11.04.2013 Views

Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

cuklannı tapınakta unutup gitmişler. Ertesi<br />

sabah almaya geldiklerinde korkunç bir manzarayla<br />

karşılaşmışlar: Kassandra'yla Helenos<br />

beşiklerinde uyuyorlar, ama iki yılan çevrelerini<br />

sarmış, gözlerini, kulaklarını yalıyordu.<br />

Bu eylemle çocukların duyuları arınmış,<br />

insanların göremediği, duyamadığı gerçeklerin<br />

algısına açılmış oluyordu. İkisi de kâhin<br />

olmuştu.<br />

Başka bir efsane Kassandra'nın biliciliğini<br />

şöyle açıklar: Tanrı Apollon Priamos'un güzel<br />

kızına âşık olur, kendini verirse ona bilicilik<br />

yetisini armağan edeceğini söyler, Kassandra<br />

kabul eder, ama tanrıdan yetiyi aldıktan<br />

sonra kendini vermeye yanaşmaz. Tanrı<br />

da öfkelenir, kızın ağzının içine tükürür, böylece<br />

verdiği armağanın etkisiz kalmasını sağlar:<br />

Kassandra geleceği görebilecek, gördüğünü<br />

de haykıracak, ama kimseyi söylediklerinin<br />

doğruluğuna inandıramayacaktır. Kassandra<br />

böylece Pythia ya da Sibylla gibi tanrıyı<br />

içine alan, tanrı gücüyle dolarak kehanette<br />

bulunan bir sözcü olur, Helenos ise daha çok<br />

kuşların uçuşuna ve dış işmarlara bakarak geleceği<br />

haber veren bir yorumcudur. Her ikisi<br />

de talihsizdir.<br />

Kassandra Troya tarihinin bütün olaylarını<br />

önceden görmüş ve söylemiştir: Paris, çocukken<br />

bırakıldığı 1da dağından dönünce, bu delikanlının<br />

hemen öldürülmesini istemiş, sonra<br />

Yunanistan yolculuğu dönüşünde Helena'yı<br />

getirdiği zaman, bu kadının Troya'nın yıkımına<br />

yol açacağını, geri gönderilmesi gerektiğini<br />

bildirmiş. Priamos Hektor'un ölüsüyle<br />

Akhilleus'un barakasından çıktığında, daha<br />

Troya'da kimse farkına varmadan geldiğini o<br />

haber vermiş, şehrin yıkımına yakın, tahta at<br />

surların önüne dikildiğinde, Laokoon'un da<br />

yardımıyla atın içeriye alınmasını önlemeye<br />

çalışmıştı. Troya yağma edilirken Kassandra'nın<br />

Athena tapınağına sığındığını, orada<br />

küçük Aias'ın saldırısına uğradığını anlatan<br />

bir efsane de vardır. Aias Kassandra'yı sarıldığı<br />

tanrıça heykelinden çekip uzaklaştırır,<br />

ama günah işlediği için Akha'larca taşlanmaktan<br />

zor kurtarır kendini fAias). Kassandra,<br />

Agamemnon'a köle olarak verilir sonunda,<br />

ama bununla bilici kızın asıl çilesi başlar.<br />

Agamemnon Priamos'un kızına vurulur, onu<br />

kendine eş edip Mykene'dekl s.ınıyın.a qötü-<br />

rür. Kassandra o zamana kadar kız oğlan kz<br />

kalmış, birçok talipleri çıktığı halde, evlenmemişti.<br />

Babası onu Othryoneus adlı bir Anadolulu<br />

yiğide verecekken, bu adamın savaşta ölmesiyle<br />

Kassandra bekâr kalmıştı (Othryoneus).<br />

Kassandra'nın Agamemnon'un tutsağı olarak<br />

Yunanistan'a geliş efsanesi tragedyaya<br />

konu olmuş ve Aiskhylos'a en güçlü oyunlarından<br />

biri olan "Agamemnon"u esinlemiştir.<br />

Kassandra asıl bu dramla kendini büsbütün<br />

dile getirmek fırsatını bulur: Mykene sarayında<br />

Agamemnon'un da, kendinin de başına<br />

gelecekleri, Klytaimestra'nın eliyle öldürüleceklerini<br />

açık açık görür, haykırır, bağırır, dövünür,<br />

ama hiçbir şeyi önleyemediği gibi, bu<br />

yıkımı da, ölümü de önleyemez. Bunu anlayınca<br />

Apollon'un bağışladığı bilicilik hünerine<br />

lanet okur.<br />

Kassiepeia. Andromeda'nın anası Kassiepeia<br />

güzelliğiyle fazla övünen bir kadınmış,<br />

Nereus kızları, ya da Hera'yla boy ölçüşecek<br />

olmuş. Tanrıçalar da Poseidon'dan öçlerini<br />

almasını istemişler. Deniz tanrı bir ejder gön<br />

dermiş, Kassiepeia kızını bu ejdere kurban el<br />

mek zorunda kalmış, tam canavarın eline ge<br />

çecekken yiğit Perseus kızı kurtarmış (Andro<br />

meda, Perseus).<br />

Kassiepeia'nın yurdu üstünde mitograflar<br />

arasında ayrılık vardır, kimi Suriyeli, kimi Aithiopialı<br />

olduğunu yazar. Efsanesinin güney<br />

Akdeniz kıyılarıyla ilgili olduğu bellidir.<br />

Kastalia. Delphoili bir genç kızın adı. Apollon<br />

tapmağının yanında tanrının saldırısına<br />

uğrayınca kendini orda fışkıran bir kaynağın<br />

sularına atar. Kaynak, tanrı Apollon'a adanmış<br />

ünlü Kastalia pınarı olur.<br />

Kastor. Bkz. Dioskurlar.<br />

Katreus. Minos'la Pasiphae'nin oğlu ve Atreus'un<br />

karısı, Agamemnon'la Menelaos'un<br />

anası olan Aerope'nin babası (Tab. 15).<br />

Kaunos. Miletos şehrinin kurucusu Mile<br />

tos'un oğlu, Byblis'in ikiz kardeşi. BylılMdogadiy<br />

ilişkisi yüzünden Miletos'tan lürul<br />

unı-,. ve gidip Karia'da Kaunos şehrini kut<br />

muş (Byblis).

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!