amargi_feminizm_tartismalari_kitap_2012

Recommendations

Info

Farklılıklarımızla Yanyana (mıyız?) “Bir araya gelmiş kadınlar olmak yetmezdi. Birbirimizden farklıydık. Bir araya gelmiş eşcinsel kızlar olmak yetmezdi. Birbirimizden farklıydık. Bir araya gelmiş Siyah kadınlar olmak yetmezdi. Birbirimizden farklıydık. Bir araya gelmiş Siyah lezbiyenler olmak yetmezdi. Birbirimizden farklıydık. Her birimizin kendi ihtiyaçları, arayışları ve pek çok farklı ittifakları vardı. Kendini koruma hissi, kişiliğin kolay bir tanımını, dar bir bireyselleştirmesini kabullenmeyi göze alamayacağımız konusunda bazılarımızı uyarıyordu. Bir süre geçtikten sonra anladık ki bizim yerimiz, tek bir farklılığın emniyetinden ziyade, farklılıklar eviydi.” Audre Lorde İnci: “Farklılıklarımızla yan yana mıyız?” sorusuna teorik ya da akademik bir cevap verilebileceğini düşünmüyorum. Cevabı ancak eylemlilikle, hareketin içinde, her gün yeniden verilen mücadelenin içinde bulabiliriz. Önce, tartışmanın şekillenmesine küçük bir katkı sunması açısından farklılık meselesi ne zaman, nasıl gündemimize geldi ve bunu hangi bağlamlarda konuşuyoruz meselesini biraz anlatacağım. Farklılık, modernite içerisinden konuştuğumuz bir mesele çünkü geleneksel toplumun böyle bir sorunu zaten yoktu. Geleneksel toplum farklılığın kural olduğu, yapısı gereği farklılıkları sürekli artıran bir toplumdu. Fakat bunun anlamı, geleneksel toplumlarda farklılıklara ilişkin sorun olmadığı ya da bu sorunu çözmüş oldukları değildir. Farklılıklar yan yanaydı ama tamamen bir ilişkisizlik içinde, kendi içine kapalı, homojen cemaatler halindeydi. İlişkiye girmediği sürece birçok farklılık yan yana olabiliyordu, bu noktada zaten bir sorun yoktu. Sorun, “Bunlar ilişkiye girdikleri zaman nasıl girecekler, hangi normlarla girecekler, kimin farklılığı belirleyici olacak?” idi. Bu sefer farklılıklar arasında hiyerarşiler ortaya çıkmaya başlıyordu. Cemaat toplumunda farklılıkların yan yana durması meselesinden sonra farklılık sorunu esas olarak kent mekanında farklı 369
İstanbul Amargi - Feminizm Tartışmaları Farklılıklarımızla Yanyana (mıyız?) değerlerin, dinlerin, dillerin, cinsiyetlerin, kökenlerin birbirlerini tanıyıp, karşılaşmaya ve konuşmaya başlamasıyla, bu ortak alanın nasıl örgütleneceği meselesi üzerinden ortaya çıkıyor. Modernite tecrübesinden bildiğimiz kadarıyla bu soruya bir ulus formunda cevap veriliyor. Bütün bu farklılıklar ulus etrafında homojenleştirilerek, kardeşlik (tabii erkekkardeşlik) ekseninde formüle ediliyor. Her ulus projesi farklılıkların hepsini yok saymıyor, kimisi bunları tanıyarak içine alıyor ama sonuçta bir homojenlik öngörerek işliyor ve eşitliği de bu homojenlik üzerinden kuruyor. 