Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

nin Athena'ya karşı İşledikleri suça katılmamış,
bu yüzden de onlar gibi çıldırarak Atina
akropolünden aşağıya atmamış kendini. Tanrı
Hermes'le birleşip Kephalos diye bir erkek
çocuk doğurmuş (Aglauros, Erikhtonios,
Kephalos).
Hesione. Troya krab Laomedon'un kızı,
Priamos'un ablası. Hesione, Telamon'la evlenir
ve Teuker adlı bir oğlu olur. Bu evlenme
korkunç bir serüvenle ilgilidir: Laomedon
Troya surlarını yapan tanrı Poseidon'la Apollon'a
söz verdiği ücreti ödemekten kaçınınca,
deniz tanrı Troya kıyılarına korkunç bir canavar
salar. Halkın kanına giren bu ejderden
kurtulmanın tek çaresi kralın kızı Hesione'yi
canavara kurban etmektir, der tanrı sözcüsü.
Leomedon da razı olur, kızını bir kayaya bağlayıp
bırakır. O sırada oradan geçen Herakles
canavarı öldürüp kızı kurtaracağına söz
verir, yeter ki Laomedon ona ölümsüz atlarını
vermeye ant içsin. Laomedon gene yemin
eder, ama kızı eline geçince, atları vermek istemez.
Herakles de Troya'ya bir saldırı hazırlar.
İlk surları aşıp şehre giren arkadaşı Telamon'dur.
Herakles ödül olarak kızı Telamon'a
verir. Herakles'in bu ilk Troya seferinden
aldığı esirler arasında Hesione'nin küçük
kardeşi Podarkes de vardır, Hesione onun
serbest bırakılmasını sağlar. Podarkes Troya'ya
döner ve Priamos adı altında tahta çıkar.
Bir anlatıma göre Hesione Yunanistan'a
giderken kaçmış ve Anadolu kıyılarına dönüp
Miletos'a sığınmış (Laomedon).
Hesperid'ler. Hesperos, ya da Batı Kızları
diye anılan Hesperid'ler Hesiodos'a göre Okyanus
ırmağının ötesinde, geceyle gündüzün
sınırlarında oturan ince sesli perilerdir (Theog.
214 ve 275). Nyks, yani Gece tanrıça
bunları kendi kendine yaratmıştır. Daha sonraki
efsanelerde Zeus'la Themis'in, ya da
Phorkys'le Keto'nun kızları oldukları söylenir.
Kimi efsanelerde Hesperid'lere baba olarak
Atlas ya da Hesperos yıldızı verilir. Çokluk
üç peri diye bilinirler ve adları Aigle, Erythie
ve Hesperarethusa'dır, bu son ad kimi
.efsanede Hesperia ve Arethusa diye ikiye bölünür
ve Hesperid'ler dört olur. Hesperid'ler
dünyanın batı ucunda, Mutlular Adalarının
dolaylarında otururlarmış, ama zamanla coğ­
144
rafya bilgileri artınca, Hesperid'lerin yurdu
Atlas dağlarının eteğinde bir yer sayıldı.
Hesperid'lerin başlıca görevi, altın elmaların
bittiği bahçeye bekçilik etmekmiş. Bir zamanlar
Gaia tanrıçanın Hera'ya düğün hediyesi
olarak verdiği bu elmaları dünyanın batı
ucundaki bir bahçeye dikmişler ve başlarına
bekçi olarak Hesperid'lerden başka bir de ejder
koymuşlardı. Batı kızları bu cennet bahçesinde
ezgi söylemekle ve tanrı balı akan pınarların
başında hora tepmekle vakit geçirirlermiş.
Altın elmalar ölümsüzlük bağışlayan
bir yemiştir. Herakles onları koparmakla
ölümsüzlüğe hak kazanmış olur (Herakles).
Altın elma motifi Üç Güzeller ve Paris efsanesinde
de geçer.
Hesperos. Homeros, adı akşam anlamına
gelen Hesperos'u şöyle tanımlar (İl. XXII,
317):
Gecenin karanlığında, başka yıldızlar
arasında,
Akşam Yıldızı denen bir yıldız vardır hani,
yıldızların en parlağı, en güzeli.
Yıldız olmadan önce Hesperos Atlas'ın oğlu
ya da kardeşiymiş derler. Atlas dağının tepesine
ilk çıkan oymuş, yıldızlara bakarken
bir fırtına almış götürmüş onu, bir daha inmemiş
yeryüzüne. Gökte bir yıldız olmuş
Hesperos, her akşam insanlara geceyi getiren
yararlı bir yıldızmış o. Atlas üstüne anlatılan
efsanelere göre, Hesperos'un Hesperis
adlı bir kızı olmuş, Hesperis de Atlas'la evlenip
Hesperos kızlarını doğurmuş (Hesperid'ler).
Hellenistik şairler Hesperos'Ia Phosphoros
yıldızını bir tutmuşlar, Romalılar da bu yıldızın
adını Latinceye çevirmişler, Lucifer yani
ışık taşıyan demişler ona.
Hestia. Ocağı simgeleyen Hestia, Kronos'la
Rheia'nın birinci kızı, Zeus'la Hera'nın kız
kardeşidir (Tab. 5). Poseidon ve Apollon ona
talip oldukları halde, Hestia evlenmek istememiş
ve Zeus'tan ömrü boyunca kız oğlan
kız kalma sözünü almıştır. Ayrıca tanrılar ve
insanlar arasında büyük bir şeref payı elde etmiştir:
Her tapmakta ve her evde sunağı vardır.
Ocak, tanrıların da, insanların da konutlarında
dinsel bir merkez sayılır. Öbür Olym-