Azra Erhat – Mitoloji Sözlüğü

Ey Zeus, ey öbür tanrılar,
benim oğlumun, Troya'lılar arasında,
babası gibi kendini göstermesini nasip edin,
babası gibi güçlü, mert olmasını,
llyon'da bütün gücüyle hüküm sürmesini.
Kanlı silahlarla savaştan dönerken o,
babasından çok daha üstün bu desinler, •
mutlu olsun anasının yüreği.
Hektor herkese karşı yumuşak davranır, bir
kızdığı, azarladığı Paris'tir, kafasızlıgıyla şehrin
yıkımına sebep olan adam. Şöyle çıkışır
ona (İl. III, 38 vd.):
Seni alçak, seni parlak oğlan, seni çapkın,
seni ırz düşmanı seni!
Hiç doğmaz olaydın keşke,
ya da kalaydın ölümüne dek evlenmeden,
ne baş belası kesilirdin o zaman,
ne de yüz karası olurdun başkalarına.
Hektor Helene'ye karşı uygarca ve centilmence
davranır. Öbür Troyalılar gibi o da kadını
ayıplamaz, suçlamaz, güzel kadın da onu
herkesten çok sayar ve sever. Paris'i savaşa
çağırmak için şehre geldiğinde Helene onu
alıkoymak ister, onunla dertleşmeye can
atar, ama Hektor güzel kadının uzattığı iskemleye
oturmaz, bir an önce karısını ve çocuğunu
bulmaya gider, çünkü girişeceği savaştan
bir daha dönüp dönmeyeceğini bilmez
(İl. VI, 344 vd.):
Ah kayınım benim,
dayanılmaz kötülükler yapmış bir köpeğim
ben.
Anamın beni doğurduğu gün, keşke,
bir korkunç kasırga gelseydi,
alsaydı beni, bir dağın tepesine atsaydı,
ya da bıraksaydı uğuldayan denizin içine...
Gel, kaymağım, otur şu iskemleye,
biliyorum, derdin en büyüğü senin
başında...
Büyük Hektor karşılık verdi, dedi ki:
Oturtma beni, Helene,
beni çok sevsen de dinlemem seni,
Troyalılara yardım etmek istiyor yüreğim.
Onlar benim yokluğumdan yakınmışlar...
Ben gidip göreceğim evdekiler!,
sevgili karımı göreceğim, yavrumu, bir
tanemi,
bir daha da ya dönerim, ya dönmem.
Akha'ların eliyle tanrılar belki de yok
ederler beni.
Bu ölüm düşüncesi bir an olsun Hektor'un
aklından çıkmaz. Troya'nın ışığı, halkı
gözbebeği bu kahraman kaderiyle pençeleşir
durur, ölümünün yakın olduğunu bilir. Tanrılara
güvenmenin de ne kadar yersiz olduğunu
sezer, nitekim onu yalnız Apollon korur,
ama Zeus'un buyruğuyla o da kaderine bırakmak
zorundadır Hektor'u, öbür tannlarsa pis
pis düzenlerle Hektor'u aldatmakta yarışırlar
âdeta. Ama bu konuyu Hektor'un kahramanlığını
inceleyeceğimiz bölüme bırakalım.
(2) KAHRAMAN HEKTOR. Ne kadar nankör
bir görevi vardır Hektor'un Troya savaşında!
Ordulara yön vermek, güven aşılamak,
güç esinlemek hep ona düşer. Karar onun,
sorumluluk ve yükümlülük hep onun omuzlarındadır,
buna karşılık da durmadan eleştiriye
uğrar, herkesi dinlemek, yatıştırmak, avutmak,
savaş ortaklarını hoş tutmak, gücendirmemek
onun tek başına görevidir. Oysa kendisi
için savaşmaz Hektor, bir çapkın adamın,
soyunun ve kentinin başına getirdiği belayı
savmak için dövüşür, bu belayı sayamayacağını,
bütün soyuyla birlikte canım kentinin de
yok olacağını bile bile. Buna karşın gene de
yiğitçe dövüşür Hektor. Yiğitliği Akhilleus'un
bireyci, bencil, inatçı yiğitliğinden ne kadar
üstün, ne kadar bilinçli ve insancadır!
Hektor'un kahramanlık dramı Sarpedon'un
ölümünden sonra başlar asıl. Patroklos Akhilleus'un
silahlarını kuşanıp da ölüm saçmaya
başlayınca, Hektor başına gelecekleri anlar,
savaşa atılsın mı, atılmasın mı diye ikirciklidir,
bir an arabasına binip kaçmaya bile koyulur.
O zaman da ortaklarının en ağır ve insafsız
eleştirilerine uğrar. Lykia'lıların önderi
Glaukos Patroklos ile Sarpedon arasındaki
savaşta Hektor Sarpedon'un öldürülmesini
önleyemedi diye onu kınar, Troya'lıları küçük
düşürür ve ortaklarının artık bıkıp gitmeye
hazır olduklarını bildirir (İl. XVII, 140 vd.).
Bu sözler üzerine Hektor savaşa döner,
Patroklos'u öldürür, korkunç bir boğuşma
içinde onun ölüsünü kaçırmak, silahlarını
soymak ve kendisi kuşandıktan sonra Akhilleus'un
karşısına çıkmak yürekliliğini gösterir.
Oysa bu savaş başka türlü bir savaştır. Akhil-
Ieus tanrı Hephaistos'un kendisine yaptığı
yeni silahlarla Orion yıldızı gibi alev alev ışınlar
saçarak ilerlemektedir düşmanına karşı.
Ve Hektor'u biraz önce ağır yergilerle kınayan
savaş ortakları, yardımcıları, kardeşleri,