20. yüzyılın deneyimlenen eşitlik anlayışı kültürel homojenliği içermesi gerektiği fikrinden hareket ediyor; yani eşitlik aynılık olarak anlaşılıyor. Son yirmi, otuz yıldır siyaset teorisinin ve günümüz hareketlerinin problemlerinin başında eşitlik ve farklılığı birlikte düşünmek, var etmek geliyor. Modernitenin evrensellik ve eşitlik ilkeleri kendi içinde bir sürü çelişkiyi barındırıyor. Feminist hareket bu çelişkiye dikkat çeken ilk hareketlerden biri: “Sizin insan dediğiniz kategori hiç de evrensel değil, bunun cinsiyeti var, ırkı var, kültürü var, dolayısıyla insan kategorisi dışlayıcı bir kategori,” diyerek, bu ‘insan’ın kim olduğunu somutlaştırmaya çalışıyor. Dolayısıyla ulus temelli demokrasi ve liberal demokrasi feminist teori tarafından ciddi eleştirilere maruz kalıyor. Liberal demokrasinin içinde de farklılık vurgusu ve farklılıkların temsil edilmesi gerektiği söylemi var ama bu farklılıklar bireysel temelli görüş farklılığı ya da çıkar farklılığı olarak tarif edilir. Siyasal yelpazeyi konuşma şeklimize de baktığımızda farklılıkların sadece görüş farklılığı olarak tarif edildiğini görebiliriz. Hâlbuki farklılıkların bir sürü kaynağı olabiliyor ve bu aynı zamanda görüş farklılığına da tekabül edebiliyor. Liberalizmin bütün görüşleri temsil edebildiği hikâyesinin de bir masal olduğunu biliyoruz çünkü bir sürü deneyimi ve grubu dışladığınız zaman bir sürü görüşü de dışlamış oluyorsunuz. Bu dışlamalar ise çoğu zaman hiyerarşileri de içeriyor. O yüzden de sorunlu. Farklılık sadece çok önemli bir değer diye sahiplenilemez. Bu yüzden ben Nancy Fraser’ın “Keyfini süreceğimiz farklılıklar var, ortadan kaldırılması gereken, eşitsizlik üreten farklılıklar var,” sözünü çok severim. Dolayısıyla bu farklılık meselesini düşünürken bunların farkında olmak lazım… Liberal Demokrasi teorisine eleştiriler Liberal demokrasinin birçok eleştirisinden sonra esas olarak 1980’lerde, özellikle de sosyalizmin bir alternatif olma gücünü yi- tirmesinden sonra “Acaba liberal demokrasinin kendi kurumları içinden bir dönüşüm sağlamak mümkün mü?” diyen siyaset teorilerinin ortaya çıktığını görüyoruz. Bu teorilerin başında Jürgen Habermas’ın kamusal alan teorileri var. Habermas liberal demokrasi eleştirilerinden yola çıkarak, herhangi bir karardan etkilenen her yurttaşın o kararın alınma süreçlerine katılımını öngören müzakereci demokrasi modelini önerir. Liberal demokrasinin ya da temsili demokrasinin yurttaşları karar alma süreçlerine dahil etme konusundaki zayıflığına vurgu yaparak katılımı içeren bir kamusal alanı tartışmaya açar. Kamusal alanı, herkesin önyargısız bir biçimde var olduğu, bütün farklı görüşlerin ifade edildiği, ön koşul ya da dayatma olmadığı bir tartışma ortamının alanı olarak tarif eder. Kamusal alandaki tartışmalarda uzlaşma aranır ama uzlaşmaya varmak zorunlu değildir. Her konuda da uzlaşılması gerekmiyor, uzlaşılması gereken konu, tartışmanın nasıl yürüyeceğine dair usullerdir: “Birbirimizi nasıl dinleyeceğiz, herkesin söz sahibi olmasını nasıl bir çerçevede sağlayacağız?” Benzer bir kamusal alan tarifini Seyla Benhabib’de de görüyoruz. O da Habermas’ın daha rasyonel, adil ve eşitlikçi bir müzakere ortamı düşüncesini ödünç alıyor. Böylece farklılığı, kamusal alana dâhil edilebilen, müzakere edilecek, üzerinde tartışılabilecek bir konuma yerleştiriyor. Mağdur olan herkesin kendi bakış açısını dile getirme hakkına sahip olabileceği bir birlik oluşturma arayışından dolayı farklılık kamusal alan