NORNA-RAPPORTER 88 Binamn. Uppkomst, bildning, terminologi ...

More documents

Recommendations

Info

144 Johnny Grandjean Gøgsig Jakobsen
Nokre personlege tilnamn i Sverresoga 145 Nokre personlege tilnamn i Sverresoga Av Gudlaug Nedrelid 1. Innleiing Termen tilnamn blir brukt på ulike måtar i ulike fagmiljø i Norden (jf. Brylla 1999 s. 71 f., Nedrelid 1999 s. 96 f.). Kategorien er og blir flytande, eg viser til Nedrelid 2009b og tilvisingar der. Her brukar eg termen tilnamn i vid meining, om eit tillegg til førenamnet som har vorte brukt til å identifisera eller karakterisera ein person (jf. Hødnebø 1974 og Pettersen 1981 s. 73 ). Tilnamnsmaterialet i Sverresoga er stort og uvanleg variert, og mange har interessert seg for det opp gjennom tidene. P. A. Munch (1857) diskuterte nokre av tilnamni i Det norske Folks Historie. Han blei imøtegådd på somme punkt av Gustav Storm (1<strong>88</strong>4). Evald Lidén (1910) har med nokre av tilnamni or Sverresoga i sin artikkel om eldre nordiske tilnamn. Halvdan Koht har namneregister, med person- og stadnamn samla, i omsetjingi (Sverresoga 1967 s. 226–249). 1 Gustav Indrebø har gode namneregister med kommentarar i tekstutgåva frå 1921 (fotografisk opptrykk i 1981 s. 197–215). Han har delt inn i personnamn (med undergruppa tilnamn), stadnamn, folkenamn (dvs. innbyggjarnemningar) og andre namn (litteratur, skip og våpen, kyrkjor og messor). Elles er dei fleste tilnamni nemnde og tolka, på ulike vis, i større oversyn over namn i mellomalderen som Rygh 1871, Finnur Jonsson 1907 og E. H. Lind (Bin. 1920–21). Mange av Linds tolkingar er vidareførde i noteapparatet i Þorleifur Hauksons utgåve frå 2007, 2 men i andre tilfelle går han attende til Finnur Jónssons tolkingar frå 1907. 3 Til dømes skriv Lind «bringbärsbuske» om tilnamnet Bringr (Lind Bin. sp. 43), medan Þorleifur har «bringubreiðr» etter Finnur Jónson (ÞH s. 180). Om tilnamnet Loki skriv Lind (a.a.) «Nyn. loke ‘näve, labb’? Äller nyn. lok, lokje ‘tung ock senfärdig person’?» (Lind Bin. sp. 247), medan Þorleifur ogso nemner varianten lokkr og forklarar namnet som «kenndur við guðinn Loka eða við hárprýði sína» (ÞH s. 230 ). I desse tolkingane støder han seg på Finnur Jónsson (1907 s. 197, 260 og 300). Gudenamn er ikkje ei umogeleg tolking, me finn ogso ein Auðun Býleistr i soga. Den mytologiske Býleistr var bror åt Loke. Þorleifur Hauksson fylgjer Lind i fleirtalet av tilfelli, men han har ogso nye og sjølvstendige tolkingar av somme namn. Kyrpinga-Ormr har Lind som «avledn. av (...) korpr» (sp. 231), medan Þorleifur 1 Fyrste utgåva kom i 1913. Her er det vist til femte utgåva frå 1967. «Dei fleste av Kohts merknader, som for stod i fotnotar, er no innarbeidde i namnelista» (Koht 1967 s.7). 2 Heretter forkorta ÞH. Sidetilvisingar er til denne utgåva. 3 Forkorta FJ.
Page 1 and 2:
NORNA-RAPPORTER 88 Binamn. Uppkomst
Page 3 and 4:
NORNA-RAPPORTER 88 Binamn Uppkomst,
Page 5 and 6:
Innehåll Förord . . . . . . . . .
Page 7 and 8:
Förord Institutet för språk och
Page 9 and 10:
Binamn i Norden 9 Binamn i Norden E
Page 11 and 12:
Binamn i Norden 11 Hur skall man se
Page 13 and 14:
Binamn i Norden 13 Intressant nog k
Page 15 and 16:
Binamn i Norden 15 En intressant gr
Page 17 and 18:
Binamn i Norden 17 på kvinnor i Nj
Page 19 and 20:
Binamn i Norden 19 Entzenberg, Sonj
Page 21 and 22:
Binamn i Norden 21 Stockholms stads
Page 23 and 24:
Bynames as an expression of identit
Page 25 and 26:
Page 27 and 28:
Page 29 and 30:
Page 31 and 32:
Zaitunisa : Olive Zaitun : No meani
Page 33 and 34:
Page 35 and 36:
Page 37 and 38:
Page 39 and 40:
Coming to grips with the multifacet
Page 41 and 42:
Page 43 and 44:
Page 45 and 46:
Page 47 and 48:
Page 49 and 50:
Personbinamn i vikingatida runinskr
Page 51 and 52:
Page 53 and 54:
Page 55 and 56:
Page 57 and 58:
Page 59 and 60:
Page 61 and 62:
Page 63 and 64:
Page 65 and 66:
Binamn på vikingatida runstenar 65
Page 67 and 68:
Page 69 and 70:
Page 71 and 72:
Page 73 and 74:
Page 75 and 76:
Page 77 and 78:
Page 79 and 80:
Page 81 and 82:
Page 83 and 84:
Page 85 and 86:
Page 87 and 88:
Page 89 and 90:
Nordiska personbinamnsordböcker oc
Page 91 and 92:
Nordiska personbinamnsordböcker oc
Page 93 and 94: Nordiska personbinamnsordböcker oc
Page 111 and 112: Johannes, dictus Kalf, hujus loci d
Page 143: Johannes, dictus Kalf, hujus loci d
Page 147 and 148: Nokre personlege tilnamn i Sverreso
Page 161 and 162: Namn och språk i multietnisk milj
Page 175 and 176: Språk och namn i multietnisk milj
Page 177 and 178: Språk och namn i multietnisk milj
Page 179 and 180: Ortbinamn 179 Ortbinamn En diskussi
Page 181 and 182: Ortbinamn 181 stilistisk gradering
Page 183 and 184: Oppsummering 183 Oppsummering Av To
Page 185 and 186: Oppsummering 185 Ett av delemnene f
Page 187 and 188: Oppsummering 187 Deltagarlista Silv
Page 189 and 190: Oppsummering 189 Författarna Eva B
Page 191 and 192: Oppsummering 191 Förkortningar
Page 193 and 194: Oppsummering 193 NORNA-rapporter 1.
Page 195 and 196:
Oppsummering 195 46. Nordisk namnfo
Page 197 and 198:
Oppsummering 197 85. Namn och kultu
show all

NORNA-RAPPORTER 88 Binamn. Uppkomst, bildning, terminologi ...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?