2 не

f:'AI + 4He==30si+>n + e
(позитрон)
Бұл реакцияда позитроннын,
бөлініп шығуын Ирен жэне
Фредерик Жолио-Қюри,
ол реакцияның екі сатыда өтетіндігімен
түсіндірген. Әуелі:
ізА* 2^ е = оп
реакциясы нәтижесінде фосфордын
жасанды изотопы —
радиофосфор P^j түзіледі. Бізге
белгілі кәдімгі фосфорда мүндай
изотоп жок., сондыктан бүл
жасанды изотоп радиоактивтік
қасиеті бар, тұрақсыз болу керек,
ол ѳздігінен ыдырап кремний
изотопына айналады:
3üp=30Si , е +
15 14
Фредерик Жоли°-Кюри
Радиофосфордын жартылай
ыдырау мерзімі 3 минут 15 секунд.
Мұнын мағынасы а-бөлшектерімен аткылағанда кейбір элеметтердін
атомдары, радиоактивті атомдарға айналады екен, ол
атомдардын да кесімді ыдырау мерзімі бар, бірак олар ыдырағанда
а не ß-бөлшектерін емес, позитрон бөліп шығарады.
Міне, осылайша жасанды радиоактивтік ашылған. Онымен
бірге радиоактивтік ыдыраудын а және ß шығару түрінен баска
жана түрі — позитрондык ыдырау ашылған.
Олай болса өткенде айтылған (осы тарау, § 2) жылжу занына
мынадай косымша керек: радиоактивті элемент
ядросы нан позитрон бѳлінетін болса, онын
заряды бірге кеміп, түзілген элемент периодтык
системада бір орын кейін жылжып кона ды
(массалык саны ѳзгермейді).
Жасанды радиоактивті заттар алу үшін а-бөлшегі ғана емес,
тиісті атомдардын ядроларын протон, дейтрон, нейтрон жэне
баска бөлшектерден де атқылауға болады. Мысалы, алюминийді
нейтрондармен аткылағанда, натрийдін радиоактивті изотопы
түзіледі:
13A1 + ön = n N a + 2H e
Жасанды радиоактивті изотоптардын саны барған сайын көбеюде.
Фредерик Жолио-Қюри Франциянын ірі ғалымы жэне белгілі
халыкаралык коғам кайраткері.
Жолио-Қюри 1900 жылы, 19 наурызда туған, Мария СкладовіН)2