amargi_feminizm_tartismalari_kitap_2012

İstanbul Amargi - Feminizm Tartışmaları Kürt Kadın Hareketi ve Feminizm
si olabileceğine inanıyorum.
Bir şey daha var. Duygusal zekâ meselesi, tukaka falan değil
ama yine de modern bilimin de getirdiği bir sistem olarak hayatı
ve dünyayı ikiliklere ayırarak, yin/yang’lar oluşturarak, siyah/beyazlar
oluşturarak, eril/dişiller oluşturarak da aslında normal olan
ya da normal olmayan erkek veya kadın kategorilerini hayatımıza
katıyor ve bizi kategorilerin içinde hapsedip, ya o ya da bu olmaya
zorluyor ve aradaki o geçişleri görmemizi engelleyebiliyor. Bunun
için de belki eşcinselliğe dair politika üretmek zorlaşıyor.
Figen: Dualizm…
Sevi: Evet.
Berfu: Ben de çok teşekkür ederim sunumunuz için. Jineolojide
benim de katılmadığım baya nokta var ama ben de İlke’nin bahsettiği
pratik farklılığı çok hissediyorum. Savaş ortamında ve bir
ulus olarak taarruz altında olmanın bizim yaşam pratiklerimize şu
anda içkin olmayan birtakım faktörleri var ve bunlar çok önemli
farklılıklar yaratıyor. Jineoloji buradaki bazı kadınların feminizmlerine
ya da benim feminizmime uymuyor olabilir ama kadınları
örgütleme biçiminizi ve çabanızı gerçekten çok takdir ediyorum.
Jineolojideki doğaya olan vurgunuzdan çok özcü bir söyleminizin
olduğu sonucu ortaya çıkıyor ve çoğumuz da burada kadının
bir özü olduğu meselesine katılmıyoruz ama benim sizin “kadın
bakış açısı” demenizden anladığım gerçekten eril dilin bir şekilde
kırılmaya çalışılması. “Kadın bakış açısı” dediğiniz şeyi daha çok
eril analitik söylemin, duyguları ve kadınlıkla özdeşleştirilen her
şeyi dışarıda bırakan sistemine karşı bir başkaldırı olarak görüyorum
dolayısıyla tamamen özcü söylemlerle bir okumuyorum,
orada ataerkil sisteme karşı bir strateji sezinliyorum.
Burada bu tartışmayı yürütürken bir rahatsızlığım da oluştu
açıkçası. Sizin dilinizin yapıcılığı konusunda Sevi’ye katılıyorum
fakat tartışılırken “Feminizmde şu şu tartışmalar var, böyle şeyler
var,” diyen, öğreten bir tavır sezdim buradaki katılımcılarda. Böyle
bir eleştiri getireceğim, sanki üstten, öğreten bir tavır varmış gibi
geldi bana ve bu beni rahatsız etti.
Özlem: Geleneği bozmayayım, ben de teşekkür ederek başlayayım.
(Gülüşmeler) Jineoloji kavramını bu tartışma vesilesiyle ilk
defa duydum ve çok ilgimi çekti. Kürt Kadın Hareketi’yle ilgili çok
uzaktan takip ederek edindiğim bilgilerin kavramsal olarak nasıl
oturtulmaya çalışıldığını anlamamda yardımcı oldu. Çünkü jineoloji
kavramının yönelttiği birçok eleştiriyi kesin doğrular ve yargılar
olmaktan öte bu kavramı tartışırkenki soru işaretleri olarak
aldım: Bu konu Kürt kadınları tarafından nasıl tartışılıyor ve ona
dair sorular neler olabilir, hangi açılardan başka türlü tartışabili-
riz gibi...
Bilimle ya da “kadının doğası”yla ilgili eleştirileri değerli
buluyorum. Feminizmin ana derdi deneyim üzerinden örgütlenmek,
bilgi biriktirmek ve mücadele etmekse bunun üzerinden
Kürdistan’da yaşanan koşullar içinde orada bir bilgi üretiyor olmanın,
tahayyül etme biçimleri kurmanın ben de çok kıymetli olduğunu
düşünüyorum, tabii ki de birbirimizi eleştirme ve birbirimizle
tartışma yollarını açık tutarak. Ben isimlere çok takılmam,
feminizm olur, jineoloji olur, kim nasıl tanımlamak istiyorsa öyle
tanımlar, ufkum açık yani. Ama feminizme biz de dâhil olmak
üzere hepimiz Batı kaynaklı bakıyoruz, aslında feminizmin ideolojik
olarak önerdiği, öngördüğü şeylerin Batı olmayan yerlerde
nasıl örgütlendiğini, yaşam pratiğine nasıl geçtiğini, o geçişlerin
nasıl olduğunu çok bilmiyoruz. O yüzden Batı kaynaklı feminizm
düşünüldüğünde jineoloji kavramsallaştırması ile sizin kurduğunuz
teorik zemin bana da çok mantıklı geliyor. Bunu feminizmin
sorunu olarak değil, feminizm pratiği olarak görüyorum ve biz bu
pratiği Batı’dan bildik, Batı kaynaklı çoğu toplumsal eleştiri gibi.
O yüzden isimler artık bu noktadan sonra fark etmez çünkü başka
bir yerde bunun nasıl kavramsallaştırıldığını bilmiyoruz.
Eda: Bence jineoloji içinde tartıştıklarınız zaten feminizm içinde
olan tartışmalar ve bu yüzden feminizmin jineolojiyi kapsadığını
düşünüyorum. Burada gördüğüm şu: Feminizm sizi tatmin etmemiş.
Size bir şeyi verememiş. Bir açık bırakmış ve siz de bu açığı
farklı bir şekilde adlandırarak çözümleme yoluna girmişsiniz. Bu
o kadar değerli bir şey ki çünkü eğer biz kendi pratiğimizde de
Batı kaynaklı olmayan bir feminizm yaşamak istiyorsak, işte bu
noktada sizin ortaya attığınız jineolojiyi tartışmamız lazım. Ama
birincisi, neden böyle bir şeye ihtiyaç duyuldu?
İkincisi de örgütlenmeye ve eylemliliğe datir eleştirinizin çok
değerli olduğunu düşünüyorum ama sizin Kürt Kadın Hareketi
olarak yeni bir kavram ortaya atmanızın, yeni bir şey oluşturmaya
çalışmanızın hareketinizin enerjisini böleceğini düşünüyorum.
Sizin zaten oluşturduğunuz, yıllardır içinde bulunduğunuz bir
örgütlülük var. Farklı bir kanaldan, farklı bir kavram ortaya atmak
enerjinizi sanki ikiye bölüyor gibi geliyor.
Elif: Figen, konuşman ve buradaki tartışmalar sadece buradaki
feminist kadın arkadaşlar için değil, Kürt Kadın Hareketi’nden
olan bizler için de çok açıcı ve öğretici oldu. Eda’nın bıraktığı
yerden gireyim. Figen’in zaten başından beri anlattığı gibi Kürt
Kadın Hareketi önceden yazılmış, çizilmiş ve o yazılan, çizilene
göre hareket eden, adım atarken de “Yazılan, çizilene uygun mu
hareket ediyoruz acaba?” diye ilerleyen bir hareket değil. Bir halk
76 77