amargi_feminizm_tartismalari_kitap_2012

Recommendations

Info

İstanbul Amargi - Feminizm Tartışmaları Antimilitarizm ve Feminizm ilişkisi üzerinden tanımlanan heteroseksüel erkekliğin diğer erkeklikler ve kadınlıklardan üstün görülmesi ve ayrıcalıklı olması, dolayısıyla o heteroseksüel tanımına uymayan herkesin, bütün erkeklerin ve kadınların ayrıştırılması, müzik kültürünün marşlarla şekillenmesi (yani hepimizin ortak bildiği birtakım marşlar olması)… Begüm: Ama güzel olan devrimci marşlar da var. (Gülüşmeler) Ayşe Gül: Peki, (Gülüşmeler) belki de tartışmamız gereken şey tam da bu. Spor kültürünün uygun adım yürüyüşle, tören kültürünün stadyumlarda tek tip, itaatkâr gençlik performanslarıyla şekillenmesi vs. Bu listeyi uzatmak mümkün. “Her birinde kadınlar ve erkekler nerede duruyor? Kadınlardan ve erkeklerden ne tür performanslar bekleniyor?” sorularını da militarizmi tanımlarken aklımızda tutmalıyız. Şimdi Güneş’in sorusundan başlayacağım, ondan sonra daha genel tartışmaya dönmek istiyorum. Bu soruyu nasıl sordunuz diyordunuz ya, birçok farklı şekilde sorulabilir bu soru ama ben bunu daha çok feminist siyaset açısından soruyordum. Mesela militarizm tartışmalarıyla, aile içi şiddet tartışmaları arasında nasıl bir ilişki kuruyoruz ya da kurmuyoruz? Kurmamamızın sebepleri ne ve bunlar neden ayrı tartışmalar ve ayrı mücadele alanları olarak yürüyor; ki bence öyle yürüdü. Kadınlar olarak şiddeti sorunsallaştırırken ifade ettiğimiz bir şiddetsizlik talebi var değil mi? Şiddetsiz bir hayat istiyoruz; ekonomik şiddetten, fiziksel şiddetten, psikolojik şiddetten, cinsel şiddetten arınmış ilişkiler, hayatlar ve sokaklar istiyoruz. Bu şiddetsizlik talebini hayatın başka alanlarına taşıyabiliyor muyuz? Orada şiddetsizlikle ve şiddetle nasıl bir ilişki kuruyoruz? Şiddetsizliği etik bir duruş, şiddetten arınmayı da bir mücadele yöntemi olarak geliştirebildik mi? Böyle bir önceliğimiz var mı? Ben böyle bir yerden sormuştum bu soruyu. Siz burada başka yerlerden de örnek vererek bunu açtınız. “Neden erkek şiddeti artıyor?” sorusunu hep birlikte daha çok tartışmamız gerekiyor, o kesin. Savaşın etkileri muhakkak var, savaş sonrası dönüşümün etkilerine de bakmamız gerekiyor. Aile içi şiddet ve savaş ilişkisine başka alanlar üzerinden de bakmak faydalı olabilir. Mesela Güney Afrika’da Apartheid Dönemi sırasında olmayan ya da nispeten daha az olan şiddet türleri apartheid sonrasında çok arttı. Ya da pek çok Latin Amerika ülkesinde savaşla birlikte kadına yönelik şiddet arttı. Tarihsel olarak başka deneyimlere bakmak ve onlar üzerinden düşünmek, “Bizim açımızdan bu savaşın etkileri hayatlarımızda nelerdir ve neler olmaya devam ediyor?” sorusunun cevapları için çok önemli. Doğrudan bunu söylemek çok zor ama erkeklerin savaş de- neyimleriyle daha sonra evde kurdukları ilişkiler arasındaki ilişkiye bakabilecek bir araştırma olabilir mesela, bildiğim kadarıyla bunu yapan kimse olmadı ama bunu başka bağlamlarda yapanlar var. Mesela İngiltere’de, Amerika’da, erkek askerlerin ev hayatlarındaki ilişkilerinin toplumun diğer alanlarındaki ilişkilerine göre çok daha şiddetli olduğunu