Göçün 50. Yılında Avrupa'da Din Hizmetleri-2 - Diyanet İşleri ...

More documents

Recommendations

Info

46 Öyleyse bu konuda bir yol, yöntem belirlemeliyiz. İlk olarak onu tarihsel bir çerçeve içinde ele almalıyız. Ardından biyografi sini en ince detaylarına kadar bilmeliyiz. Bütün eserlerini okuyup üzerinde tefekkür etmeliyiz. Bu eserler İslam ve tasavvuf gerçeğinin bir yorumu olduğu için İslâm ve tasavvuf konusunda asgari anlamda da olsa bir bilgilenme içinde olmalıyız. En önemlisi de budur. Zira, her büyük insan, meyve misalidir. Yetiştiği bir ağaç, bir toprak ve bir iklim vardır. Mevlâna’ya bu çerçevede baktığımızda şunları görürüz. O, Moğol istilasının özellikle ön-Asya’yı, Anadolu’yu istila ettiği bir bunalım çağının insanıdır. Mevlâna, böyle bir zamanda bu çağın problemlerini çok iyi şekilde gözlemleyen ve kendisi de çağının “Sultanü’l Uleması” kabul edilen babası Bahaeddin Veled tarafından çok iyi şekilde yetiştirildi. Konya’ya geldikten sonra Konya, Halep ve Şam medresele- Aralık 2011 - 152 rinde devrin önemli bilginlerinden dersler aldı. Eğitiminin ardından müderrislik yaptı. Âlimliği daha sonra arifl ikle tamamladı. Tasavvuf yoluna girdi. Bu yolda da ilk önderi yine babasıydı. Onun ölümünden sonra ise Seyyid Burhaneddin, Mevlâna’nın manevi irşadında etkili oldu. Mevlânâ, daha sonra Şems-i Tebrizi’yle karşılaştı ve artık medrese hocası olan Mevlâna, bir sufi olarak karşımıza çıktı. İşte Mevlâna’yı sufi kimliğiyle ele alırken, onun bu eğitimden önce çok ciddi bir ilim hayatı olduğunu asla unutmamak gerekir. Çünkü, din, zahiriyle, batınıyla bir bütündür. Onda sufi kimliğin ve söylemin baskın oluşu hem coşkulu şahsiyeti hem de devrinin şartlarıyla ilgilidir. Onun Anadolu’ya geldiği yıllarda iki önemli eğilim vardı. Birincisi, din algısı zahiri boyutuyla ele alınıyor, bu da zamanla taassuba yol açıyordu. Öte yandan mistik düşünce her dinde ve felsefede yer alabildiği için Anadolu’ya tasavvuf kisvesi altında İslam dışı akımlar etkili olmaya başlamıştı. Bir yanda ise Moğol işgali söz konusuydu. Yine Anadolu’da ve Mevlâna’nın yaşadığı Konya’da farklı din ve kültürlerden insanlar yaşamaktaydı. İşte bu şartlar içinde bir İslam kanaat önderine düşen görev, çağının özelliklerini dikkate alarak bir aydınlatma görevi yapmaktı. Mevlâna da onu yaptı. Eserleri dikkatle incelendiğinde görülecektir ki, o Kur’an ve Sünnet yolunda ve çizgisinde bir mücadele yürüttü. Bir ayağını inandığı dine dayayarak diğer ayağıyla bütün insanlara, kültürlere, coğrafyalara seslendi. Bunu yaparken de tasavvufun o özel dilini ve üslubunu kullandı. Sevgiyi, merhameti öne çıkardı, ama asla aklı, bilimi yok saymadı. Bir yandan sufi liğin temel argümanı olarak kâinata, insana aşkla bakarken, diğer yandan “insan akılla adam olur” diyerek bu iki kavramı birbiriyle çelişen değil,
“Bu canım var oldukça ben Kur’an’a tutsağım/Muhammed Mustafa’nın yolundaki toprağım/Benden başka bir sözü nakledenler olursa/Hem onu söyleyenden hem o sözden uzağım” sözüyle belirttiği gibi Kur’an ve Sünnet’tir. birbirini tamamlayan kavramlar olarak gördü. Temel vurgu, aşka, sevgiye, hoşgörüye, fedakârlığa, paylaşmaya yapıldığı için kimse ötelenmedi, dışlanmadı. Herkes, onun sesinde içini aydınlatacak bir mana buldu. Mevlâna’yı sevdi. Onu sevince onun düşüncesinde benimsemekte, sevmekte gecikmedi. Moğollar’ın o yıllarda Konya’da bulunan yöneticileri Mevlâna’nın bu barışçı dilinden etkilendiler. Onun faaliyetlerine fazla ses çıkarmadılar. Hatta pek çoğu Müslüman oldu ve gittikleri coğrafyalarda bu dinin tebliğini yaptılar. Mevlâna, yine sevgi, akıl, bilgi, paylaşma, zühd, ibadet, birlik, beraberlik… gibi İslam’ın temel kavramlarını edebiyatın ve musikinin imkanlarını da kullanarak öylesine etkileyici bir dille anlattı ve