You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
комплекстерінік ішінде амминокомплекстер түрақты<br />
келеді, олар аммиак ерітіндісінде оцай түзіледі.<br />
Z nS0 4 + 4NH 3 = [Zn (NH3) 4] S 0 4<br />
Мырыштың күшті қышқылдардан түзілген тұздары тез гидролизденеді:<br />
2Z nS0 4 + 2 H 0 H ^ Z n 2(0 H ) 2S 0 4 + H 2S 0 4<br />
§ 5. КАДМИЙ<br />
Кадмийдің көп касиеті мырышка ұксас болғандыктан мырышпен<br />
аралас, мырыш кендерінде кездеседі. Сондыктан алынған<br />
мырышта әуелгі кезде эрдайым кадмий болады.<br />
Мырыштағы кадмийді ажыратып алу үшін, бұларды фракциялап<br />
айдайды, қайнау температураларының айырмашылығы<br />
(140°) (52-кесте) фракциялауға мүмкіншілік береді. Бүл екі<br />
металды ажыратудың тағы бір тәсілі-мырыш ұнтағын кукірт<br />
кышкылында ерітеді де, активтік катарындағы орындарына сай<br />
кадмийді мырышпен ығыстырып шығарады.<br />
Кадмий — ак түсті, жылтыр, пышакпен кесілетін жұмсақ,<br />
созылғыш металл.<br />
Кадмий судан сутекті ығыстырып шығарады:<br />
Cd + 2H20 = Cd.(0H ) 2 + H2<br />
Сілтілерде ерімейді, кышкылдарда ериді:<br />
Cd + 2H C l= C dC l2 + H2<br />
бұл реакция ептеп кыздыруды кажет етеді, өйткені кадмий мырыштан<br />
активтігі кемдеу элемент (мырыштыц электродтык потенциалы—0,76<br />
В, кадмийдікі—0,40 В). Азот жэне күкірт кышкылдарымен<br />
тотыға эрекеттеседі.<br />
Кадмий электротехникада үйкелетін сымдар (трамвай, троллейбус<br />
сымдары) жасауға, оңай балкитын кұймалар кұрамына<br />
(мысалы: Вуд күймасы: Bi — 7 — 8 б., Sn—2 б., Cd—1—2 б.,<br />
t6 70°; Липовиц кұймасы: Bi — 15 б., Pb — 8 б., Sn — 4 б., Cd<br />
3 б., t6 60°; тез дәнекер: Sn — 50%, Pb — 25%, Cd — 25%, t6<br />
149° т. т.) жэне баска металдардыц, болаттардыц бетіне жалатура<br />
(кадмийлеуге), сілтілі аккумуляторларда, тіс полмбасына<br />
колданылады.<br />
Кадмийдіц косылыстары. Кадмий оксиді CdO коныр<br />
түсті зат, кадмийдіц карбонатын, нитратын, гидроксидін кыздырғанда<br />
түзіледі:<br />
3Cd( N 0 3) г = 2CdO + 4 N 0 2 + 0 2<br />
C d (0 H ) 2 = C d 0 + H 20.<br />
CdO негіздік касиеті бар, сумен реакцияласпайтын, кышкылдарда<br />
еритін оксид.<br />
Кадмийдің гидроксиді, ерімтал тұзымен сілті арасындағы<br />
530