayağından tutup denize fırlatır. Bahtsız
adam da Euboia yakınında denize düşüp oradaki
Likhades adalarına adını verir (Herakles).
Linos. Linos efsanesi bir çeşit ağıt yakma
törenine bir kaynak bulmak amacıyla uydurulmuş
olsa gerek.
(1) Argos'ta anlatılan efsane şöyledir: Linos,
kral kızı Psamathe'nin Apollon'dan gebe
kalarak doğurduğu bir çocuktu; kız babasından
korktuğu için bebeğini dağa bırakır,
köpekler gelir, Linos'u parçalarlar. Psamathe
de yasını ağıtlarla dile getirir. Babası işin farkına
vararak kızını öldürür. Apollon tanrı da
bu korkunç olayın cezası olarak Argos bölgesine
veba salar. Argoslular Delphoi bilicisinden
aldıkları öğüt üzerine Linos ve Psamathe
adına bir yas töreni düzenlerler, veba da böylece
sona erer. Linos törenlerinde ağıtlar okunur,
yolda rastlanan köpekler öldürülürdü.
(2) Boiotia'da anlatılan Linos efsanesi biraz
değişiktir: Linos Musaların birinin çocuğudur.
Müzikte usta olduğu için Herakles'i yetiştirmekle
görevlendirilmiş, ama kulağı olmayan
yiğit hocasından azar işittiği bir gün öfkelenerek
onu öldürmüş. Daha başka bir anlatıma
göre Linos ağıt söylemekte o kadar ustaymış
ki, Apollon'la boy ölçüşecek olmuş da tanrı
onu ölümle cezalandırmış.
Litai. Bkz. Yalvarılar
Lityerses. Phrygia kralı Midas'ın oğlu. Ekin
biçmede onun üstüne yokmuş ve babasının
kral olduğu bölgeye kim gelse onu yanşmaya
çağırır, istemese de onu döve döve çalışmaya
zorlarmış. Eli çok çabuk olduğundan hasımlarının
hepsini yener, kafalarını keser, bedenlerini
de ekin demetleri arasına baglarmış. Herakles,
Lydia kraliçesi Omphale'nin yanında
bulunduğu sırada Lityerses'le boy ölçüşmeye
gelmiş. Zorbanın meydan okumasına hiı, al
dırmadan onu güzel bir türküyle uyutmuş ve
kafasını kesmiş.
Phrygialılar ekin biçerken Lityerses'in serüvenini
dile getiren bir türkü söylerlermiş. Lltyerse
adlı bir türküde bu biçicinin ustalığı
övülürmüş.
Lotophagoi (Lotosyiyenler). Odysseia'da
sözü geçen efsanelik boy. Troya'dan ayrıldık
tan sonra Trakya kıyılarına uğrayan Odysseus'un
gemileri, oradan yelken açınca korkunç
bir poyraz fırtınasına tutulurlar ve on
gün denizde çalkandıktan sonra Lotosyiyen
lerin ülkesine varırlar. Bu ülkenin kuzey Afrika'nın
Trablusgarp kıyılarının karşısında Cerba
adası olduğu öteden beri bilginlerce kabul
edilir. Odysseus bu eşsiz serüveni şöyle anla
tır (Od. IX, 82 vd.):
Tam dokuz gün ölüm rüzgârları balıklı
denizde çalkaladı bizi
sonunda Lotosyiyenlerin toprağına vardık
onuncu günü,
bir bu çiçeği yer buranın halkı,
orada karaya çıktık ve biz gittik su almya.
arkadaşlar da çabucak hazır etti akşam
yemeğini,
oturup doyurduk karnımızı tez giden
gemilerin dibinde.
Yiyip içtikten sonra doyasıya,
yolladım arkadaşları, dedim gidin bakın,
ekmek yiyen hangi insanların toprağına
ayak basmışız.
Seçtim iki kişi, kattım yanlarına bir de
haberci.
Gittiler ossaat buluştular lotos yiyen
adamlarla,
bizim dostlara hiçbir kötülük düşünmedi
ora halkı,
lotos bile verdiler onlara yesinler diye,
bizimkilerden kini yediyse totosun bal gibi
yemişini,
kendinden geçti ve dönmeyi istemedi bir
daha gemiye.
Orada kalıp lotos yemekten başka şey
düşünmediler,
akıllarını çelmişti bu yemiş, unutturmuştu
sılayı
Ama bakmadım gözlerinin yaşına,
sürükledim gemiye onlun,
teknede, kürekçi sıraları altına çektim,
vurdum zincire