You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
К Са Sc Ti V Cr Mn Fe<br />
2,36 1,97 1,65 1,45 1,36 1,28 1,31 1,27<br />
Rb Sr<br />
2,53 2,16<br />
Cs Ва<br />
2,74 2,25<br />
Топ ішінде жоғарыдан төмен, период ішінде оңнан солға карай<br />
козғалғанда, демек металл атомдарынын радиусы ұзайған<br />
сайын электрон бергіштік, яғни металдык, металдардын химиялык<br />
активтігі күшейеді.<br />
Кернеу катарында да металдардын орналасуы осы айтылған<br />
тәртіпте, жалғыз-ак онда металдар бір катарға жазылған.<br />
§ 6. КОРРОЗИЯ<br />
Коршаған ортаның әсерінен металдын жана химиялык косылыс<br />
тузе күйреуін коррозия дейді.<br />
Коррозияның күнде кездесетін мысалы — темірдін таттануы<br />
— темір ауадағы оттекпен тотығып, беті таттанады<br />
(Ғе20 3-Н20 не ҒеО(ОН))<br />
Коррозия-металдарды қоршаушы ортаның әсерінен, өздігінен<br />
тотығу процесі; былайша айтканда, коррозия металдарды кеннен<br />
(оксид-кендерден) алу процесіне кері процесс. Бір есеп бойынша<br />
коррозияныц зардабынан жыл сайын істен шығатын темірдіц<br />
мөлшері, оның бір жыл ішінде өндірілетін мөлшерініц '/ 4 бөлігіне<br />
тец.<br />
Казіргі заманда көп заттарды жасау үшін металдарды, олардыц<br />
кұймаларын тутынады, сондыктан бул металдарды коршаушы<br />
орта ѳте эр турлі жэне оныц металды күйрету әрекеті де<br />
эр турлі болады.<br />
^Коррозияныц бір түрін хим«даіык коррозия дейді, ол кышкыл,<br />
сілті, туздардыц ерітінділерініц (жаратылыстағы судыц бэрінде<br />
де еріген туз болады) жэне турлі газдардыц (С02, H2S,<br />
S 02, HCl т. т.), тікелей эрекеті, мысалы металдан жасалған көп<br />
заттар — машиналар, көпірлер, түрлі каркастар, станоктар, механизмдер,<br />
уйдіц шатыры, рельс, провод т. б. ашык ауада, судыц,<br />
турлі ерітінділердін жэне газдардын эсері тиетін жерлерде болады.^<br />
І_Бірак, халык шаруашылығыныц түрлі салаларына ѳте кѳп<br />
зиян келтіретін электрохимиялык коррозия)<br />
^Электрохимиялык коррозия болу ушін электрохимиялык процесс<br />
ѳту керек; ондай процесс үшін екі электрод жэне электродтар<br />
батырылып туратын электролит болуы шарт.<br />
Металл таза болса коррозияланбайды. Тіпті темір сиякты<br />
металдыц ѳзі де таза болса таттанбайды. Бірак техникада алынатын<br />
металдар еш уакыт таза болмайды, оларда аралас кѳбіне<br />
баска металдар коспалары болады, міне, осыдан коррозияға колайлы<br />
жағдай туады.<br />
463
Change language