0002823

pornografik biçimde betimlenmiştir. Her iki sahnede de cinsel organlar ve birleşme
biçimleri son derece açık saçık ve ayrıntılı olarak gözler önüne serilir.
Cinsellik, “Tayyârzâde Hikâyesi”nin bir noktasında da açık saçık ifadelerle
verilir. Bu nokta, Gevherli ve Tayyârzâde arasında yaşanan sevişmedir. Ne var ki bu
hikâyede açık cinselliğin pornografik amaçla değil güldürmece amacıyla verildiğini
Gevherli’nin çirkinliğinden ve Tayyârzâde’nin onunla sevişmekte çektiği zorluklardan
anlarız. Soyunulup yatağa geçildikten sonra “Tayyârzâde bakdı ki gûyâ bacagı arasında
bir murdâr işkembe komışlar ketân tarlası gibi kıl deryâsı” (43). Bu feci durum
karşısında “bîçâre” Tayyârzâde’ye “gözlerin kapayub Subha’nın hayâli ile saldır”maktan
başka seçenek kalmaz (44). Bu hikâyedeki cinselliğin de bir zorlama sonucu yaşanması
ve duygusallıkla değil güldürmeceyle bağdaştırılması ilginçtir.
Bu üç hikâyenin evliliğe karşı tutumu da duygusallıktan çok uzaktır. Erkekle
kadın arasında herhangi bir duygusal yaklaşmanın yaşanmadığı “Tıflî Efendi
Hikâyesi”nin sonunda, evliliğe de yer verilmez. Aralarında fiziksel bir çekimin ötesinde
bir yakınlaşma belirtisine rastlamadığımız Tayyârzâde ve Subha, hikâyenin sonunda
evlilikle değil, Subha’nın Tayyârzâde’ye cariye olarak verilmesiyle birleşir. “Hikâyet”in
sonunda ise Ahmet, Sansar ve Ahmet’in yerine geçmiş olan karakollukçu, kendi
istekleriyle ve sevgi yoluyla bağlanmış oldukları kişilerle değil, padişahın kendilerine
uygun görmüş olduğu kişilerle evlendirilir. Evliliğin burada da duygusallıkla değil,
toplumsal statüyle ilgili bir olgu olarak algılandığı açıktır. Suraiya Faroqhi, “Hikâyet”te
rastladığımız tarzda evlilikler hakkında, “sadece gelin değil, damat da bunların
oluşmasında rol oynama[maktadır]” ifadesine yer verir (120).
Cinselliğe, duygusallığa ve evliliğe karşı biraz değişik bir tutumu, diğer iki
litografya hikâyede, yani Hançerli Hikâye-i Garîbesi’nde ve Letâ’ifnâme’de buluruz.
116