bu kavramların yaşanırlığı konusunda öylesine örneklik etti ki, hem Anadolu insanı Selçuklu bozgunundan sonra kendini toparlama imkanı buldu, hem de Anadolu’daki diğer topluluklar İslâm konusunda bu dine ilgi duyan insanlar hâline geldiler. Müslüman olmayanlar bile Mevlâna’nın şahsiyetinden ve hayatından etkilenerek İslâm ve Müslümanlık konusunda olumlu bir tavrın içine girdiler. Mevlâna’nın o şartlarda yaptığı çok önemli bir hizmet de gerek medresede ders verirken gerekse bir mutasavvıf olarak yaşarken yetiştirdiği talebelerdir. Bütün gücüyle Anadolu’da neşvünema bulmaya çalışan İslam, bu yolla hem Haçlı düşüncesi karşında İslam düşüncesinin güçlü bir temsilcisini bularak aydın, âlim ve arif kadrolarını kurmuş oldu, hem de Haçlı düşüncesi bir kırılma yaşadı. Eğer, o Selçuklu gecesinin ardından bir Osmanlı şafağı doğduysa, bunda Mevlâna hareketinin etkisi çok büyüktür. Bunun en müşahhas örneği ise bütün Osmanlı coğrafyasına yayılan Mevlevihanelerdir. İşte Mevlâna’ya bakarken çok genel olarak üzerinde durmaya çalıştığımız bu hususları dikkate almak gerekiyor. Bu, Mevlâna’nın kendi coğrafyasında yeniden diriltici bir soluk olması açısından çok önemlidir. Ama daha da önemlisi Batılının ve diğer dünya insanlığının Mevlâna’ya ilgi duyduğu bir çağda yaşamamızdır. Mevlâna’yı elbette aynı inancın, kültürün insanları olarak biz tanıtmak, anlatmak durumundayız. Biz, doğru tanımalıyız ki, doğru tanıtalım. Öyleyse özetlemeye çalıştığımız ilkeler doğrultusunda Mevlâna’ya bakmak, en doğrusu olacaktır. Yani onu çağı içinde ele almak, biyografi sini iyi bilmek, eserlerini okumak, ama okurken bu eserlerin beslendiği asıl kaynak olan Kur’an ve sünnet konusunda bilgi sahibi olmak gerekir. Değilse bir sözünden hareketle bir Mevlâna tanımlaması yapamayız. Her sözün bir bağlamı vardır. Bu bağlam Mevlâna için de kendisinin de, “Bu canım var oldukça ben Kur’an’a tutsağım/Muhammed Mustafa’nın yolundaki toprağım/ Benden başka bir sözü nakledenler olursa/Hem onu söyleyenden hem o sözden uzağım” sözüyle belirttiği gibi Kur’an ve Sünnet’tir. Aralık 2011 - 152 47
Page 1: Göçün 50. Yılında Avrupa’da
Page 4 and 5: 2 1 EDİTÖRDEN Dr. Yüksel Salman
Page 6 and 7: 4 başyazı Prof. Dr. Mehmet Görme
Page 8 and 9: 6 Devlet Bakanı Prof. Dr. Maria B
Page 10 and 11: 8 tireceği gibi imkânsız hâle d
Page 12 and 13: 10 Aralık 2011 - 152 gündem 50 Y
Page 14 and 15: 12 Aralık 2011 - 152 gündem Holla
Page 16 and 17: 14 başkanı yirmi yaşlarında bir
Page 18 and 19: 16 Aralık 2011 - 152 gündem Göç
Page 20 and 21: 18 Çocuklarımızın ve gençlerim
Page 22 and 23: 20 uzunluğuna, pazılarına, bilek
Page 24 and 25: 22 Aralık 2011 - 152 gündem İsta
Page 26 and 27: 24 Çeşmeleri iptal edilmiş, taş
Page 28 and 29: 26 Aralık 2011 - 152 gündem Bir G
Page 30 and 31: 28 seneler sonra teravihlerimizi, c
Page 32 and 33: 30 makamları olan her çeşit gör
Page 34 and 35: 32 Kamuda veya serbest hayatta her
Page 36 and 37: 34 sanatta ve zanaatta iz bırakmı
Page 38 and 39: 36 Gerçek huzuru arayanlar için b
Page 40 and 41: 38 İmam, bir aile reisidir. Eşine
Page 42 and 43: 40 buyurmaktadır. Dolayısıyla ay
Page 44 and 45: 42 “Akif, bütün ömrünü nezah
Page 46 and 47: 44 ği faziletli bir şairdir. İst
Page 50 and 51: Hicretten önce İslamiyet’i kabu
Page 52 and 53: 50 daha kalsak. Meymûne ile evlend
Page 54 and 55: 52 ki bir şeyin içinde gizlenen v
Page 56 and 57: 54 adam öldürmemek, (g) yetim mal
Page 58 and 59: 56 Başkonsolos Arı Eppingen Mevla
Page 60 and 61: 58 Siegen Selimiye Camii’nde Kurb
Page 62 and 63: 60 Bretten’de hacca gidecek vatan
Page 64 and 65: 62 Dernek başkanları ve din göre
Page 66: Resimdeki Bilgin İslam’ın Şart

Göçün 50. Yılında Avrupa'da Din Hizmetleri-2 - Diyanet İşleri ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?