Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

eliyle öldürmekten çekindiği için Poseidon'a
yalvarır oğlunu cezalandırsın diye. Theseus'un
her dileğini yerine getirmeye söz vermiş
olan tanrı da bir deniz canavarı gönderip
Hippolytos'u parçalatır. Delikanlı Troizen'de
bir araba yarışına katılmışken ejderin saldırısına
uğrar ve dizginlerine dolaşarak kayaların
üstünde can verir. Phaidra haberi alınca kendini
asar. Bu konuyu önce Euripides, sonra
da Fransız targedya yazarlarından Racine işlemiştir.
(2) Hippolytos devler savaşına katılan bir
devin de adıdır. Savaşta Hades'in başlığını takıp
görünmez olan Hermes bu devin hakkından
gelmiş.
Hippomedon. Adrastos'la birlikte Thebai'
ye karşı ilk saldırıya katılan yedi önderlerden
biri. Dev boylu olan Hippomedon Thebai
önünde Ismarios'un eliyle öldürülmüş, ama
oğlu Polydoros Alkmaion'un yönetimindeki
ikinci sefere katılmış ve Epigon'larla birlikte
Thebai'yi almıştır (Thebai 'ye karşı Yediler).
Hipponıenes. Melanlon adıyla da anılan
Hippomenes Atalante efsanesinde rol oynar
(Ata lan te).
Hora'lar. Hora'lar doğada düzeni simgeleyen
üç tanrıçadır. Hora, Latince saat anlamına
gelen "hora" ile bir tutulduğu için adları
"Saatler" diye çevrilir. Bu çeviri hem doğru,
hem yanlıştır, çünkü bu tanrısal varlıklar bir
ölçü, bir düzeni yansıtmakla zaman ölçülerini
de içerirler, ama etkileri bu insansal kavramları
çok aşar. Homeros'un îlyada'sında Hora'ları
Olympos'ta görürüz (İl. V, 749 vd.):
Gökyüzünün kapıları kendiliğinden
gıcırdadı.
Saatler gözetir o kapıları,
yaygın gökle Olympos emanettir onlara,
kapıları bir açarlar, koyu bulutlarla bir
kaparlar.
Tanrıçalar arabalarıyla Olympos'a dönünce
(İl. VII, 432 vd.):
Saatler güzel yeleli atlan çözdüler
koşumdan,
çektiler tanrısal ahırlara,
ışıldayan bir duvara dayadılar arabayı.
Ama Hora'ların teker teker adlarını ele alacak
olursak, simgeledikleri varlıkları da daha
146
iyi anlamış oluruz: Birincisi Eunomia düzen
ve düzensizliği, iyi yasalarla kurulmuş bir toplum
düzenini simgeler. Dike hak ve adalet
anlamına gelir, Themis'in kızları arasında ister
yazında, ister yaşamda adı en çok geçen
tanrıça odur. Eirene ise insanlara bereket ve
mutluluk sağlayan barıştır (Dike, Eirene). Bu
tanrıçalar doğal ve insansal toplulukların can
damarı, denge ve sürekliliğin başlıca etkenleridir.
Hora'ları kimi zaman Aphrodite'nin alayında
Kharit'lerle birlikte, kimi zaman da Dionysos
alayında, ya da Persephone'nin arkadaşları
arasında görürüz.
Ellerinde birer çiçek, ya da bir yemiş olarak
canlandırılırlar, ama çokluk soyut kavramlar
olarak tasarlanır ve efsanelerde rol almazlar.
Horatius. Horatius adı, Roma'nın üç efsanesinde
geçer.
(1) Roma'lılar Etrüsk'lere karşı savaşırken
her iki ordu çok adam yitirmişti, ama kimin
yendiği, kimin yenildiği belli değildi. Bir geçer
her iki ordu bir ormanda karşı karşıya ordugâh
kurmuşken, birdenbire ormanda tanrısal
bir ses duyuldu, ses şöyle diyordu: "Etrüsk'ler
Roma'lılardan bir adam fazla yitirdiler,
Roma'lılar zaferi kazanmıştır". Bunu duyan
Etrüsk'ler paniğe kapılıp kaçmışlar. Sesiyle
düşmanı kaçıran Horatius da o ormanda
tanrılaştırılmış.
(2) Gene Etrüsk'lerle savaş sırasında tek
gözlü diye anılan Horatius Cocles Roma'yı
Tiber'in karşı kıyısında bulunan düşmana karşı
korumak için tek başına bir köprüyü tutmuş.
Savaş sırasında bir ayağını da yitirmiş,
ama Roma'nın düşmesini önlemiş. Horatius
Cocles şerefine Capitolium tepesinin eteğinde
Roma'lılar bir heykel dikmişler.
(3) Roma ile Alba arasındaki savaşta rol
alan üç Horatius kardeşler üç Curiatius kardeşlerle
teke tek savaşta çarpışmışlar ve zaferi
kazanmışlardı. Tarihsel bir olay sayılan bu
çarpışma herhalde eski bir efsaneye dayanmaktadır.
Tragedyalara konu oluşu şuradandır:
Horatius kardeşlerin bir kız kardeşi Curiatius
kardeşlerin biriyle nişanlıdır, nişanlısının
ölümüne ağlayan bu kızı çarpışmadan sag