F. M. Dostoyevski - Karamazov Kardesler.pdf

— Yeter baylar! Yeter! dedi. Açıkça görüyorum ki, bana inanmadınız! Hiç bir sözüme, beş paralık önem vermediniz.
Ama suç sizde değil, ben de, bunları ileriye sürmemeliy-dim! Ne diye, ne diye sırrımı açıklayarak kendimi
küçük düşürdüm sanki! Sizin için bunlar bir alay konusu, gözlerinizden anlıyorum bunu. Beni buna siz sürüklediniz bay
savcı!
C) Başlık: O zamanlar hanımların kullandığı başlıklardan.82
KARAMAZOV KARDEŞLER
KARAMAZOV KARDEŞLER
83
Şimdi kendinize zafer şarkıları söyleyin eğer bunu yapabilir, seniz... Allah belânızı versin! Cellâtlar!...
Başını önüne eğdi, elleriyle yüzünü kapadı. Savcı ile sor-gu yargıcı susuyorlardı. Bir dakika sonra Dimitriy başım
kaldırarak boş bakışlarla onlara baktı. Yüzünde artık son kerteye gelmiş, giderilmesi imkânsız bir umutsuzluk vardı,
Garip bir tavırla susuyor, kendini yitirmiş gibi oturuyordu, Bu arada, işi sona erdirmek gerekiyordu: Hiç ertelemeden
tanıkların sorgusuna geçilmeliydi. Artık sabahın sekizi olmuştu. Mumlar da çoktan söndürülmüştü. Sorgu süresince
odaya girip çıkmış Mihayıl Makaroviç ile Kalganov, bu sefer gene birlikte çıkmışlardı. Savcı ile sorgu yargıcının da aşırı
derecede yorgun bir hali vardı. Başlayan sabah kötüydü, Tüm gök bulutlarla örtülüydü ve bardaktan boşanırcasına
yağmur yağıyordu. Mitya, hiç bir şey düşünmeden pencerelere bakıyordu. Birden Nikolay Parfenoviç'e:
— Pencereden dışarı bakabilir miyim? diye sordu. Öbürü:
— Hay hay, istediğiniz kadar bakabilirsiniz! diye karşılık verdi.
Mitya, kalkıp pencereye yaklaştı. Yağmur pencerenin küçük, yeşile çalan camlarını dövüp duruyordu. Pencerenin tam
altında pis bir yol, daha ilerde yağmurun loşluğunda dizi dizi, kara fakir ve çirkin izbeler görünüyordu; yağmurda daha da
kararmış, daha da fakir bir halleri vardı. Mitya «Altın saçlı, Febüs'ü» ve onun ilk ışıkları altında nasıl tabanca ile intihar
etmeyi düşündüğünü hatırladı. Alaylı alaylı gülümseyerek: «Böyle bir sabah o iş için daha iyi olurdu!» diye düşündü ve
birden elini aşağı doğru sallayarak, «cellâtlara» doğru döndü:
— Baylar! diye bağırdı. Artık mahvolduğumu görüyorum, ama o ne olacak? Bana söyleyin o ne olacak?
Yalvarırım size söyleyin, yoksa o da benim gibi mahv mı olacak? Ama o suçsuzdur, dün «her şeyden ben suçluyum»
diye bağırdığı vakit ne söylediğini kendi de bilmiyordu. Onun hiç şeyde şeyde suçu yoktur! Sizinle burada otururken
bütün gece içim içimi yedi... Acaba şimdi onu ne yapacağınızı bana söyleyemez misiniz?
Savcı, belli bir acele ile hemen:
— Bu konuda içiniz rahat etsin, Dimitriy Fiyodoroviç. il
ellendiğiniz hanımı herhangi bir şekilde rahatsız etmek için henüz elimizde hiç bir önemli neden yok. Öyle tahmin edi-'
yorum ki, işin bundan sonraki gelişmesi sırasında da aynı şey olacak... Bu bakımdan elimizden ne gelirse, onun
için yapacağız: Đçiniz rahat etsin.
— Teşekkür ederim baylar! Zaten her şeye rağmen dürüst ve hak gözetir insanlar olduğunuzu biliyordum. Beni bir
yükten kurtardınız... Eh, şimdi ne yapacağız? Ben hazırım.
