Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü
Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü
Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
de, ne kadar at adam varsa hepsi İksion'dan<br />
dogmaymış. Ama Zeus bu korkunç günahı<br />
cezasız bırakmamış, İksion'u cayır cayır yanıp<br />
alevler saçan bir tekerleğe bağlamış,<br />
onun sonsuzluğa dek dönüp yanmasını sağlamış.<br />
Tanrı İksion'a ayrıca ambrosia yani<br />
ölümsüzlük şarabı içirdigi içindir ki, İksion'un<br />
cezasından ölüm yoluyla kurtulması da olanaksızdır.<br />
İksion, Theseus'un arkadaşı Peirithoos'un<br />
babasıdır.<br />
İlia. Roma'nın kurucuları Romulus'la Remus'un<br />
anaları Rea SiMa'nın başka bir adı<br />
(Rea).<br />
İlos. Troya kral soyunda bu ada iki kez rastlanmaktadır:<br />
Birinci İlos, Dardanos'un üç çocuğundan<br />
biridir, ama döl bırakmadan ölür.<br />
İkincisi, Tros'la Kallirhoe'nin oğlu, İlyon yani<br />
Troya şehrinin kurucusu ve Priamos'un dedesidir<br />
(Tab. 16 ve 17). îlos'un Laomedon adlı<br />
oğlundan başka Themisthe adında bir de kızı<br />
olur, bu kız kendi amca oğlu Kapys'le evlenip<br />
Ankhises'i doğurur, böylece İlos Troya kral<br />
soyunun hem Hektor kolu, hem de Aineias<br />
kolunun atasıdır.<br />
İlos'un Troya şehrini kurması şöyle anlatılır:<br />
Troas bölgesinden olan İlos günün birinde<br />
Phrygia'da ora kralının düzenlediği bir yarışmaya<br />
katılır, birinci gelir ve ödül olarak kız ve<br />
erkek elli köle ile yurduna döner, ama kral<br />
ona bir de kara benekli bir inek verir ve bilicilerin<br />
sözüne uyarak, ineğin ardından gidip<br />
duracağı yerde bir şehir kurmasını bildirir.<br />
İnek kuzeye doğru yol alır ve Ate tepesi denilen<br />
bir tepenin üstünde durur. Zeus tarafından<br />
atılınca Gaflet tanrıçanın düştüğü tepedir<br />
bu (Ate). İlos orada bir şehir kurup ona adını<br />
verir. Sonradan Troya adını da alacak olan İlyon<br />
Skamandros'la Simoeis ırmaklarının arasındaki<br />
ovada olup, daha önce Dardanos'un<br />
İda dağının eteğinde kurduğu Dardania'dan<br />
pek uzak değildir. Bir süre sonra İlos tanrı<br />
Zeus'tan girişiminin uğurlu olup olmayacağını<br />
gösteren bir işmar diler, Zeus da gökten<br />
Palladion'u indirir İlyon üzerine. Palladion,<br />
tanrıça Pallas Athena'nın, sag elinde kargı,<br />
sol elinde öreke tutan dev boylu heykelidir.<br />
İlos heykelin düştüğü yere Athena tapınağını<br />
kurar. Başka bir efsaneye göre, İlos şehrin ta<br />
pınağını kurmaktadır ki, gökten düşen Palladion<br />
yapının açık çatısından içeri girip yerini<br />
alır. Daha başka bir efsane de İlos'un bir yangın<br />
sırasında Palladion'u alıp kurtardığını,<br />
ama tanrıçanın yüzünü gördüğü için de kör<br />
olduğunu anlatır. Athena yakarmalarına yumuşamış<br />
da İlos'un gözlerini sonradan açmış.<br />
Bir efsaneye göre İlos, oğlu Ganymedes'in<br />
Olympos'a kaçırılmasından sorumlu olan<br />
Tantalos'la Pelops'u Anadolu'dan kovmuş<br />
(Tantalos).<br />
İlyada. Homeros'un İlias, ya da İlyada adlı<br />
büyük destanı İlyon yani Troya destanı adını<br />
taşıdığı halde, Troya savaşı efsanesinin ancak<br />
kısa bir bölümünü yansıtır: Akhilleus'un<br />
orduların yöneticisi Agamemnon'a karşı öfkesi<br />
ve savaştan çekilmesiyle başlar, Akhilleus'un<br />
savaşa dönmesi, Hektor'u öldürüp Troya<br />
şehrinin çevresinde sürüklemesi, sonra da<br />
ölüsünü babası Priamos'a geri vermesiyle biter.<br />
Yirmi dört bölümlü ve 16.000'den fazla<br />
dizeli bu destanın bir özetini bölümlere ayırarak<br />
başlıklarıyla birlikte burada vermeyi faydalı<br />
buluyoruz. Destanın 24 bölümü el yazmalarında<br />
Yunan alfabesinin harfleriyle gösterilmiştir,<br />
okuyucuların bu saymaya rastlayabilecekleri<br />
düşüncesiyle, bölümlerin Yunanca<br />
sayılarını da parantez içinde gösteriyoruz:<br />
BÖLÜM I. (A) Sesleniş - Akhilleus 'un Öfkesi.<br />
Ozan Musa'lara seslenip konusunu belirtir:<br />
Akhilleus'un öfkesi, bu yüzden Akha'lar arasında<br />
beliren veba salgını.<br />
Akha'ların Troya ovasındaki gemi ordugâhmdaytz.<br />
Tanrı ApoUon'un rahibi Khryses<br />
gelir, Agamemnon'un tutsak olarak alıkoyduğu<br />
kızı Khryseis'i geri ister. Agamemnon kızı<br />
vermediği için tanrı Apollon Akha ordusuna<br />
veba salar. Dokuz gün, dokuz gece ordu hastalıktan<br />
kırılır. Bilici Kalkhas kızı geri vermeyi<br />
buyurur. Agamemnon kızı vermeye razı olur,<br />
ama onun yerine Akhilleus'un tutsağı Briseis'i<br />
alır, ama Akhilleus da barakasına çekilir:<br />
Savaşa artık katılmayacaktır. Anası deniz tanrıçası<br />
Thetis'ten öcünü almasını ister. Thetis<br />
Olympos'a çıkıp Zeus'tan yalvarır: Akhilleus<br />
savaştan ,uzak durdukça Akha'lar zaferi kazanamasınlar.<br />
Zeus söz verir, Akha'lardan yana
Change language