İmar Hukukunda İfraz ve Tevhid Yöntemi ve ... - Yerel Siyaset
İmar Hukukunda İfraz ve Tevhid Yöntemi ve ... - Yerel Siyaset
İmar Hukukunda İfraz ve Tevhid Yöntemi ve ... - Yerel Siyaset
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
yeþil saha, park <strong>ve</strong> otopark gibi umumi hizmetlere<br />
ayrýlan yerlere rastlayan gayrimenkullerin bu<br />
kýsýmlarýnýn ifrazýna <strong>ve</strong>ya tevhidine yer <strong>ve</strong>rilmeyeceði<br />
düzenlenmiþtir. Bu nedenle örneðin meydanlarýn,<br />
yollarýn <strong>ve</strong>ya yeþil alanlarýn ifrazý, ifraz<br />
iþlemini sebep yönünden sakatlar.<br />
Ýfraz iþleminin konusu; malikinin isteðiyle yapý<br />
yapmaya el<strong>ve</strong>riþli parsellere bölünmesi istenilen<br />
bir taþýnmazdýr.<br />
Ýfraz iþlemlerinin amacý da, tüm idari iþlemler<br />
gibi kamu yararýnýn saðlanmasýdýr. Eðer ifraz talebi,<br />
siyasi çýkar, kiþisel çýkar <strong>ve</strong>ya nefret, kin gibi<br />
nedenlerle reddedilirse, ifraz iþlemi amaç unsuru<br />
yönünden hukuka aykýrý hale gelir.<br />
D. Ýfrazýn Arazi Ve Arsa Düzenlemesinden<br />
(Parselasyondan) Farký<br />
Ýfraz <strong>ve</strong> tevhit, arazi <strong>ve</strong> arsa sahibinin arazi <strong>ve</strong>ya<br />
arsasýný kendi isteðiyle parçalara ayýrmasýdýr.<br />
Bu nedenle ifraz <strong>ve</strong> tevhit iþlemi rýzaya dayanmaktadýr.<br />
Diðer bir ifadeyle, ifraz <strong>ve</strong> tevhit iþlemleri,<br />
ilgililerin baþvurusu üzerine belediyelerce<br />
yapýlan parselasyon iþlemleridir.<br />
Buna karþýlýk, AAD (parselasyon, cebri ifraz),<br />
belediye <strong>ve</strong> mücavir alan sýnýrlarý içinde belediyece,<br />
bu sýnýrlar dýþýnda ise il özel idarelerince<br />
(valiliklerce), imar hududu (plâný) içinde bulunan<br />
binalý <strong>ve</strong>ya binasýz arsa <strong>ve</strong> arazilerin malikleri <strong>ve</strong>ya<br />
diðer hak sahiplerinin muvafakati aranmaksýzýn<br />
birbirleri ile, yol fazlalarý ile, kamu kurumlarýna<br />
<strong>ve</strong>ya belediyelere ait bulunan yerlerle birleþtirilmesi,<br />
bunlarýn yeniden imar plânýna uygun ada<br />
<strong>ve</strong> parsellere ayrýlmasý, müstakil, hisseli <strong>ve</strong>ya<br />
kat mülkiyeti esaslarýna göre hak sahiplerine daðýtýlmasý<br />
<strong>ve</strong> re’sen tescil iþlemlerinin yapýlmasýdýr.<br />
E. Ýmar Planý Bulunan Alanlarda Ýfraz<br />
Ýmar planý bulunan alanlarda, yapýlacak ifraz<br />
<strong>ve</strong> tevhitler, parselasyon planýnýn oluþturulup oluþturulmadýðýna<br />
göre deðiþmektedir.<br />
1. Parselasyon Planý Oluþturulmuþsa<br />
a) Genel Olarak<br />
Ýmar Kanunu’nun 15. maddesinde, “Ýmar<br />
planlarýna göre, yol, meydan, yeþil saha, park <strong>ve</strong><br />
otopark gibi umumi hizmetlere ayrýlan yerlere<br />
rastlayan gayrimenkullerin bu kýsýmlarýnýn ifrazýna<br />
izin <strong>ve</strong>rilmez. Ýmar parselasyon planý tamamlanmýþ<br />
olan yerlerde ifraz <strong>ve</strong>ya tevhidin bu planlara<br />
uygun olmasý þarttýr” denilmektedir. Öncelikle<br />
belirtelim ki, maddede geçen “plan” deyiminden<br />
kasýt, imar planý deðil, “parselasyon planý”dýr.<br />
17 Bu hükümden anlaþýldýðýna göre, ÝK m.<br />
15 sadece imar parselasyon planý tamamlanmýþ<br />
olan yerlerde yapýlacak ifraz <strong>ve</strong> tevhidin bu planlara<br />