tartışmalarının önemli bir konusu haline geliyor. Müzakereci demokrasi teorileri de feministler ve başka birçok grup tarafından eleştirilmektedir. Çünkü bu teoriler modernitenin rasyonel birey varsayımından hiç de uzak olmayan, “Sizin farklı kimlikleriniz olabilir, farklı kökenleriniz olabilir ama kamusal alana girdiğinizde birinci kural rasyonel konuşacaksınız,” söylemini destekler. Rasyonel konuşmak ne demek? Bu rasyonelliğin içini kim dolduracak? Bu soruların cevapları da tıpkı homojenleştirme mekanizmaları gibi bir iktidar meselesine işaret ediyor. Kamusal alandaki bir tartışma herkese açık ama acaba kimler ‘rasyonel konuşmak’ şartını yerine getirebiliyor. Bu durumda herkes nasıl eşit bir şekilde konuşacak? Habermas’ın ‘anayasal yurttaşlık’ kavramsallaştırmasından hareketle, herkes örgütlenme özgürlüğüne sahip, herkes fikirlerini söyleyebilir, herkes karar alma süreçlerine erişebilir olsa dahi bu yaklaşım, insanlar arasındaki sadece sınıfsal farklılıkları değil, deneyim, kişilik, konuşma yeteneği gibi farklılıkları da görmez. Mesela kadınlar kamusal alanda konuşmaya çok fazla yatkın değildir, erkeklerin ise binlerce yıldır, erkekliğin getirdiği kamusal alanda konuşma deneyimi 370 371
Page 2 and 3:
İstanbul - Amargi Feminizm Tartı
Page 4 and 5:
İstanbul Amargi - Feminizm Tartı
Page 6 and 7:
Page 8 and 9:
Page 10 and 11:
Page 12 and 13:
Page 14 and 15:
Page 16 and 17:
Page 18 and 19:
Page 20 and 21:
Page 22 and 23:
Page 24 and 25:
Page 26 and 27:
Kürt Kadın Hareketi ve Feminizm
Page 28 and 29:
Page 30 and 31:
Page 32 and 33:
Page 34 and 35:
Page 36 and 37:
Page 38 and 39:
Page 40 and 41:
Page 42 and 43:
Page 44 and 45:
Dindar Kadınlar ve Feminizm “Her
Page 46 and 47:
Page 48 and 49:
Page 50 and 51:
Page 52 and 53:
Page 54 and 55:
Page 56 and 57:
Page 58 and 59:
Page 60 and 61:
Page 62 and 63:
Page 64 and 65:
Page 66 and 67:
Page 68 and 69:
Page 70 and 71:
Page 72 and 73:
Page 74 and 75:
Page 76 and 77:
Page 78 and 79:
Page 80 and 81:
Page 82 and 83:
Page 84 and 85:
Page 86 and 87:
Page 88 and 89:
Page 90 and 91:
Page 92 and 93:
Page 94 and 95:
Page 96 and 97:
Page 98 and 99:
Page 100 and 101:
Page 102 and 103:
Page 104 and 105:
Page 106 and 107:
Page 108 and 109:
Page 110 and 111:
Page 112 and 113:
Page 114 and 115:
Page 116 and 117:
Page 118 and 119:
Page 120 and 121:
Page 122 and 123:
Page 124 and 125:
Page 126 and 127:
Page 128 and 129:
Page 130 and 131:
Page 132 and 133:
Page 134 and 135:
Page 136 and 137: İstanbul Amargi - Feminizm Tartı
Page 150 and 151: Feminist Örgütlenme “Ben eksiğ
Page 208 and 209: Anayasa Tartışmaları “Bir kad
Page 226 and 227: Pornografi ve Feminizm “Pornograf
Page 236 and 237:
Page 238 and 239:
Diziler nasıl yapılıyor/yazılı
Page 240 and 241:
Page 242 and 243:
Page 244 and 245:
Page 246 and 247:
Page 248 and 249:
Page 250 and 251:
Page 252 and 253:
Page 254 and 255:
Page 256 and 257:
Page 258 and 259:
Page 260 and 261:
Page 262 and 263:
Page 264 and 265:
Page 266 and 267:
Page 268 and 269:
show all

amargi_feminizm_tartismalari_kitap_2012

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?