2 не

2 не 2 не

library.psu.kz
from library.psu.kz More from this publisher
13.01.2015 Views

РЬМо04, түрінде кездеседі. Молибден бұлармен қатар мыстыц сульфид кендерінде де болады. Молибденді алу үшін, молибденитті әуелі флотациялайды (70% MoS2 дейін), одан кейін: 2MoS2 + 702 = 2M o0 3 + 4S02 Молибден ангидридіндегі молибденді сутекпен не алюминиймен тотықсыздандырады. Сутекпен тотыксыздандырғанда, молибден үнтак түрінде шығады, өйткені балку температурасы жоғары болғандыктан ол кесек түрінде түзілмейді. Молибден (вольфрам да сол сиякты) ұнтағын таякша түріне келтіріп, преске жаншып, сығылыстырады, одан күшті айнымалы ток пен сутек ішінде қыздырып, балкуына дейін жеткізеді, осы массаны жоғары температура жағдайында соғып не жайып керекті формаға келтіреді. Балқуы жоғары металдар үнтағын осылайша біріктіріп кесектеуді үнтактык металлургия деп атайды; ол балкуы киын металдардан керекті бұйым жасап алуда прогрессивтік эдіс болып саналады. Молибден ұнтак түрінде күнгірт сұр түсті. Кесек түрінде күмістей ақ, жалтыраған металл. Қалыпты жағдайда ауада езгермейді, кыздырса тотығады (МоОз). Сұйық түз және күкірт кышкылдары еш әрекет етпейді. Сілтілерде ерімейді. Молибден негізінде, болаттьщ арнаулы сорттарын жасау үшін жүмсалады. Молибден араласканнан болаттың серпімділігі артады, беріктігі, ұзак уакыт отка шыдамдылығы және коррозияға төзімділігі ѳседі. Авиа жэне автомобиль өнеркәсіптерінде молибденді болат ѳте кажет, сонымен катар мылтык жэне баска қарулардың окпанын жасауға, бронь-калкандарды істеуге колданады. Молибден мен тантал кұймасынан жасалған лабораториялык ыдыс платинадан жасалған ыдыстың орнына жүреді. Таза молибденді электртехникада (пеш кыздыратын сым жасау үшін) колданылады. Молибденнің косылыстары. Молибден косылыстарында 2, 3, 4, 5 жэне 6 валентті бола алады. Mo (II) мен Mo (III) косылыстары W (II) жэне W (III) сиякты ѳте аз. Mo (VI) косылыстары'Cr (VI) косылыстарынан тұрактырак, мысалы: MoF6 — түссіз, tf = 18°C, t =34°C, M0OF4 — түссіз, t6 = = 1 10°C, tK - 186°C. M0O2F 2 — түссіз катты зат. M o03— жасыл, t6 = 791° С (үшып кетеді). Мүнан баска тұракты MoFf- , MoS4“ , M0O3N3” косылыстары бар. МоҒб кышкылдык қасиеті бар, негіздік фторидтермен реакцияласады: 550 2КҒ + МоҒ6 = К2[МоҒ8].

Күкірттің осы сиякты косылыстарындай емес М 0О2СІ2-НІҢ гидролиз! кайтымды: М о02С12 + 2Н2О ^ Н 2М о04 + 2НС1 Бұл күкіртпен, хлормен салыстырғанда да молибденнің кышкылдык касиеті кем екеңдігінің белгісі. Оныц кышкылдык касиеті сілтілерде ерігенде білінеді: МоОз + 2 КОН = Қ2М о04 + Н20 Молибден кышкылынын хром кышкылына қарағанда кышкылдык касиеті кем, ол тіпті күшті кышкылдармен сілтілік касиет білдіріп реакцияласады: Мо02 (ОН) 2 + 2НС1^М о02С12 + 2Н20 Тұздары молибденаттар, олардыц ішінде периодтык системанын бірінші тобындағы s-элементтермен жэне магниймен тұздары — суда ерімтал. Молибденаттар хроматтар сиякты полимер аниондық комплекс түзеді. Mo (VI) тотыктырғыштык касиеті ѳте күшті тотықсыздан- -дырғыштармен реакцияласканда білінеді. Полимолибденат, мысалы, аммоний молибдаты (NH4) 6Mo7 0 24-4 H20 — бұл тұз аналитикалык химияда кец колданылады. § 3. В О Л Ь Ф Р А М Вольфрам, вольфрам кышкылыныц түздары түрінде кездеседі оныц мацыздысы вольфрамит xFeWÖ4, yMnW04 жэне шеелит CaW 04 деген минералдар. Вольфрам кенін эуелі байытады, сонан соц оны содамен, ауа жіберіп араластырып балкытады: 4FeW04+4Na2C 0 3 + 0 2 = 4Na2W 0 4 + 2Fe20 3 + 4С0 2 Натрий вольфраматын сумен шаймалап, тұз кышкылымен эрекеттейді: ^ Na2W 0 4 + 2HCl = H2W 0 4 + 2NaCl Қыздырғанда: H2W 0 4 = W 0 3 + H20. Сутек не көміртекпен тотыксыздандырғанда, ұнтак түрінде (Мо сиякты) вольфрам шығады. Вольфрам ұнтағы ашық сүр түсті, кесек түрінде ак, жалтыраған металл. Вольфрам кып-кызыл болып кызғанда ғана тотығады. Кышкылдардыц барлығында, «патша сүйығында» ерімейді, жалғызак азот кышкылы мен фторсутек кышкылыныц қоспасында ериді. Вольфрам да өткен металдар сиякты кұймаларға жэне болаттыц арнаулы сорттарына араластыруға жүмсалады. Вольфрам араласканнан күймалардыц каттылығы, икемділігі жэне үзілуге беріктігі өседі. 551

