0002823

(43). Hançerli Hikâye-i Garîbesi, dil ve üslûp açısından tümüyle bu edebiyat anlayışına
eklemlenmektedir.
“Meşşâta-i arâis-i meâni-i leâlî-i mûtelâlî-i râviyât” (2) gibi zincirleme terkipler
ve “hâcegîye söylediği yalanı tasdîk itmesiçün ricâ ve levâzım-ı ta‘zîmi edâ eyledikden
sonra reh-rev-i semt-i matlûb ve vâsıl-ı ser-menzil-i mahbûb dâhil-i senem-hâne-i zamân
ve müşâhid-i rû-yı cânân oldı” (41) gibi seci, yani kafiyeli nesir tekniğiyle yazılmış
bölümler ve diğer süslü anlatım öğeleri, neredeyse tüm anlatıya hakimdir. Ayrıca,
hikâyede bazen sayfalar sürecek uzunlukta şiirlere rastlamaktayız. Hasan Kavruk
tarafından da belirtildiği gibi, “Aruz vezniyle yazılan bu manzum metinler ekseriyetle
duyguların, hislerin ifade vasıtası olarak kullanılır. Olayın akışına bir etkisi olmayan bu
manzum parçaların aradan çıkartılması vak’a kuruluşunda bir eksiklik meydana
getirmez” (9). Dolayısıyla bu şiirlerin de, hikâyenin dilini “güzelleştirme” ve
“yükseltme” çabasının bir parçası olduğu öne sürülebilir.
Hançerli Hikâye-i Garîbesi’nden önce incelediğimiz tüm yapıtları konuşma
diline yaklaştıran bir diğer öğe, bölüm başlıkları gibi sözlü bir anlatıda bulamayacağımız
metin organizasyonu öğelerine yer verilmemesidir. Hançerli Hikâye-i Garîbesi’nde ise
bazı bölümler, birbirlerinden başlıklarla ayrılmıştır. Bu biçimde ayrılmış dört bölüme
(88, 89, 98, 107) rastlarız. Bölüm başlıkları, bölümde geçen olayları önceden özetler
niteliktedir. Ne var ki, hikâyenin bölümlenişi tutarsızdır: 112 sayfadan oluşan hikâyenin
88. sayfasına kadar herhangi bir bölüm başlığı yoktur. Ayrıca, bölüm başlıklarının
kısmen örtüştüğünü görüyoruz. Örneğin, ilk bölüm, “Hançerli Hanım’ın ‘Ârif Süleyman
Beğ’i atalara götürüb hançer-i bürrâniyle göğsünden urdığı ve te’sîr itdiremiyüb mîr-i
mûmâ-ileyhin bi-l-vâsıta halâs buldıgıdır” (88) başlığını taşırken ikincisinin, “biraz
eğlendikden sonra hanımın hançerle Mîr Süleyman’ı urması ve denize atdırması ve
76