gösteren araştırmalar var. Türkiye’de bu araştırmadığımız, üzerine düşünmediğimiz ama bakabileceğimiz bir konu. Çok net bir şey söyleyemesek de bence erkek şiddetinin artmasının çok önemli sebeplerinden biri kadınların artık itaat etmeyi, bu hikâyedeki Kezban olmayı reddetmeleri. Burada tabii ki başlı başına feminist hareketin bir etkisini göremesek de feminist bakış açısının toplumda yaygınlaşmasının çok önemli bir katkısı var. Kadınların kendi hayatlarını kendilerinin belirleme hakları olduğu düşüncesinin yaygınlaşmasının ve kadınların bunu benimseyip “Emret efendim,” diye eşlerinin karşısında durmayı reddetmesinin çok önemli bir rolü var. Buna karşın erkeklerde bir dönüşüm olmadı, tam aksine o erkeklerin önemli bir kısmı 90’lı yıllarda savaş ortamında ağır travmalar yaşadılar, şiddet uyguladılar, belki insan öldürdüler. Dolayısıyla 90’lı ve 2000’li yıllarda erkeklerle kadınların deneyimleri birbirinden çok ayrıştı. Hem bu ayrışmanın hem de kadınların evdeki militarist, itaate dayalı ilişkilenme biçimini reddetmesinin, kadınlara yönelik şiddetin artmasında çok önemli bir payı var. Nilgün: Peki, filmlerin, dizilerin, haberlerin, savaşa ilişkin görüntülerin etkisi yok mu? Ayşe Gül: Muhakkak ki popüler kültürün de etkileri var. Ama bence bu sorduğun soru başlı başına çok önemli ayrı bir tartışma ve araştırma alanı. Bunu yeterince yaptığımızı düşünmüyorum. Tam da sizin dediğiniz gibi ne olursa olsun farklı yerlerde kadınlar savaşla nasıl ilişkileniyorlar? Savaşa ve farklı şiddet türlerine karşı nasıl yöntemler geliştiriyorlar? Buna bakmak çok önemli. Cynthia Cockburn’un Buradan Baktığımızda 15 diye müthiş bir kitabı var. Çok tavsiye ederim. Benim için inanılmaz ufuk açıcı olmuştur. Bosna’dan, İsrail’den, Vietnam’dan, Japonya’dan kadınların kavramsal olarak <strong>feminizm</strong>le antimilitarizmi nasıl ilişkilendirdiklerini, oradaki tartışmaları nasıl hayata geçirdiklerini ve ne tür sıkışmışlıklar yaşadıklarını anlatıyor. Bizim yaşanmışlıklarımızın ve sıkışmışlıklarımızın hiç de bize has olmadığını görebilmemiz açısından önemli bir kaynak. 15 Cockburn, Cynthia, (2009), Buradan Baktığımızda, Metis Yayınları, İstanbul 176 177
İstanbul Amargi - Feminizm Tartışmaları Antimilitarizm ve Feminizm Militarizmi görünür kılmak Şimdi Begüm’ün “Militarizm her yerde!” demenin sorunlu olduğuna dair yaptığı eleştirisine geleceğim. Bunu sürekli söylemek neden sorunlu? Militarizm her yerde olmadığı için değil herhalde, bunu kast etmiyorsun değil mi? Mesela bununla cinsiyetçilik her yerde demek ve bunun üzerine kurulu bir siyaset arasındaki ilişki nedir? Feministler olarak da cinsiyetçilik her yerde diyoruz ve bunun siyasetini yapıyoruz. Ama bu analizler nerede çok eksik kalıyor? Birincisi, sadece bunu söyleyip, bıraktığımızda çünkü bu durumda altı boş ve yüzeysel bir analize dönüşüyor. “Evet her yerde, ee sonra?” dedirten bir noktaya geliniyor. İkincisi, bunun her yerde farklı şekillerde nasıl tezahür ettiğine bakmadığımızda sorunlu oluyor. Her yerde olduğunu en baştan varsaydığımız zaman bunun spesifik bir yerde nasıl işlediğine, nasıl deneyimlendiğine, bunu nasıl kavramsallaştırmamız