You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Мыс купоросы баска металдарға мыс жалатканда, кейбір<br />
бояулар жасауда, ауыл шаруашылығы зиянкестеріне карсы күресте<br />
т. б. жерлерде колданылады.<br />
Мүнан баска, мыстын,— мыс (II) хлориді CuC12-2H20, мыс<br />
нитраты Cu(N03)2.3H20, г и д р о к с о к а р б о н а т ы СиС03-<br />
.Си(ОН)2, мыс ацетаты Си(СН3С 0 0 )2-Н20 сиякты эр түрлі іске<br />
жаратылатын тұздары бар.<br />
Мыс тұздарының барлығы у, сондыктан мыстан жасаған<br />
ыдыстардыц барлыгын калайы лайды.<br />
Күшті кышкылдардыц тұздары суға ерігенде гидролизденіп<br />
негіздік түздарға айналады, ерітіндісі кышкылдык реакция<br />
көрсетеді, мысалы:<br />
CuCl2 + H2O^Cu(OH)Cl + HCl<br />
Баска тұздардыц гидролизініц салдарынан суда нашар еритін<br />
— Cu(N03)2-3Cu(0H )2, CuS 0 4-2Cu(0 H )2, кейде CuCl2-<br />
• 3Cu(OH)2—«негіздік тұздар» түзіледі. Бүл түздар полимер тузген<br />
катионныц туындысы<br />
н н н<br />
О О О<br />
/ \ / \ / \<br />
■\ С а / С и<br />
/<br />
О / \ о 7<br />
\ О<br />
н н н<br />
деп қарастыруға болады.<br />
Екі валентті мыс катионы комплекс түзгіш катион, әсіресе<br />
аммиак молекулаларын координациялағыш.<br />
Мысалы, мыс сульфаты ерітіндісіне аммиак коссак:<br />
CuS 04 + 4NH3= [Cu ( NH3) 4] S 04<br />
түзіледі, осы ерітіндіні суалтса, [Cu (NH3) 4] S 0 4 • H20 кара көк<br />
түсті кристалдары бөлініп шығады. Комплекс түзу екі валентті<br />
мыс ионыныц касиеті болғандыктан мыстыц гидроксиді де комплекс<br />
түзеді:<br />
Cu(OH)2 + 4NH3— [Cu(NH3)4] + 2 0 Н '<br />
Бұл түзілген ерітіндініц бір мацызды касиеті клетканы<br />
(кағазды, мактаны т. б.) ерітеді, сондыктан оны жасанды маталар<br />
жасағанда колданылады.<br />
Бұл айтылып өткен комплекстердіц барлығы катионды к<br />
ком_плекстер, бұлармен катар мыстыц анионды к комплекс -<br />
тері — к упраттар бар.<br />
Мыс гидроксиді концентрленген сілтілерде де ериді, онда<br />
мьінадай реакцияныц нэт{іжесінде: Cu (O H )2-f-2NaOH-*-<br />
—Na2[Cu(OH)4] натрий тетрагидроксокупрат (II) түзіледі.<br />
Бір назар салатын нәрсе, комплекс түзуші мыс катионы бұл<br />
аРада бейтарап молекула емес, гидроксид аниондарын'координа-<br />
521