Göçün 50. Yılında Avrupa'da Din Hizmetleri-2 - Diyanet İşleri ...

“(Allah) dilediğine
hikmet verir. Kime
hikmet verilirse ona
çok hayır verilmiştir.
Ancak akıl sahipleri
öğüt alır.”
Doç. Dr. İsmail Karagöz
DİB Rehberlik ve Teftiş Kurulu Başkanı
Akıllı ve
Hikmetli İnsan
İnsanlar; işlerini, sosyal ilişkilerini,
görev ve sorumluluklarını
akıllarını, yeteneklerini, bilgi ve
tecrübelerini kullanarak planlar
ve gerçekleştirirler. Akıl ve yetenek
vehbî yani Allah vergisi,
aklın ve yeteneklerin kullanılması,
bilgi ve tecrübe ise kesbî yani
insan kazanımıdır. İnsanların
ten ve göz renkleri, boyları ve
yüz yapıları, dilleri ve cinsiyetleri
nasıl farklı ise aynı şekilde akılları,
yetenekleri ve öngörüleri
de farklıdır. İnsanlardan kimi
aklını ve yeteneklerini iyi kullanır,
kimi kullanamaz. Bir kısım
insanlar; feraset sahibidir, söz ve
davranışlarında hikmetli, görüş,
düşünce ve öngörülerinde daha
isabetlidir. Bu, tamamen Allah
vergisidir. Aziz kitabımız Kur’an-ı
Kerim’de bu husus şöyle dile
getirilmektedir:
“(Allah) dilediğine hikmet verir.
Kime hikmet verilirse ona çok
hayır verilmiştir. Ancak akıl sahipleri
öğüt alır.” (Bakara, 269)
Ayette Allah’ın dilediği kimseye
hikmet verdiği, hikmet verilen
kimseye çok hayır verilmiş olacağı,
bu gerçeği ancak akıllı
insanların anlayabileceği bildirilmektedir.
Ayeti anlayabilmemiz için
hikmet, hayr-ı kesir ve ülü’lelbab’ın
ne anlama geldiğini
bilmemiz gerekir.
1. Hikmet
Menetmek ve engellemek anlamındaki
“h-k-m” kökünden
türeyen “hikmet”; hükmetmek,
hikmetli olmak, yönetmek ve
sağlam yapmak manasında
mastar ve isim olarak kullanılan
bir kelimedir.
“Hikmet” kelimesi mastar olduğu
zaman; kötülükleri ortadan
kaldırmak ve iyilikleri elde etmek
anlamına gelir. Hüküm, hakem,
hâkim, hükümet ve muhkemlik
kelimeleri bu kökten alınmıştır.
Her nerede kötülüğü gidermek
ve iyiliği elde etmek varsa, orada
hikmet vardır. Bu sebepledir
Aralık 2011 - 152 51