gerektiğine dair bir merak ve özenimiz olmuyor. Dolayısıyla bu tür genellemeleri yapmak çok sıkıntılı. Sadece bu genellemeler ile ne feminist ne de antimilitarist siyaset yapmamız mümkün olur. Begüm’ün söylediği militarizmi görünür kılmak ve onunla mücadele edebilmek çok önemli. Nasıl ki kadına yönelik, aile içi erkek şiddetinin adını koymadığımız zaman onunla mücadele edemiyorsak militarizmin de adını koymadığımızda onunla mücadele edemeyiz. Fakat militarizmin sürekli her yerde olduğunu söyleyerek her bir alanda gelişmiş farklı mücadele alanlarına kör kalmak, o mücadeleyi yok saymak da aynı şekilde sorunlu. Aslında en fazla bu mücadele alanlarından beslenebiliriz. Sevgi Soysal’ı şimdi okuduğumuzda inanılmaz zihin açıyor. Nasıl bir antimilitarist, feminist dil geliştirmiş Sevgi Soysal gibi biri? Kadınlar Mamak Askeri Cezaevi ortamında nasıl bir mücadele alanı yaratmışlar? Bunun gibi pek çok örnek var. Dolayısıyla her zaman gözümüzü mücadele eden kadınlara çevirmemiz ve kadınların militarizmin neresinde durduklarına dair, Cynthia Enloe’nun da söylediği gibi, her zaman “meraklı” olmamız gerekiyor. Ordudaki kadınları da merak etmemiz gerekiyor. Ne yapıyor kadın subaylar? O korkunç örgütlenmeyle nasıl mücadele ediyorlar? Ve kadınlara karşı “Ah siz kadın subay olmayı seçtiniz, ne kötüsünüz,” veya “Ah, siz kadın polisler, polis olmayı seçtiniz, ne kötüsünüz,” gibi bir yerden yaklaştığımızda aramıza baştan bir set koymuş oluyoruz ve çok sorunlu bir siyasi konumlanma içerisine giriyoruz. Tam tersi o kadınları merak edip, deneyimlerini anlamaya çalışıp, onların deneyimleri ve mücadeleleri üzerinden kendimizi konumlandırmalıyız. “Onlarla nasıl bir dayanışma ilişkisi içine gi- rebiliriz? Onların mücadelesini nasıl daha mümkün kılabiliriz?” sorularını sormak da çok önemli. Antimilitarizm ve şiddet karşıtlığı tartışması çok kritik bir tartışma tabii. Bir kere şu tartışmaya hiç katılmıyorum ki, Foti Benlisoy ve Selin Pelek’in metninde olduğu gibi, eleştirenler böyle bir yerden eleştirmeye başlıyorlar: “Antimilitarizm eşittir şiddet karşıtlığı egemen düşünce oldu.” Nerede oldu? Nerede yaygınlaştı bu düşünce? Türkiye’de sanki çok büyük bir şiddet karşıtı hareketi varmış gibi. Keşke olsa ama yok ki! Nilgün: Yaklaşık yirmi yıldan söz ediyoruz. Ayşe Gül: Ama antimilitarizmin adını koyanlar üç beş kişi. O kadar küçük bir gruptan ve herkes tarafından eleştirilen bir duruştan bahsediyoruz ki, şiddet karşıtı antimilitarizm duruşu Türkiye’de hiç de öyle yaygın değil bana sorarsan. Tam tersi şu anda tam da Begüm’ün dediği gibi ordu karşıtı, askeri vesayet karşıtı bir antimilitarizm anlayışı yaygınlaşıyor. Ya da biraz daha geniş anlamda zorunlu askerliğe karşı çıkmak, T.C.’nin militarizmine karşı çıkmak olarak yaygınlaşıyor. Şiddet karşıtı antimilitarist duruş kimsenin kolay kolay yakın durmak istemediği, hâlâ çok daha marjinal bir duruş. Şiddet karşıtlığının T.C.’nin şiddeti ile gerillanın şiddetini eşitlemek olarak görülüyor olması çok sorunlu deniliyor. Kim bunları eşitliyor ki? Kim bunları simetrik olarak görüyor? Eğer şu anda egemen medyadaki, PKK’nin silah bırakması