amargi_feminizm_tartismalari_kitap_2012

İstanbul Amargi - Feminizm Tartışmaları Anarko-Feminizm’in Politik Potansiyelleri
Yani “anarşist şiddet”in her türlüsünün eril olduğuna katılmıyorum
çünkü ben de kendimi anarko-feminist olarak tanımlıyorum.
Bazı anarşist toplantılarda da şuna şahit oldum: “Hangisi
daha anarşist bir eylem?” gibi bir şeyin yarıştırıldığını gördüm.
“Anarşist eylem” hiyerarşik ve hesaplaşmacı olmamalı diye düşünüyorum.
Şunu örnek veriyim: Ursula’dan bahsettin. Ursula’nın
inanılmaz güzel bir kalemi var, ben kendisine hastayım. Dünyaya
Orman Denir 6 kitabında, insanlar ve insansı yaratıkların olduğu
bir dünyadan bahseder. Bir tarafın diğerine tahakküm uyguladığı,
öldürdüğü bir çatışma ortamı vardır. Zulüm gören taraf ayaklanıyor
ve egemenlerin silahlarıyla onlara karşı savaşmaya başlıyorlar.
İçlerinden bir tanesi egemenlerden insanları öldürdükten sonra
egemenler kendi dünyalarına geri çekilmek zorunda kalıyorlar.
Daha sonra egemenler de dahil olmak üzere herkes savaşı bırakıyor
ama o insanları öldüren insansıya “tanrı” demeye başlıyorlar. Keza
RAF’ın üç kişinin ölümüyle sonuçlanan Der Spiegel Gazetesi’ne
bomba koyma eylemleri var. Bomba ihbarı yapıyorlar ancak gazete
patronları gazeteyi boşaltmıyor. Ulrike Meinhof’un yazdığı çok
önemli bir şey vardı: “Biz bunları sizin için çekiyoruz ve bunları
vicdanımızda hissediyoruz ama sizin parayla gözü dönmüş olan
patronlarınız biz söylememize rağmen binayı boşaltmadılar.”
Göksun: “Anarşizm, feminizmle birlikte hareket etti,” derken,
“Hareketin içerisinde ‘sert çocuklar’ yok,” demiyorum. Anarşist
hareket de, düşüncesi ne olursa olsun “Ne kadar radikalsen o kadar
sertsin,” gibi mevcut egemen klişelerden etkileniyor. Gerçekten
böyle tavırlarla karşılaşınca üzülüyoruz ya da “Bu erillikle karşıma
gelme!” diyoruz. O, sert erkek, ben de dişil olduğum için sanki
ona “Canım yapma, sırtını üşütme,” diyeceğimi sanıyor.
Şiddet meselesini bedenin kudreti meselesinden çıkarmalıyız.
“Benim kaslarım da erkek kadar kuvvetlidir,” demiyorum ama
kolumun neden kuvveti olmasın? Bir saksı atmaktan mı acizim?
Bir iğne sokamayacak mıyım? Bu anlamda neden tahakküme karşı
direnmek eril olsun ki? Kadınlar, “Ama beyim lütfen sizi nezakete
davet ediyorum,” demenin dışında neden bir sürü şey yapamasın?
Erkek ve yukarıdan bakan bir “Ortadoğu’daki güç dengeleri,” diyerek
söze başlamanın dışında Ursula’nın yaptığı gibi hikâye diliyle
de bu “önemli” meseleleri konuşabileceğimizi neden düşünmeyelim?
Başka bir dünya mümkünse eğer, kadının zihin ve bedenini,
Yunan logos’unun dışında başka bir sözün mümkün olduğunu
gösteren bir imkan olarak neden düşünmeyelim?
6 Le Guin, Ursula K., (2012), Dünya’ya Orman Denir, Metis Yayınları, (çev. Özlem
Dinçkal), İstanbul
Yani şiddet erkek midir, meselesinde kesinlikle Elif’e katılıyorum.
Bir ordunun şiddeti çok erildir, evet. Egemenlerin şiddetine
karşı direnirken eril gerillanın şiddeti bambaşka bir yere
oturuyor. Buradaki şiddet tahakküme karşı bir özgürleşme eylemi
olarak ortaya çıktığı için sadece erkeğe ait olamaz.
İsmigül: Ben de çok benzer düşünüyorum. Şiddet kelimesini ne
zaman şiddet olarak kullanmaya başladık? Öncesinde şiddet
diye bir adlandırma yokken bugün şiddet diye adlandırdığımız
eylemler yok muydu? Vardı, ama egemenlik ilişkisinin artık sistematikleştiği
ve sonrasında da egemenin diğer tarafı cici olmaya,
şiddetsiz olmaya, uslu olmaya çağırdığı noktada bu eylemlerin
adı “şiddet” olmaya başladı. Sonrasında hareketler kendi dillerini
oluşturdular, şimdi eril şiddet diyoruz. “Öfkeli” kelimesinin daha
kabul edilebilir olduğunu düşünmekle birlikte “Şiddet kötüdür!”
diye etiketlemenin bütün etiketlemeler gibi egemenlere yaradığını
düşünüyorum.
Bunu benim can acıtıcı olarak deneyimlediğim yerlerden bir
tanesi içinde olduğum feminist harekettir. Can acıtıcı çünkü devletten,
babadan zaten beklersin ama içinde bulunduğun hareketin
içerisinde de herhangi bir öfke halinin otomatik olarak “Şiddet
erkekliği çağrıştırır,” suçlamasıyla susturulması gerçekten üzücü.
Bir eyleme, söze vs. şiddet dediğimiz zaman bunun otomatik olarak
eril, otomatik olarak kötü, otomatik olarak bizim sahiplenmeyeceğimiz
bir davranış haline gelmesini sorunlu buluyorum.
Göksun: Ulrike Meinhoff “Üzgün olmaktansa öfkeli olmayı tercih
ederim,” der. Spinoza’cı bir yerden konuşmak gerekirse üzgün olmak
“Depresyondayım ve pasifim,” anlamına gelir. Öfke ise “Beni
durduran bir şey var ama onu devirmeye çalışıyorum,” demektir.
Bu anlamda gerçekten eşitlik, anti-hiyerarşi ya da örgüt içinde “Ay
canım,” demek yerine “Derdin ne senin?” diye ses yükseltmek de
gerekebilir, çünkü bazen canın acıdığında sesini yükseltirsin. Her
öfke eşittir tahakküm biçimi olabilir mi? Tahakküm kurmak başka
bir şeydir. İsmigül’ün dediği gibi bazen hareketler içinde yanlış
anlamalar olur, oradan da kavga çıkar. Duygulanımlar var, dinamik
bir süreç, ayrıca herkesin yaşadığı kötü anıları var, yaralarımız
var çünkü toplumdan geliyoruz ve buraya gelir gelmez bunlar
hemen geçmiyor.
134 135
***
Esen: Peki, tam tersine, şiddet karşıtlığı ya da pasifizm de anarşist
hareketten beslenen bir yaklaşım, bu nasıl oluyor?
Aynur: “Nereden gelirse gelsin şiddete karşıyım,” pasifizmini