11.04.2013 Views

Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

leri Theia, Rheia, Themis, Tethys, Mnemosyne<br />

ve Phoibe'dir. Koios'la Phoibe evlenirler,<br />

iki kızları olur: Leto ve Asterie. Işığı simgeleyen<br />

göksel varlıklan meydana getiren Koios'<br />

la Phoibe Apollon ve Artemis'in atalarıdır.<br />

Kokalos. Sicilya'da Kamikos (sonradan Agrigentum<br />

olur) şehrinin kralı. Daidalos havaya<br />

uçarak Girit'ten kaçtığı zaman Kokalos'un<br />

yanına sığınmış ve saklanmış. Minos da Daidalos'u<br />

aramaya çıkıp Sicilya'ya vardığında<br />

usta yapıcıyı bulmak için bir düzene başvurmuş:<br />

Bir iplikle bir şeytanminaresi almış, ipliği<br />

bir ucundan öbür ucuna geçirmesini başarana<br />

ödül vereceğini bildirmiş. Kokalos dayanamayıp<br />

bunun çözümünü Daidalos'a sormuş,<br />

o da ipliği bir karıncaya bağlayıp karıncayı<br />

şeytanminaresinin içinden geçirtmek gerektiğini<br />

söylemiş. Kokalos bu çözümü Minos'a<br />

bildirince, Girit kralı Daidalos'un burada<br />

saklandığını anlamış, Kokalos'u konuğunu<br />

teslim etmeye zorlamış, ne var ki Kokalos konukluk<br />

kurallarını çiğnememek için kızlarına<br />

Minos'u öldürmelerini buyurmuş, onlar da<br />

kralın üstüne kaynar su dökerek ölümüne sebep<br />

olmuşlar (Daidalos).<br />

Kokytos. İniltiler ırmağı anlamına gelen<br />

Kokytos ölüler ülkesinde akan ve Akheron'a<br />

dökülen bir ırmaktır. Odysseus yeraltı ülkesine<br />

inecekken, büyücü tanrıça Kirke ona Hades<br />

haritasını şöyle çizer (Od. X, 508 vd.):<br />

Ama geçtiğin zaman Okeanos'u geminle,<br />

orada Alçakkıyı var ve Persephone'nin<br />

koruluğu,<br />

uzun uzun kavaklar göreceksin, kısır<br />

söğütler,<br />

derin anaforlu Okeanos'un kıyısında çek<br />

karaya gemini,<br />

sonra çık yola, Hades bataklarına doğru,<br />

orada Akheron, Pyriphlegeton ve Kokytos<br />

akar,<br />

Styks'ten gelen sular da dökülür oraya.<br />

Odysseus yeraltı dünyasına inmek için çukuru<br />

orada kazacaktır. Pyriphlegeton adından<br />

da belli olduğu gibi (pyr ateş demek) kaynar<br />

sulu bir ırmak olduğu halde, Kokytos'un<br />

suları buz gibi diye tanımlanır.<br />

Komaitho. Bkz. Amphitryon.<br />

180<br />

Kore. Kore ya da Kora, genç kız anlamına<br />

gelir. Demeter'in kızı Persephone'ye verilen<br />

ikinci bir isimdir (Demeter).<br />

Korinnos. Korinnos Troya'nm yerlisi bir<br />

ozanmış. Homeros'tan önce ve Troya savaşının<br />

olduğu sıralarda llyada destanını yazmış.<br />

Yazı yazmasını da Palamedes'ten ögrenmişmiş<br />

(Palamedes). Homeros destanlarını yazmak<br />

için onun eserlerinden esinlenmiş.<br />

Koronîs. Lapith'ler kralı Phlegyas'ın kızı,<br />

hekim tanrı Askleplos'un anası (Asklepios).<br />

Korybant'Iar. Korybantes ve Kuretai diye<br />

yazın kaynaklarında geçen Ana Tanrıça'nın<br />

rahiplerini Euripides Bakkha'lar "tragedyasında<br />

şöyle tanımlar:<br />

Ey karanlık diyarı Kureta'larm.<br />

Girit'te Zeus'un doğduğu kutsal mağaralar!<br />

Orada icat ettiler, benim için,<br />

üç sorguçtu miğfer giyen Korybant'Iar<br />

çembere gerilen deriyi.<br />

Orada karıştı coşkun davul sesleri<br />

Pbrygia kavallarının tatlı nefeslerine.<br />

Korybant'Iar davulu Rhea anamıza verdiler<br />

Bakkha'larm çığlıkları arasında<br />

gümbürdesin diye.<br />

Kureta'lar Giritli ana tanrıça Rhea'nın,<br />

Korybant'Iar da Phrygialı ana tanrıça Kybele'nin<br />

rahipleridir. Burada iki ana tanrıçanın<br />

ve onun hizmetinde bulunan efsanelik rahiplerin<br />

de birbirine karıştığı görülür. Korybas<br />

Lydia ya da Phrygia dilinde ilkin Attis'e verilen<br />

bir addır. Kureta'lar ise Zeus efsanesinde<br />

rol oynayan cinlerdir. Toprağın oğulları<br />

oldukları söylenir: Rhea Girit'in Lyktos magarasında<br />

Zeus'u doğurduğu zaman onu<br />

Amaltheia adlı nympha'ya teslim eder,<br />

Amaltheia da onu keçi sütüyle besleyip büyütür<br />

(Amaltheia), ama tanrı bebeğin seslerini<br />

Kronos duyup da öbür çocukları gibi Zeus'u<br />

da bulup yutmasın diye, Rhea çocuğun çevresinde<br />

Kureta'larm coşkun rakslarla tunç<br />

kalkanlarına vura vura gürültü yapmalarını<br />

emretmiş, böylece çocuğun bağrışmalarını<br />

tunç sesleriyle boguyorlarmış. Efsaneye göre<br />

Kureta'lar iki ya da dokuzmuş. Sonradan Zeus,<br />

Kybele ve Dionysos tanrılannın kültleri<br />

birbirine karışmış ve Daktyl'ler, Korybant'Iar<br />

ve Kureta'lar, hepsi birden Ana Tanrıça

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!