You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ц е н т р л е р і н і ң а р а к а ш ы қ т ы ғ ы н е к і г е б ө л с е к , б е р і л г е н а т о м н ы ң<br />
р а д и у с ы н т а б а м ы з . М е т а л л а т о м д а р ы н ы н р а д и у с т а р ы 1 4 - к е с т е д е<br />
к е л т і р і л г е н .<br />
Металл атомдарынын, радиустары<br />
14-кесте<br />
Металл гат.нм Металл гат.нм Металл гат им Металл Гат HM<br />
Li 0,155 Cu 0,128 C s 0,268 P r 0,182<br />
Be 0,113 Zn 0,139 Ba 0,221 Ей 0,202<br />
N a 0,189 Rb 0,248 .La 0,187 G d 0,179<br />
M g 0,160 S r 0,215 Hf 0,159 Tb 0,177<br />
Al 0,143 Y 0,181 Ta 0,140 Д у 0,176<br />
К 0,236 Zr 0 ,160 W 0,137 Ho 0,175<br />
C a 0,197 Nb 0,145 Re 0,135 E r 0,174<br />
Sc 0,164 Mo 0,139 O s 0,138 Tm 0,174<br />
Ti 0,146 Tc 0,136 Ir 0,135 Yb 0,193<br />
V 0,134 Ru 0,134 Rt 0,138 Lu 0,174<br />
C r 0,127 Rh 0,134 Au 0,144 Th 0,180<br />
• M n ’ 0,130 P d 0,137 H g 0,160 P a 0,162<br />
Fe 0,126 A g 0,144 TI 0,171 U 0,153<br />
Co 0,125 C d 0,156 Pb 0,175 N p 0,150<br />
Ni 0,124 Jn 0,166 Ce 0,183<br />
А л 1 8 - с у р е т т е н а т о м р а д и у с т а р ы н ы н , э л е м е н т т е р д і н , р е т н ѳ м і -<br />
р і н е п е р и о д т ы т ү р д е т ә у е л д і е к е н д і г і к ө р і н е д і .<br />
Е ң ү л к е н р а д и у с с і л т і л і к м е т а л д а р ғ а т э н . А л п е р и о д б о й ы н ш а<br />
р а д и у с к і ш і р е й е б а с т а й д ы , с о д а н б а р ы п е н , к і ш і р а д и у с<br />
( с у р е т т е г і<br />
м и н и м у м д а р ) б е й м е т а л д а р д а б о л а д ы . Б і р п е р и о д і ш і н д е а т о м -<br />
д а р д ы ң э л е к т р о н қ а б а т ы н ы ң с а н ы б і р д е й б о л ғ а н ы м е н я д р о з а р я д ы<br />
ө с е б е р е д і , с о н д ы к т а н э л е к т р о н д а р о ғ а н к ү ш т і т а р т ы л а д ы д а ,<br />
а т о м н ы ң к ө л е м і ж и ы р ы л ы п , р а д и у с ы к і ш і р е й е д і . Б і р а қ , б ұ л қ а с и е т<br />
к о в а л е н т т і р а д и у с ы б а р п е р и о д т ы ц с о ң ы н д а ғ ы б е й м е т а л л э л е -<br />
м е н т т е р г е к е л г е н д е с а қ т а л м а й д ы . Ү л к е н п е р и о д т а р д а ғ ы d ж ә н е f<br />
э л е м е н т т е р д і ң р е т т і к н ө м і р і ө с к е н с а й ы н р а д и у с т а р ы б і р к е л к і<br />
б а я у к і ш і р е й д і , м ү н ы rf л а н т а н о и д т ы к ж э н е / а к т и н о и д -<br />
т ы к с ы ғ ы л у д е п а т а й д ы . •<br />
Беи метал дар дың ковалентті радиустары<br />
о<br />
15-кесте<br />
Э лем ент H В С N О F Si Р<br />
r, HM 0,037 0,080 0,077 0,055 0,060 0,071 0,118 0,095<br />
Э лем ент ■ s Cl G e A s Se B r Те J<br />
г, нм 0,102 0,099 0,115 0,125 0,116 0,114 0,136 0,133<br />
Т о п т а р і ш і н д е э л е м е н т а т о м д а р ы н ы н , р а д и у с т а р ы ж о ғ а р ы д а н<br />
т ө м е н к а р а й ү л к е й е д і , ѳ й т к е н і о с ы б а ғ ы т т а э л е к т р о н к а б а т -<br />
т а р ы н ы н с а н ы а р т а д ы . Б і р а к н е г і з г і т о п ш а л а р д а ( s ж э н е р-<br />
96