— Evet, biraz acele etmemiz gerekiyor. Đşi ertelemeden tanıkların sorguya çekilmesine geçmeliyiz. Bütün bunlar
da, muhakkak sizin yanınızda olmalı, bu yüzden de...
Nikolay Parfenoviç savcının sözünü keserek:
— Önce bir çay içsek olmaz mı? Bana öyle geliyor ki, artık bunu hak ettik.
Aşağıda hazır çay varsa (ki Mihayıl Makaroviç de her halde «keyif çayı içmek» için gitmişti) birer fincan çay içilmesine,
sonra da «işe devam ederek sonuna dek götürmeye» karar verildi. Asıl kahvaltı ise «yanında mezesi ile birlikte» daha
serbest bir saate bırakılacaktı. Aşağıda gerçekten hazır çay bulundu ve hemen yukanya gönderildi. Mitya, Nikolay
Parfenoviç'in nezaketle kendisine ikram ettiği bir bardak çayı önce reddetti, ama sonradan kendisi istedi ve kana kana
içti. Genel olarak şaşılacak derecede bitkin görünüyordu. Oysa «aslan gibi kuvvetli olduğuna göre, bir geceyi sabaha
kadar eğlenerek geçirmesi, hatta en şiddetli sarsıntılardan geçmesi ona ne yapabilir?» diye düşünülebilirdi. Ama kendisi
de otur-' maya bile gücü olmadığını, zaman zaman çevresindeki tüm eşyaların kaymaya, gözlerinin önünde dönüp
durmaya başladığını hissediyordu. «Biraz daha sürerse, herhalde sayıklamaya başlayacağım» diye düşündü.
VIII
TANIKLARIN ĐFADELERĐ
BEBE
Tanıkların sorgusu başladı. Ama artık hikâyemizi, şimdiye kadar yaptığımız gibi tüm ayrıntıları vererek devam et-z.
Bu yüzden, Nikolay Parfenoviç'in çağırtılan her84
KARAMAZOV KARDEŞLER
tanığa, vicdanına dayanarak ve gerçeğe uygun bir şekilde ifade vermesi gerektiğini, sonradan da verdiği bu ifadeyi
yemin ederek tekrarlamak zorunda kalacağını nasıl ima etmiş olduğunu anlatmadan geçeceğiz. Her taraftan nasıl
ifadesinin zaptını imzalamasını istendiğini ve buna benzer şeyler üzerinde de durmayacağız. Yalnız bir tek şeyi
belirtelim: Sorguya çekilenlerin dikkatini en önemli noktanın üzerinde topluyor-lardı. Bu da hep o üç bin ruble sorunuydu.
Daha doğrusu Dimitriy Fiyodoroviç buraya, Mokroye'ye bir ay önce, ilk gelişinde yanında üç bin mi yoksa bin beş yüz
ruble mi olduğu ve ikinci âlemi yaptığı vakit, gene yanında üç bin mi yoksa bin beş yüz ruble mi bulunduğu soruluyordu.
Ne yazık ki, verilen tüm ifadeler, hepsi Mitya'nın çıkarına aykırı idi. Bir tanesi olsun, onu savunmuyordu. Hatta bazı
ifadeler Mitya'nın vermiş olduğu ifadeye tamamen karşıt ve hemen hemen şaşırtıcı yeni faktörler ortaya atmıştı. Đlk
olarak Trifon Borisoviç sorguya çekildi. Kendisini sorguya çekenlerin karşısına içinde en ufak bir korku duymadan,
aksine suçlandırılana karşı sert, somurtkan ve öfkeli bir tavırla çıktı. Böylece karşısındakilere son derece doğru
söyleyen, haysiyetine düşkün bir adam olarak göründü. Ağırbaşlı bir tavır takmıyor, az konuşuyor, kendisine soru
sorulmasını bekliyor, düşünerek ve kesin bir şekilde karşılık veriyordu. Hiç kararsızlık göstermeden kesin bir tavırla bir
ay önce, üç bin rubleden daha az bir para harcanmış olamayacağını, burada bulunan tüm köylülerin «Mitriy (*)
Fiyodoroviç»in kendisinden elinde üç bin ruble olduğunu işittiklerine dair ifade vereceklerini söyledi. «Yalnız çingenelere
bile dünyanın parasını verdiler. Yalnız onlara bile herhalde bir rubleden fazla düşmüştür.» dedi.