You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Бериллий туздарыныц кѳпшілігі суда жаксы ериді, ерімейтіндері:<br />
ВеСОз, В е(Р04)2 және т. б. Ерімтал тұздары ерітіндіден<br />
кристаллогидраттар түрінде бөлінеді. Бериллийге кос түздар —<br />
берилаттар түзы тән:<br />
(NH4) 2СО3 + ВеСОз = (NH4) 2СО3 • ВеСОз<br />
Сұйытылған ерітінділерде берилаттар айырылады.<br />
Бериллий ядролык реакторларда көп мөлшерде колданылады.<br />
Бериллийдіц косылыстары у.<br />
§ 2. МАГНИЙ<br />
Магний табиғатта магнезит M gC03, доломит МдСОз-СаСОз,<br />
карналит MgCl2-КС1-бНгО, бишофит MgCl2-6H20, оливин<br />
Mg2Si04 минералдар кұрамында, теніз суында (0,38% MgCl2),<br />
ащы кѳлдер сѳлінде (30% дейін MgCl2) кездеседі.<br />
Магний күмістей ак, жалтыраған металл. Ауада оксид кабыршағымен<br />
капталып, коррозияға үшырамайды,суда нашар еритін<br />
гидроксид түзілетіндіктен ерімейді. Қышкылдарда жаксы еріп,<br />
сутек бөліп шығарады. Сілтілермен әрекеттеспейді.<br />
Магний галогендермен өте жеңіл әрекеттеседі, кыздырғанда<br />
ауада жанады, күкірт жэне азот оны тотыктырады. Металдармен<br />
эвтектикалык коспалар, катты ерітінділер жэне металдык<br />
косылыстар түзеді.<br />
Магний электрон, магналий т. б. жеңіл кұймалар жасау үшін<br />
жэне пиротехникада, фотографияда колданылады.<br />
Цирконий араласкан магний кұймаларының механикалык<br />
беріктігі жоғары жэне коррозияға тұракты, ол алюминий куймаларынан<br />
20—30% жеңіл. Магний араласкан шойынньщ сапасы<br />
өте, жоғары.<br />
(Магний алу үшін сусыздандырылған карналитты не MgCb<br />
балкытып электролиздейді (t = 720—750°C p<br />
Мұнан баска, магнийді катты кызған доломитты ферросилициймен<br />
не алюмосилициймен тотыксыздандырып та алады:<br />
2(CaO-MgO) + S i = Ca2S 0 4 + 2Mg<br />
бұл процесс электр пешінде 1200—1300°С, вакуумда ѳткізіледі.<br />
Ұшып шыккан магний буын конденсаторға жинайды. Кейде<br />
MgO-ны электр пешінде 2100°С-та кѳмірмен тотыксыздандырады.<br />
Таза магний (99,999%) алу үшін технкалык магнийді вакуум<br />
ішінде бірнеше рет сублимациялайды.<br />
Магний косылыстарыныц барлығында да тотығып оц екі валейттік<br />
кѳрсетеді, бірак косылушы элементтіц касиетіне карай<br />
байланыс турі ѳзгереді, мысалы, III периодтың p — элементтерімен<br />
түзеген косылыстарында — Mg3A!2—Mg2S—Mg3P2—MgS—<br />
—MgCl2 байланыс түрі металдыктан басталады (Mg3Al2). Ол<br />
байланыс біртіндеп элсіреп, иондык байланыс күшейеді, акырында<br />
иондык байланыспен (MgCl^ бітеді.<br />
Косылыстары. Сутегімен магнии тікелей әрекеттеспей-<br />
482
Change language