0002823

dağılımı Ek A, B ve C’de bulunan tablolarda kaydedilmiştir). Eski yazıyla basılmış
metinlerin sadece üçü, çevriyazı olarak yayımlanmıştır ve bu yayınlara ulaşmak, ileride
ayrıntılı biçime göreceğimiz gibi son derece güçtür.
İbn-ül-emin Mahmud Kemal İnal ve Fuad Köprülü gibi erken araştırmacılardan
Güzin Dino ve Berna Moran gibi yakın dönem araştırmacılarına kadar birçok edebiyat
bilgini, farklı bağlamlarda hikâyelerden bazılarına değinmiştir. Bunları bir bütün olarak
ele alma iddiasındaki en önemli çalışmalar ise, Mustafa Nihat Özön (Türkçede Roman,
1936), Pertev Naili Boratav (Halk Hikâyeleri ve Halk Hikâyeciliği, 1945), Şükrü Elçin
(“Kitâbî, Mensur, Realist İstanbul Halk Hikâyeleri”, 1969) ve Hasan Kavruk (Eski Türk
Edebiyatında Mensûr Hikâyeler, 1998) tarafından yapılmıştır.
Ne var ki, bugün bilinen tüm Tıflî hikâyelerini bir arada inceleyen bir çalışma
yapılmamıştır ve varolan çalışmalar da büyük ölçüde dört akademik alana bölünmüştür.
Bu alanlar, edebiyat tarihi, halkbilimi, resim sanatı tarihi ve temâşâ sanatları tarihidir.
Bunların her birinde hikâyelerle ilgili yapılmış incelemeler, önemli bir ölçüde alandaki
diğer incelemeleri tekrarlamakta ve diğer alanlardaki incelemelerden de genellikle
habersiz görünmektedir. Bu habersizlik, bazen bir alandaki araştırmacıların, bir
diğerinde ele alınmış hikâyelerin varlığını bile farketmemesine kadar varmaktadır. Bu
durumun bir sonucu olarak, günümüze dek Tıflî hikâyelerinin tatmin edici bir incelemesi
ve tanımı yapılamamıştır. Bu çalışmanın başlıca amacı, bu eksikliği gidermektir.
Günümüze kadar yapılan çalışmalar, çoğunlukla hikâyelerin belli benzerliklerini
vurgulayıp bu benzerlikler üzerinden hikâyeleri daha geniş bir edebî geleneğin bir alt
grubu olarak tanımlamayı denemiştir. Bu yaklaşımın bir örneği olarak Şükrü Elçin’in
“Kitâbî, Mensur, Realist İstanbul Halk Hikâyeleri” adlı makalesini gösterebiliriz.
Başlıktan da anlaşıldığı gibi yazar, Tıflî hikâyelerini “halk hikâyeleri” adlı edebî
2