Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü
Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü
Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
kardeşleriyle birlikte yeniden tahta çıkarmayı<br />
başarır.<br />
Aigeus iki kez evlendiği halde çocuğu olmaz.<br />
Bunun nedenini Delphoi tapınağında<br />
tanrı sözcüsüne sormaya gider. Aldığı cevabı<br />
pek anlamaz ama, dönüş yolunda Troizen'de<br />
kalır ve ora kralının kızı Aithra ile birleşir.<br />
Aithra'ya, bir oğlu olursa, babasının adını bildirmeden<br />
büyütmesini söyler. Aithra bir çocuk<br />
doğurur. Bu çocuk kahraman Theseus'tur.<br />
Delikanlılık çağına gelince, Theseus<br />
Atina'ya döner ve amcası Pallas'ın tahta göz<br />
dikmiş elli oğlunu alt edip babasına kendini<br />
tanıtır (Aithra).<br />
Ama Aigeus mutsuz bir kraldır. Bunca dertten<br />
sonra, Panathenaia bayramında yarışan<br />
Girit atleti Androgeos'u öldürttüğü için kral<br />
Minos'un korkunç isteklerine uymak zorunda<br />
kalır: Her yıl Atina gençliğinden yedi erkek<br />
ve yedi kız Minotauros'a yedirilmek üzere Girit'e<br />
gönderilmektedir. Theseus bu duruma<br />
bir son vermek üzere canavarı öldürmeye gider.<br />
Yola çıkmadan önce babasına söz verir<br />
ki zaferle dönerse, gemisine bir beyaz yelken<br />
çekecektir. Dönüşte bu sözünü unutur ve gemisi<br />
kara yelkenleriyle girer limana. Theseus'un<br />
yolunu gözleyen Aigeus kara yelkenleri<br />
görünce oğlunu öldü sanarak kendini denize<br />
atar. İçinde boğulduğu denize adı verilerek<br />
Aigaios Pontos (Ege denizi) denmiştir.<br />
Aigina. Irmak tanrı Asopos'un kızı (Tab.<br />
21). Aigina'ya tutulan Zeus onu Oinone adasına<br />
kaçırır. Aigina bu adada Aiakos'u doğurur.<br />
Sonradan Aktor'la evlenip, Patroklos'un<br />
babası olacak Menoitios'u dünyaya getirir.<br />
Aiakos bir süre sonra adaya bir Pelasg soyu<br />
yerleştirip Oinone'ye anasının adını vererek<br />
Aigina der (Aiakos).<br />
Aigis. Homeros destanlarında tanrı Zeus ve<br />
Athena'nın kalıp sıfatlarından biri de "aigis<br />
taşıyan"dır. Aigis, Zeus'un Girit mağarasında<br />
kendisini emziren keçi Amaltheia'nın derisiyle<br />
yaptığı bir kalkandır. Yılanlarla çevrili, ortasında<br />
bir Gorgo kafası bulunan aigis kalkanı<br />
korku salarak orduları bozguna ugratırmış.<br />
Zeus'un Titanlara karşı savaşında kullandığı<br />
ve kendisinden başka yalnız Athena'ya verdiği<br />
bu kalkan kudretin bir simgesi olmuştur.<br />
AİGYPTOS<br />
Aigisthos. Thyestes'ln oğlu (Tab. 14 ve<br />
15). Atreus ile Thyestes arasındaki kardeş<br />
kavgasını sürdürür. Atreus Thyestes'ln oğul<br />
larını öldürüp kendisini Mykenai'den kovun<br />
ca, Thyestes kardeşinden öç almak çarelerini<br />
arar. Bir tanrı sözcüsü ona ancak öz kızından<br />
bir oğlu olursa, Atreus'u öldürebileceğini bildirir.<br />
Thyestes de bir gece gizlice kızı Pelopeia'nın<br />
koynuna girer ve onu gebe bıraktıktan<br />
sonra kaçar. Pelopeia Aigisthos'u doğurur.<br />
Kimden olduğunu bilmediği bu çocuğu kırlara<br />
bırakır, bir süre sonra da kendisini tanımayan<br />
amcası Atreus'la evlenir. Çobanların keçi<br />
sütüyle besleyip büyüttükleri Aigisthos (adı<br />
Yun. keçi anlamındaki "aix"ten türemedir)<br />
Mykenai sarayına gelir. Atreus onu iyi karşılar,<br />
kendi ogluymuş gibi benimseyerek yetiştirir.<br />
Sonra da Thyestes'i öldürmekle görevlendirir.<br />
Ama Aigisthos Thyestes'in kendi öz<br />
babası olduğunu anlar ve onun yerine Atreus'u<br />
öldürür. Bir süre baba-ogul Mykenai'clc<br />
hüküm sürerler, sonra Atreus'un oğlu Aga<br />
memnon tarafından kovulurlar. Agamemnorı<br />
Troya seferine çıkınca Aigisthos Mykenai'ye<br />
döner, kralın karısı Klytaimestra'yı baştan çıkarır.<br />
Agamemnon Troya'dan dönünce ikisi<br />
birden kahpece vururlar onu. Aigisthos, yedi<br />
yıl hüküm sürdükten sonra Agamemnon'un<br />
oğlu Orestes tarafından öldürülür.<br />
Kuşaktan kuşağa süregiden bu kan davası<br />
tragedya şairlerine tükenmez bir esin kaynağı<br />
olmuştur. Aiskhylos'un "Agamemnon" ile<br />
başlayan "Oresteia" üçlüsü, Sophokles'in<br />
"Elektra", Euripides'in "Elektra" ve "Orestes"<br />
adlı tragedyaları bu aile dramını çeşitli<br />
ayrıntılarıyla ve başka başka açılardan ele alarak<br />
canlandırırlar. Aigisthos adının "Odysseia"<br />
da da sık sık geçmesi, Atreus oğulları efsanesinin<br />
Homeros destanları kadar eski olduğunu<br />
gösterir. (Od. I, 32-43; III, 256-275;<br />
IV, 518-537).<br />
Aigyptos. Belos'la Ankhinoe'nin oğlu (Tab.<br />
10). Aigyptos ile ikiz kardeşi Danaos'un dedeleri<br />
tann Poseidon, ataları da Zeus'la lo'<br />
dan doğma Epaphos'tur. Afrika kıtasına egemen<br />
olan Belos oğlu Danaos'a Libya'yı, Algyptos'a<br />
da Arabistan'ı verir, ama Aigyptos<br />
gider, "Melampodes" (kara ayaklar) üiktllnl,<br />
yani Mısır'ı fetheder ve oraya adını varlı