amargi_feminizm_tartismalari_kitap_2012

İstanbul Amargi - Feminizm Tartışmaları Diziler nasıl yapılıyor/yazılıyor, nasıl okunuyor?
dizi izleyiciliği oluştu ve bu hikâyeler hayatımıza girdi. Karmaşık
hikâyeler üzerine çalışan araştırmacıların bazıları “Bunlar roman
gibidir, romanlarda da flashbackler, flashforward’lar olur, bütün
karakterler çok derinliklidir ve o karakterleri anlamaya çalışırız,”
diyor. Bir diğer grup da bunları romana değil, video oyunlarına
benzetiyor.
Karmaşık hikâyelerde, her şey çok karmaşık bu yüzden de
izleyici hikâyeyi anlayabilmek için zihinsel olarak çok büyük bir
yatırım yapmak zorunda. Tarihsel olarak da nispeten daha yeni
hikâyeler, bizde bunun ilk örneği Ezel. Bu karmaşık anlatıların
daha ziyade dışarıdan gelen hikâyelerin uyarlamaları olduklarını
söyleyebiliriz. Mesela Ezel’in Monte Kristo Kontu’nun uyarlaması
olduğu söyleniyor. Fakat uyarlama da olsalar senaristler bu
hikâyeleri yazabilmek için birkaç farklı metinden faydalanıyorlar.
Bu durum ise hem senarist hem de izleyici açısından büyük bir
zihinsel yatırım gerektiriyor.
Nükhet: “Suskunlar” da mesela “Sleepers”dan esinlenmiş bir dizi.
Dizileri internetten izlediğimiz anda biz gittikçe dizi kompetanı
oluyoruz. Nasıl facebook kullanmak bir maharet ya da bir alışkanlık
istiyorsa, dizi izlemek de aynı şekilde bir maharet gerektiriyor
çünkü kodları okumayı öğreniyorsunuz. Bir sürü kod var içinde
ve siz ‘kötü bir şey olacak, iyi bir şey olacak, burada bitecek’ gibi
kodları artık izleyici olarak biliyorsunuz. Müzikten, renkten bu
kodları öğreniyoruz. Mesela Kuzey Güney hem melodram hem de
aslında çok karmaşık bir hikâye. Bu yüzden, Feyza bu dizinin bir
bölümünü izleyebilmemiz için hazırladı. Hikâyenin ne olduğunu
bilmeyen var mı?
Katılımcı (a): Ben tam bilmiyorum.
Aslında hikâye çok eski…
Nükhet: Aslında Kuzey Güney, Habil ve Kabil hikâyesi. Kuzey küçük
kardeş, Güney büyük kardeş. Bunların ikisi aynı anda mahalleye
taşınan bir kıza, Cemre’ye âşık oluyorlar. Fakat Güney önce
açıldığı için, kız ne yapar, ilk açılana gider. (Gülüşmelter) Kuzey
bunu görünce kriz geçiriyor, içiyor, içiyor. Güney içtiği için kardeşini
kontrol etmeye gidiyor. Kuzey sarhoş sarhoş araba kullanıyor.
Güney, Kuzey’den direksiyonu alıp başına geçiyor fakat kavga
etmeye devam ediyorlar ve Güney arabayı kullanırken genç bir
adamı ezip, öldürüyorlar. Yani hikâye son derece İncil’e gönderme
yapan referanslarla dolu ve bu olay dizide neredeyse ilk günah
gibi işleniyor. Hikâyeyi ve arka planını şimdi çok hızlı anlattım.
Hazal: Kuzey suçu üstleniyor.
Nükhet: Bütün hikâye o zaten. Güney üniversiteye gideceği için
Kuzey suçu üstleniyor. Kuzey dört yıllığına hapse giriyor, hapiste
korkunç şeyler yaşıyor, onu da gelgit öğreniyoruz, ona girmeyeceğim
çünkü işi bayağı bir komplike yapar. Hapisten çıktığı zaman,
Güney nişanlanmış olduğu Cemre’yi terk etmiş fakat Cemre’nin
umurunda değil, çünkü o da Kuzey’e âşık olduğunu fark etmiş,
Kuzey’e bunu çaktırmaya çalışıyor ama Kuzey racon ya, ‘ağabeyimin
nişanlısıyla hayatta olamaz’ halinde ve aralarındaki aşk böyle
bir gerilim içinde giderken…
Feyza: Bu sahneye geliyoruz. Aslında bu karmaşık anlatının özelliklerinden
biri de aktarmanın çok zor olması. Kuzey Güney biraz
melodramatik bir dizi, onun için aslında bu kadar anlatılabiliyor
ama mesela ben Lost’u ilk izlediğim zamanlarda “Bu Lost ne?”
diyenlere “İşte bir ada var,” deyip, kalıyordum. (Gülüşmeler) Anlatamıyorsun.
Aslında karmaşık anlatının özelliği bu, Ezel’i de anlatamazsın.
Bu sahneyi gösterebiliriz.
[Sahne gösteriliyor.]
Nükhet: Burada çok önemli bir hikâye var, Kuzey ağabeyine inanılmaz
bir hediye veriyor. Ona yaşamını hediye ediyor ama tüm
dizi boyunca bu Güney’e sürekli hatırlatılıyor. Annesi hatırlatıyor,
babası hatırlatıyor ama o aslında armağan falan değil, öyle bir
borç ki, Güney bu borçla ne yapacağını bilmiyor. Bunun üzerine
Güney de karşılığında Cemre’den ayrılıyor, onu da armağan olmayan
bir armağanla Kuzey’e veriyor. Şimdi bu komplike bir hikâye.
Baktığınızda Güney sinsi, kendi çıkarına bakan, Kuzey de harbi
gibi görünüyor ve dizi o bildiğimiz karşıtlıklarla işliyormuş gibi
yapıyor ama bu anlatıyı bozuyor da. Dolayısıyla tam da o basitliği
bozan, düzlüğü bozan bir anlatı var. Karakterler daha derinlikli,
onları merak etmeye başlıyorsunuz, bütün bunları görünce ‘her
şey o kadar siyah beyaz değil’i görüyorsunuz.
Benim özel merakım doğu dizileri diye adlandırılan diziler,
onları da sırayla yazdım. Bu kategoriye girecek diziler hangileriydi
diye şöyle bir sıralayacak olursam: İlki, “Aşkın Dağlarda Gezer”,
hiç izleyen oldu mu? Bu tamamen mitolojik bir hikâyeydi. Sibel
Can’ın oynadığı, “Berivan” vardı. Beren Saat’in çok yaşlı bir adamla
evlendirildiği için kafayı yemiş bir genç kızı oynadığı ve onun
ilk dizisi olan, Mahzun Kırmızıgül’ün yaptığı “Aşka Sürgün” vardı.
Sonra Sıla dizisi vardı.
Sıla, “Bir Bulut Olsam”, “Aşk ve Ceza”, “Aşk bir Hayal” bunlar
arka arkaya gayet güzel düşünülebilecek diziler, çünkü aslında
hepsi “Bu insanları kim kurtaracak?” sorusuyla baş ediyor. Me-
476 477