ALEVİLİK NEDİR? Doç. Dr. Ġbrahim ARSLANOĞLU G.Ü. Gazi ...

mutlaka ziyan edenlerden oluruz.” (Araf:23). ĠĢte tasavvuf burada baĢlamaktadır. Çünkü Tasavvufun
temeli, yaptığı kötülükten piĢman olmaya dayanır. Ġnsan noksan bir varlık olduğu için daima hata
yapabilir. Önemli olan hatayı kabul etmek ve bundan piĢman olarak doğru yola yönelmektir. Nitekim
Adem, cennetteki yasak meyveyi yedikten sonra günahkar olmuĢ ve cennetten çıkarılarak dünyaya
gönderilmiĢti. Sonuçta yaptıklarından piĢmanlık duyarak tövbe etti ve günahı bağıĢlandığı için tekrar
peygamberliğe kadar yükseldi.
“Sen olmasaydın evreni yaratmazdım”, hadis-i kutsisi gereğince Allah Hz. Muhammed‟in hatırı için
diğer insanları ve evreni yarattı. Adem yasaklanan meyveyi yiyip günahkar olduktan sonra cennette
Allah’tan başka ilah yoktur, Muhammed O’nun Resulüdür yazısını okudu ve Muhammed‟in
aĢkına kendisinin Allah tarafından affedilmesini diledi (Kısakürek,1982:106).
Alevi inancına göre. Hz. Allah, Adem Sefiyullah‟ı yarattı, alnına Muhammed Ali‟nin Nübüvvet ve
Velayet nurunu koydu ve Adem‟e ruh üfledi. Bunun üzerine Adem aksırarak uykudan uyanır gibi
uyandı. Bu sırada bir ses iĢitti. Adem bu sesi Allah-u Teala‟ya sordu. Allah-u Teala buyurdu: “Ya
Adem seni ve bütün kainatı hürmetine yarattığım benim Habibim Muhammed Mustafa ve O‟nun
vasisi muttakilerin imamı, benim veli kulum Ali‟nin nurunu senin alnına koydum. Sen aksırınca o
nurlar birbirine dokundu. ĠĢittiğin ses odur.” Adem, “Ya Ġlahi, çok sevdiğin Habibin ve dostun veli
kulunu ben dahi çok sevdim. Ġzzet ve azametin hürmetine ve sevdiklerinin hatırı için o nurları bana
göster.” Allah-u Teala, “Ya Adem sağ elinin Ģahadet parmağını kaldırıp tırnağına bak” buyurdu. Adem
babamız bakınca, Hz. Muhammed ile Hz Ali, televizyon ekranındaki gibi göründüler. Bunun üzerine
Adem babamız, “La ilahe Ġllallah, Muhammedün Resulüllah, Aliyyun Veliyullah” dedi. Ġçinden bir
sevgi ve muhabbet hasıl olup aĢkla iĢtiyakla o nurlara bakarken Cebrail, Ademin karĢısında iĢaretle “
Ya Adem, elini ağzına götürerek takbil et(öpme veya yüz sürme) ve “Hu” diye selam ver, dedi. Adem
atamız da öyle yaptı, bu davranıĢ, ümmetine sünnet oldu ve o parmağa Ģahadet parmağı denildi.
Günümüzde Sünnilerin camilerde kamet okununca el baĢparmağını tırnağına takbil ederek gözlerine
sürmeleri ve Ģahadet getirirken baĢ parmağı kaldırmaları oradan gelir. Alevilikte buna niyaz denilir
(Güvenç,99/9:43).
Ġbn Arabi‟nin vahdet-i vücut anlayıĢına göre, varlık özde birdir, ancak çokluk halinde tezahür
etmektedir. Mutlak varlık Allah‟tır, var olan her Ģeyin tek kaynağı O‟dur. Her Ģey yaratılmadan önce
Allah‟ın ilminde mevcuttu. ġu halde varlıkların suretleri ezelde Allah‟ın zatı ile birdir. Ġnsanın
Allah‟la bir olmasından kastedilen budur. Yoksa insanın Allah‟la birleĢerek bir varlık olması değildir
(Güngör,1982:89).
Tasavvufta ikilik yoktur, birlik vardır, yani hiçbir Ģey yoktur, yalnız Tanrı vardır. Fena Fillah kulun
Tanrı‟da yok olmasıdır. Tasavvuf eğitiminde kulun, derece derece kötü huylarını terketmesi, onların
yerine iyi huyları koyması, cehaleti yok etmesi, bilgi ile bezenmesi, gafleti yok etmesi ve her an
Allah‟ı hatırına getirmesi gerekir (Tercüman,1987:67).
Ġkilik ortadan kalkıp birliğe ulaĢılınca Allah yüzünü gösterir: Gökteki her yıldızdan parlar, tabiattaki
her çiçekten bakar, her güzel yüzde gülümser, her tatlı seste hitap eder, herĢeyde Tanrı vardır ve