Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
(1040°С) бірден буланады, химиялык активсіз. Алюминий хлорид!,<br />
бромиді, иодиді ковалентті димерленген косылыстар калыпты<br />
жағдайда оңай балқитын кристалдык заттар. Қалыпты температурада<br />
ушкыш, өте ылғал тартқыш. Суда жэне органикалык<br />
еріткіштерде жаксы ериді. Алюминийдіэ туздарында Al" ионы<br />
туссіз болады. Күшті кышкылдардың туздары суда жап-жаксы<br />
ериді. Ерітінділерде гидролизденіп<br />
АІСЬ + Н гО ^ АЮНСІ2 + НС1<br />
А13+ + Н 20 ^ АЮН2+ + Н +<br />
кышкылдык реакция көрсетеді.<br />
Алюминийдіц туздарыныц ішінде маңыздылары:<br />
Алюминий трихлориді А1СІЗ. Алюминий хлормен<br />
тікелей реакцияласканда АІСІз тузіледі. Бул органикалык синтездерде<br />
катализатор ретінде тутынылады. Гидраты А1С13 -<br />
•6Н20.<br />
Алюминий сульфаты A12(S04)3- 18Н20 күкірт кышкылымен<br />
глинозем (таза саз) арасындагы реакциядан түзіледі.<br />
Су тазалауда, кагаз ѳндірісінде колданады.<br />
Алюминий ашудасы KAI (S04)2- 12Н20 — алюминийдіц<br />
техникалык мацызы зор тузы,көп мөлшерде тері илеуде,<br />
мата бояуда колданылады.<br />
Ультрамарин — кѳк бояу, кір жуганда ніл ретінде колданылады.<br />
Бул Na2S пен алюмосиликаттыц косылысы. Оны жасау<br />
ушін каолин, күкірт жэне соданы араластырып кыздырады.<br />
Галий топшасы<br />
§ 3. ГАЛЛИЙ, ИНДИЙ, ТАЛЛИЙ<br />
Бул уш металдыц бор мен алюминийге карагандагы ерекшелігі,<br />
ѳткендегі бром, селен, мышьяк жэне германий топшаларындагы<br />
элементтердей, булардыц да сырткы кабаттагы валенттік<br />
уш электроннан кейінгі екінші кабатта 18 электрон болады.<br />
Сондыктан буларды топ ішінде жекелеп галлий топшасы дейді.<br />
Бул уш металдыц ушеуі де табигатта аз кездеседі (66-кесте),<br />
оларды алу үшін түсті металлургияныц, оныц ішінде мырыш<br />
концентраттарынан мырышты алганнан кейінгі, калдыгын пайдаланады.<br />
Үшеуі де кумістей ак, жумсак эрі оцай балкитын металдар.<br />
Галлий мен индий ауада ѳзгермейді, таллий оксидпен каптала<br />
ды. Үшеуі де кышкылдарда ериді, галлий мен индий сілтілерде<br />
де ериді. Қалыпты жагдайда хлор жэне броммен косылысады<br />
кыздырса оттек, күкірт жэне иодпен де реакциласады.<br />
Галлий вакуум техникасына, сигнал приборларына керек.<br />
Онан жоғары температуралар ѳлшейтін термометр жасайды<br />
(*б29,8°, / к2250°).<br />
Индий оцай балкитын куймалар курамына кіреді, рефлекторлардыц<br />
жылтыр бетіне жалатуға жүмсалады.<br />
478