0002823

“Hikâyet”in iki yerinde, Tanrı’nın olaylara doğrudan müdahale edişine tanık
oluruz. Bunların ilki, Ahmet’in yerine bağlanan karakollukçunun Sultan Murat’ın
elinden kurtuluşudur. Padişah karkullukçuyu öldürmek üzereyken “ahvâli bilenler dahi
âh vâh idüb aglaşub du‘âya meşgûl olub cân-ı gönülden öyle bir du‘â eylediler ki ta‘bîri
mümkîn değil Hakk-ı celle ve ‘alâ hazretleri bunların du‘âların kabûl idüb Sultân
Murâd’ın kalbine ilhâm-ı rabbânî irüşüb” padişah son anda emelinden vazgeçer ve
yoluna devam eder. Duacılar, bu mucizeyi kime borçlu olduklarının bilincindedir:
“Sultân Murâd hazretleri gitdüği gibi ‘asesbaşı ve subaşı ve bu kadar tâ’ife secde-i
şükürler idüb yüzlerin hâka sürdüler” (39b). İkinci mucizeye, Mısır yolundaki kalyonu
denizin dibine çekmek üzere olan bir “tulumba”yla karşılaşıldığında rastlarız. Tam gemi
batmak üzereyken ve tüm yolcular canlarından ümidi kesmişken “her vecihle ‘âlim ve
kâmil ve sulehâ evliyâ Allah’a yakın” (41b) bir ihtiyar ortaya atılır ve durumu kontrol
altına alır:
ey ümmet-i Muhammed abdest alın diyüb çagırdı cümlesi abdest alub tîz
elden ikişer rek‘at namâz kılub durdular ol ihtiyâr efendi ol dem eline bir
kara sablu bıçak alub canaklıga çıkdı ve el kaldurub du‘âya başladı bunlar
dahi aşagıdan âmîn diyüb öyle gözyaşı dökdiler kim tâbîri mümkîn değil
ol ihtiyâr dahi du‘âyı tamâm idüb el yüze sürdükden sonra gayri kalyon
da tulunbanın altına varmışdı ihtiyâr dahi bıçagı tulunbaya üc kerre saldı
aşagı indi gördiler ki bi-emr-i Hudâ fi-l-hâl içinde bir şey kalmadı
cümlesi secde-i şükür etdiler kapudan ve cümle kalyonda olan halk efendi
baba diyüb ayagına düşdiler kapdan hamd ü senâlar idüb kurbanlar kesdi
balıklara ziyâfet eylediler (41b-42a)
142