gerektiğini ve sorunun ancak böyle çözüleceğini söyleyip de aynı zamanda zorunlu askerliği, devletin militarizmini sorunlaştırmayan bir bakış açısını eleştiriyorsanız tabii ki haklısınız. Tabii ki de Türkiye’de böyle bir yaygın bakış açısı var ama benim bildiğim şiddet karşıtı antimilitaristlerin hiçbirisi bugüne kadar Kürtlerin yaşadığı deneyime, savaşın oluşma koşullarına kör kalan kişiler değil, tam tersine yapılan antimilitarist savaş karşıtı eylemlerde ağırlıklı olarak neler yapıldığına bakarsanız, İzmir’de, İstanbul’da 90’larda sokağa çıkıp, insanlara “Askere gitmeyin!” demek zaten baştan polis şiddetine maruz bırakılmanız anlamına geliyordu ve bu eylemlerin hepsi Doğu’da ya da Türkiye’de yaşanan savaşla ilgili insanları harekete geçirmek, farkındalık kazandırmak için yapılmışlardı. Vicdani ret hareketi nereden çıktı diye bakarsanız savaş karşıtlığından çıktı. Nilgün: Kürtlere yönelik saldırılardan çıktı. Ayşe Gül: Ama bunu yapanlar şiddet karşıtıydılar ve bunun karşısında gerilla örgütlenmesini politik bir çözüm yolu, ahlaki olarak kendilerine bir çıkış olarak görmüyorlardı. Dolayısıyla vicdani/ ahlaki olarak şiddeti reddetmek gibi bir duruş var evet ama şiddet 178 179
Page 2 and 3:
İstanbul - Amargi Feminizm Tartı
Page 4 and 5:
İstanbul Amargi - Feminizm Tartı
Page 6 and 7:
Page 8 and 9:
Page 10 and 11:
Page 12 and 13:
Page 14 and 15:
Page 16 and 17:
Page 18 and 19:
Page 20 and 21:
Page 22 and 23:
Page 24 and 25:
Page 26 and 27:
Kürt Kadın Hareketi ve Feminizm
Page 28 and 29:
Page 30 and 31:
Page 32 and 33:
Page 34 and 35:
Page 36 and 37:
Page 38 and 39:
Page 40 and 41: İstanbul Amargi - Feminizm Tartı
Page 44 and 45: Dindar Kadınlar ve Feminizm “Her
Page 140 and 141:
Page 142 and 143:
Page 144 and 145:
Page 146 and 147:
Page 148 and 149:
Page 150 and 151:
Feminist Örgütlenme “Ben eksiğ
Page 152 and 153:
Page 154 and 155:
Page 156 and 157:
Page 158 and 159:
Page 160 and 161:
Page 162 and 163:
Page 164 and 165:
Page 166 and 167:
Page 168 and 169:
Page 170 and 171:
Page 172 and 173:
Page 174 and 175:
Page 176 and 177:
Page 178 and 179:
Page 180 and 181:
Page 182 and 183:
Page 184 and 185:
Page 186 and 187:
Farklılıklarımızla Yanyana (mı
Page 188 and 189:
Page 190 and 191:
Page 192 and 193:
Page 194 and 195:
Page 196 and 197:
Page 198 and 199:
Page 200 and 201:
Page 202 and 203:
Page 204 and 205:
Page 206 and 207:
Page 208 and 209:
Anayasa Tartışmaları “Bir kad
Page 210 and 211:
Page 212 and 213:
Page 214 and 215:
Page 216 and 217:
Page 218 and 219:
Page 220 and 221:
Page 222 and 223:
Page 224 and 225:
Page 226 and 227:
Pornografi ve Feminizm “Pornograf
Page 228 and 229:
Page 230 and 231:
Page 232 and 233:
Page 234 and 235:
Page 236 and 237:
Page 238 and 239:
Diziler nasıl yapılıyor/yazılı
Page 240 and 241:
Page 242 and 243:
Page 244 and 245:
Page 246 and 247:
Page 248 and 249:
Page 250 and 251:
Page 252 and 253:
Page 254 and 255:
Page 256 and 257:
Page 258 and 259:
Page 260 and 261:
Page 262 and 263:
Page 264 and 265:
Page 266 and 267:
Page 268 and 269:
show all

amargi_feminizm_tartismalari_kitap_2012

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?