APNE-HİPOPNE İNDEKSİ İLE AKCİĞER VOLÜMLERİ VE HAVA ...

f. Irk
Etnik farklılıklar ve OUAS tanısı ile ilgili sınırlı çalışmalar olmasına rağmen
hastalık şiddeti ve tedaviye cevapta farklılıklar konusunda daha fazla sayıda çalışma
mevcuttur. Scharf ve arkadaşları Afrikan-Amerikan ve beyaz ırkta uyku apneyi
inceledikleri çalışmalarında, semptomlar açısından her iki grup arasında fark olmadığını
ancak Afrikan- Amerikan grubunun ilk başvuruda daha genç ve daha kilolu olduğunu,
tedavi etkinliği ve adheransta farklılık olmadığını tespit etmemişlerdir 32 .
g. Kraniofasial Anatomi
Üst hava yolu pek çok sert ve yumuşak dokuların mekanik etkileri ile üst hava
yolunda uyku esnasında gelişen kollobe olma eğilimini etkilemektedir. Retrognati,
tonsil hipertrofisi, büyük dil ve yumuşak damak, hyoid kemiğin posterior yerleşimli
olması, maksiler ve mandibular retropozisyonu gibi durumlar, posterior hava boşluğunu
azaltarak üst hava yolu çapını daraltıp uyku esnasında apne ve hipopnelerin oluşumuna
katkıda bulunmaktadır 33 .
Ayrıca artmış boyun çapı OUAS için önemli bir risk faktörü oluşturmaktadır.
Erkeklerde 43 cm, kadınlarda 38 cm üstü anlamlı kabul edilmektedir 34 . Boynun kısa ve
kalın oluşu, başta dil kası olmak üzere, üst solunum bölgesiyle ilişkili yapıların
yerleşimlerinin farklı olmasına, uyku sırasında kolaylıkla tıkanmaya yol açmaktadır
h. Nazal Obstrüksiyon
OUAS’lı hastalarda nazal rezistans artmıştır. Bu artış ağız solunumunun tercih
edilmesine neden olarak nazal pulmoner refleksi tetikler, periferik pulmoner rezistans
artar ve alveoler hipoventilasyon meydana gelir 5
i. Familyal ve genetik faktörler
Obstruktif sleep apne de ailesel yatkınlık ilk kez 1970 yılında Strohl ve
arkadaşları tarafından tanımlanmıştır 35 . Daha sonra yapılan çalışmalarda da obstrüktif
uyku apne oluşumunda genetik ve ailesel yatkınlık olduğu desteklenmiştir 36 .
Hastalığın multigenetik, AHI, boyun çevresi, vücut kitle indeksi, posterior hava
yolu gibi ara fenotiplerin ise oligogenik olarak belirlendiğini düşündüren bulgular
vardır. Aday genler arasında solunum, metabolizma ve uyku fenotiplerini etkileyen
proteinler bulunmaktadır 37 .
18