13.01.2015 Views

2 не

2 не

2 не

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

тронның басқалардан гөрі ең кеміндебір квант<br />

саны өзгеше болу керек. Бұл прициптен бір орбитальда<br />

болатын 2 электронның спиндері қарама-карсы болуы тиіс деген<br />

тұжырым шығару қиын емес.<br />

Паули принципін пайдаланып алғашқы екі квант кабатында<br />

бола алатын электрондардьщ санын табайық:<br />

п — 1, I — 0 десек, ондағы электрондардьщ тек спиндері ғана<br />

эр түрлі болады:<br />

п I т<br />

1-электрон; 1 0 0 + ү<br />

2-электрон: 1 0 0 — ү<br />

s<br />

Мұнда үшінші электрон болуы мүмкін емес, егер болған жағдайда<br />

онда Паули принципін бұзып, үшінші электрон алғашқы екеуінің<br />

біреуіне үқсап кетер еді.<br />

п = 2 болғанда біріне бірі ұксамайтын 8 электрон бола алады:<br />

п I т s п I т s<br />

2 0 0 + j - 1 1 0 +<br />

2 0 0 - -i-<br />

1<br />

2 1 0 - j<br />

п I т s п I т s<br />

■21-1+} 2 1 + 1 . + }<br />

2 1 — 1 — ү 2 1 + 1 - }<br />

Дэл осылай етіп п = 3 болғандағы максималь электрондар<br />

саны 18, ал п — 4-те 32 болатынын есептеп шығу қиын емес.<br />

Жалпы алғанда бір квант кабатында бола алатын электрондардьщ<br />

максималь саны бас квант санының мәніне тәуелді, яғни<br />

2п2 тең болады. Мұны 11-кестеден де анык кѳруге болады. ■<br />

Бұл кестеден эрбір катпарда бола алатын электрондардьщ ең<br />

жоғары санын да білеміз. s — катпарында 2 электрон (s2), гантель<br />

тәрізді үш р орбитальдардан түратын р — катпарында<br />

6 электрон (р6), сол сиякты d катпарында 10 электрон (d10), f катпарында<br />

14 электрон (f14), бола алады.<br />

Сонымен эр квант кабатындағы электрондар саны 2, 8, 18, 32<br />

болып шығады. Мұндай сандар Д. И. Менделеев системасы<br />

периодтарындагы элементтердін, санына үксайды. Атомдар кұрылысыньщ<br />

бейнесі периодтык системамен тікелей байланысты<br />

екендігі осыдан-ак айкын. Шынында да атом күрылысын зерттеуде<br />

периодтык система ѳне бойы жетекші болып отырғаны аян.<br />

Д. И. Менделеев ѳзі ашкан периодтык заңымен периодтык<br />

80

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!