uygun olmasý gerekir. Dolayýsýyla, imar planlarý<br />
yürürlüðe girdikten sonra imar parselasyon<br />
planlarý oluþturulmuþsa, þüphesiz ifraz <strong>ve</strong> tevhitlerin<br />
de bu plan gereðince yapýlmasý bir zorunluluktur.<br />
ÝK m. 15 hükmünün amacý, parselasyon planý<br />
tamamlanan yerlerdeki ifraz <strong>ve</strong>ya tevhit iþlemlerini<br />
yönlendirmek, buna karþýlýk, parselasyon<br />
planý tamamlanmýþ olan yerlerdeki kadastro parsellerinin<br />
ilgili Yönetmelikteki18 tayin edilen kurallara<br />
uygun olarak ayýrma <strong>ve</strong>ya ifraz iþlemlerini<br />
düzenlemektir. 19 Bu nedenle, sadece parselasyon<br />
planlarý tamamlanmýþ <strong>ve</strong> imar parselleri oluþmuþ<br />
alanlardaki imar parsellerinin tevhit <strong>ve</strong> ifrazýnýn<br />
yapýlmasý ayrýca kadastro parsellerinin<br />
yönetmelikte belirtilen þartlara göre ifraz iþleminin<br />
yapýlmasý mümkündür. ÝK m. 15 <strong>ve</strong> 16 hükümlerinin,<br />
parselasyonu tamamlanmýþ olan alanlardaki<br />
parsellerin ifraz <strong>ve</strong> tevhidi ile imar planý<br />
kapsamý dýþýnda kalan kadastro parsellerinin<br />
yönetmelikte belirtilen esaslar dâhilinde ifraz iþlemlerinin<br />
yapýlmasý amacýyla kullanýlmasý uygundur.<br />
20<br />
Uygulamada, “ifraz <strong>ve</strong> tevhit” iþlemleri ile<br />
“parselasyon” birbirine karýþtýrýlmakta, taþýnmazýn<br />
malik <strong>ve</strong>ya maliklerinin talebi aranmadan ifraz<br />
<strong>ve</strong>ya tevhit iþlemine tabi tutularak, yanlýþlýklar<br />
yapýlmaktadýr. Bazý belediyelerin 3194 sayýlý<br />
Kanunu’n 15 <strong>ve</strong> 16. maddelerine aykýrý þekilde,<br />
kiþiler adýna kayýtlý bir<br />
<strong>ve</strong>ya iki taþýnmazý,<br />
kayýt maliklerinin tamamýnýn<br />
talebi aranmadan<br />
tevhit <strong>ve</strong>ya ifraza<br />
tabi tuttuklarý <strong>ve</strong><br />
uygulamaya konu taþýnmaz<br />
maliklerinden<br />
ya da hissedarlarýndan<br />
birinin talebini esas<br />
alarak diðer taþýnmazlarý<br />
da uygulamaya<br />
sokarak imar<br />
parsellerini oluþturduklarý;<br />
uygulamaya<br />
konu encümen kararýnda<br />
<strong>ve</strong> tescil için tapu<br />
<strong>ve</strong> kadastro idaresine<br />
gönderdikleri<br />
yazýda ise resen yapýlan<br />
bu uygulamanýn<br />
3194 sayýlý Kanunu’n<br />
Ýfraz <strong>ve</strong> tevhit, arazi <strong>ve</strong><br />
arsa sahibinin arazi<br />
<strong>ve</strong>ya arsasýný kendi<br />
isteðiyle parçalara ayýrmasýdýr.<br />
Bu nedenle<br />
ifraz <strong>ve</strong> tevhit iþlemi<br />
rýzaya dayanmaktadýr.<br />
Diðer bir ifadeyle,<br />
ifraz <strong>ve</strong> tevhit iþlemleri,<br />
ilgililerin baþvurusu<br />
üzerine belediyelerce<br />
yapýlan parselasyon<br />
iþlemleridir.<br />
18. maddesi gereðince yapýlan bir uygulama olduðunu<br />
<strong>ve</strong> aský ilanýnýn yapýldýðý belirtilerek uy-<br />
17 ÇELÝK, Planlama <strong>ve</strong> Ýmar Kanunu Uygulamasý Arazi <strong>ve</strong> Arsa Düzenlemesi, s. 132.<br />
18 Maddede geçen Yönetmelik, kanaatimizce, 3030 sayýlý Kanun Kapsamý Dýþýnda Kalan Belediyeler Tip Ýmar Yönetmeliði’dir.<br />
19 ÇELÝK, Planlama <strong>ve</strong> Ýmar Kanunu Uygulamasý Arazi <strong>ve</strong> Arsa Düzenlemesi, s. 133.<br />
20 KOÇAK-B.EYAZ, Ýmar Uygulamalarý, s. 129.<br />
49
Change language