РЬМо04, түрінде кездеседі. Молибден бұлармен қатар мыстыц<br />

сульфид кендерінде де болады.<br />

Молибденді алу үшін, молибденитті әуелі флотациялайды<br />

(70% MoS2 дейін), одан кейін:<br />

2MoS2 + 702 = 2M o0 3 + 4S02<br />

Молибден ангидридіндегі молибденді сутекпен не алюминиймен<br />

тотықсыздандырады. Сутекпен тотыксыздандырғанда, молибден<br />

үнтак түрінде шығады, өйткені балку температурасы жоғары<br />

болғандыктан ол кесек түрінде түзілмейді.<br />

Молибден (вольфрам да сол сиякты) ұнтағын таякша түріне<br />

келтіріп, преске жаншып, сығылыстырады, одан күшті<br />

айнымалы ток пен сутек ішінде қыздырып, балкуына дейін жеткізеді,<br />

осы массаны жоғары температура жағдайында соғып не<br />

жайып керекті формаға келтіреді. Балқуы жоғары металдар<br />

үнтағын осылайша біріктіріп кесектеуді үнтактык металлургия<br />

деп атайды; ол балкуы киын металдардан керекті<br />

бұйым жасап алуда прогрессивтік эдіс болып саналады.<br />

Молибден ұнтак түрінде күнгірт сұр түсті. Кесек түрінде күмістей<br />

ақ, жалтыраған металл. Қалыпты жағдайда ауада езгермейді,<br />

кыздырса тотығады (МоОз). Сұйық түз және күкірт кышкылдары<br />

еш әрекет етпейді. Сілтілерде ерімейді.<br />

Молибден негізінде, болаттьщ арнаулы сорттарын жасау үшін<br />

жүмсалады. Молибден араласканнан болаттың серпімділігі<br />

артады, беріктігі, ұзак уакыт отка шыдамдылығы және коррозияға<br />

төзімділігі ѳседі. Авиа жэне автомобиль өнеркәсіптерінде<br />

молибденді болат ѳте кажет, сонымен катар мылтык жэне баска<br />

қарулардың окпанын жасауға, бронь-калкандарды істеуге колданады.<br />

Молибден мен тантал кұймасынан жасалған лабораториялык<br />

ыдыс платинадан жасалған ыдыстың орнына жүреді.<br />

Таза молибденді электртехникада (пеш кыздыратын сым<br />

жасау үшін) колданылады.<br />

Молибденнің косылыстары. Молибден косылыстарында<br />

2, 3, 4, 5 жэне 6 валентті бола алады.<br />

Mo (II) мен Mo (III) косылыстары W (II) жэне W (III)<br />

сиякты ѳте аз.<br />

Mo (VI) косылыстары'Cr (VI) косылыстарынан тұрактырак,<br />

мысалы:<br />

MoF6 — түссіз, tf = 18°C, t =34°C, M0OF4 — түссіз, t6 =<br />

= 1 10°C, tK - 186°C.<br />

M0O2F 2 — түссіз катты зат. M o03— жасыл, t6 = 791° С (үшып<br />

кетеді).<br />

Мүнан баска тұракты MoFf- , MoS4“ , M0O3N3” косылыстары<br />

бар.<br />

МоҒб кышкылдык қасиеті бар, негіздік фторидтермен реакцияласады:<br />

550<br />

2КҒ + МоҒ6 = К2[МоҒ8].

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!