amargi_feminizm_tartismalari_kitap_2012

İstanbul Amargi - Feminizm Tartışmaları Antimilitarizm ve Feminizm
Kürt Hareketi ve Feminizm etkinliğinde de benzer bir şeyi konuştuk,
o zaman biz hiçbir eyleme ya da düşünceye cinsiyetçi, antifeminist
diyemeyiz. Annelik üzerinden vicdani reddini açıklayan
kadına gidip bir şey diyemeyiz elbette ama bulunduğumuz pozisyondan
bunun eleştirisini yapabiliriz. Çünkü bunun yapılmamasının
bizi başka bir politik açmaza getirdiğini düşünüyorum;
o zaman bütün bir hareketin tarihini yok saymış oluyoruz. Kendi
politik doğrumuzu ifade ediyor olmamızın her zaman “Üstten,
öğreten, siz kim oluyorsunuz?” şeklinde yaftalanmasının da başka
bir bastırma biçimi olduğunu düşünüyorum ve bunu problemli
buluyorum.
Begüm: Bence de, ama bu eylem biçiminin bu coğrafyadaki yayılma
hali bu, vicdani ret kişiselleştiriliyor. Nilgün Toker bunun
aksini iddia ediyor, “Bu politik ve kolektif bir eylemdir,” diyor.
Büşra: Gün Zileli bir röportajında 17 şuna benzer bir şeyden bahsediyor:
Bir Kürt eğer “Ben TSK’nın içinde bulunmak istemiyorum,
bu yüzden vicdani reddimi ilan ediyorum deyip de sonra gerillaya
katılırsa o vicdani retçi olmaz.” Ee, tamam da buna sen mi karar
veriyorsun demek geldi benim içimden çünkü o kişinin içinden
öznelliği çekip alıyor tamamen. Gayet de üstten bakan bir yaklaşım.
Özlem: Biraz önce söylediğim gibi batıda savaşı bire bir yaşamamak
eylemliliğimizin önünü tıkayan nedenlerden biri, bunu vicdani
bir durum olarak yaşıyoruz. Örneğin mobese kameralarına
ya da Ordu Yardımlaşma Kurumu’na (OYAK) karşı eylem yapmak
sanki daha yan, daha az önemli olarak görülüyor ya da “Burada
sıcak bir savaş varken ve doğrudan bunu hedef alan eylemler
yapılırken biz neden bunlarla uğraşıyoruz ki?” de denilebiliyor.
Ucube’de tıkandığımız noktalardan biri de buydu. Mesela o dönem
kadınların asker gibi yetiştirilip, yarıştırılacağı bir yarışma
programı çıkacaktı. Bu yarışma programı üzerinden militarizme
karşı söz söyleyelim demiştik ama o dönemde de yoğun tutuklamalar
oluyordu, “Arkadaşlar savaş varken biz neyle uğraşıyoruz?”
gibi bir hava oluşmuştu. Oysa savaşı besleyen kaynakların altını
boşaltmak, onu çökertmek de çok önemli. Vicdani yükümlülük
yüzünden sokak eylemliliği dışında eylem formu bulamıyoruz ve
bu tıkanıklığı bir türlü aşamıyoruz. Belki bunun üzerine daha çok
konuşmak lazım.
17 Zileli, Gün, (22.07.2012), “Taraf Yutturmaya Çalıştığının Aksine Statükocu Bir
Organ”, Sol Defter Dergisi, (söyleşiyi yapan: Sarphan Uzunoğlu), (http://www.
soldefter.com/2011/07/22/gun-zileli-%E2%80%9Ctaraf-yutturmaya-calistigininaksine-statukocu-bir-organ%E2%80%9D/)
Begüm: Bir de militarizmin biçimi sürekli değişiyor. Şimdi sivil
şehitlik mertebesi getirmeyi planlayan bir yasa görüşülmeye başlandı.
18 Bu aslında topyekûn savaş demek oluyor ve insan bunun
karşısında ne diyeceğini bilemiyor.
Katılımcı (d): Bu yasa önerisini biraz da Ermeniler öldü, şehit
olacaklar mı olmayacaklar mı üzerinden ortaya atmadılar mı? Şehitlik
o kadar garip bir durum ki, askerde ölen kişi eğitim zayiatı
da olsa, çatışmada da ölse şehit oluyor, ama tek koşulu Müslüman
ya da Türk olması. Buna karşı olarak da AKP hükümeti bu yasa
tasarısı ile Ermeni de olsa “O da bizim şehidimiz,” diyor. O yüzden
Garip bir tartışma bu...
Elif: Vicdani reddi insan hakları üzerinden de savunuyoruz. Bu
hakkı talep ederken ve bunu yasallaştırmaya çalışırken “Bu bir
insan hakkıdır,” diyoruz, Avrupa İnsan Hakları’na ve Birleşmiş
Milletler İnsan Hakları Sözleşmesi’ne referans veriyoruz. Bence
korkunç bir yaklaşım bu. Vicdanın kendisini hak bazında, alt alta
yazılmış bir kağıt parçasına referans vererek söylemek durumunda
kalıyoruz. Fakat bir de reel mücadele alanı var ve reel mücadele
alanında vicdani reddi ne kadar sorunsallaştırabiliriz? Bunu
yapabilmek için kabul etmesem de mecburen vicdani reddi insan
haklarına referans vererek savunuyorum. Sivil şehit mevzusunda
da öyle… Mesela Sevag Şahin Balıkçı 19 şehit sayılmıyor.
Begüm: Zaten sayılmasın da.
Elif: Bence de sayılmasın ama gerçekliğe baktığımızda Sevag da
şehit. Askerliğini yaparken ölen Osman militarizm içerisinde şehitlik
mertebesine konuyorsa Sevag da konsun. Neden konmuyor?
İçimden de “Sevag kimin şehidi?” diye soruyorum.
Begüm: Hep kendimizi bu ikili durumda buluyoruz. Şehit mertebesi
yalnız onlara verilmesin diğer azınlıklara da tanınsın diyoruz.
18 21.03.2012 tarihinde başbakan Recep Tayyip Erdoğan AKP grup toplantısında, şehit
ve gazi sayılma kapsamını genişleten, “terör olayları” sebebiyle göreve gidişdönüşler
esnasında meydana gelen kazalar sonucu yaralanan, sakatlanan ve hayatını
kaybedenlerin de şehit kapsamında değerlendirilmesine ilişkin Sivil Şehit
Yasa Taslağı’nı açıkladı. Tasarı 04.07.2012’de kabul edilen Torba Yasa’ya eklenen
önergeler ile yasallaştı. (E.N.)
19 Sevag Sahin Balıkçı, Batman’ın Kozluk İlçesi Gümüşgörü Jandarma Karakolu’nda
askerliğini yaparken 24.04.2011 tarihinde er Kıvanç Ağaoğlu’nun silahından çıkan
kurşunla hayatını kaybetti. Kıvanç Ağaoğlu olayın kaza olduğunu söyledi. Sevag’ın
ailesi ve avukatı ise olayın cinayet olduğunu iddia ettiler. Sevag’ın ölümünün ardından
Milliyetçi Hareket Partisi-MHP genel başkanı Devlet Bahçeli, 27.03.2012 tarihinde
partisinin grup toplantısında yaptığı konuşmada AKP Hükümeti’nin sivil
şehit yasasını eleştirerek “Birinin şehit olabilmesi için Müslüman olması mutlak anlamda
gereklidir,” dedi. Bahçeli’nin bu açıklamasının üzerine askerde ölen Sevag’ın
şehit olup olmadığına dair tartışmalar yaşandı. Sevag Şahin Balıkçı davası hâlâ
sonuçlanmadı, sanık Kıvanç Ağaoğlu ise tutuksuz yargılanıyor. (E.N.)
184 185