You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
кадмий араластырып, онын<br />
мѳлшерін ѳсіре берсе, құйманын<br />
балку температурасы 13-<br />
дан С нүктесіне дейін тѳмендеп,<br />
одан кѳтеріліп А нүктесіне барады.<br />
Сонымен АС жэне ВС<br />
кисыктары С нүктесінде түйіседі,<br />
ол нүкте бүл екі металл өз<br />
ара түзе алатын кұймалардын<br />
ішінде ен онай балкитынынын<br />
кұрамын жэне балку температурасын<br />
көрсетеді (40% Cd мен<br />
60% Ві, / в 146°). Балкығыштык<br />
диаграммасында бұл нүкте<br />
эвтектикалык нүкте деп<br />
аталады, осы нүктеге сай кұй-<br />
Николай Семенович Кѵрнаков<br />
(1860— 1941)<br />
ма — эвтектика<br />
деп аталады<br />
(грекше eutektos — онай<br />
балкитын). Эвтектика қаткан<br />
кезде Cd мен Ві ѳте ұсак кристалдарынын<br />
коспасын түзеді.<br />
Егер сүйык күйманын кұрамы<br />
эвтектикадан ѳзгеше болса,<br />
оны суыткан кезде, одан алдымен, эвтектикалык кұрамына<br />
Караганда артығырак мөлшерде жүрген металдын, сол артык бѳлімі<br />
кристалданады. Қалған сұйык кұйманын кұрамы эвтектикаға<br />
жеткенде ол түгел барлығы бірден катады.<br />
Демек, кез келген кұйманьщ кұрамы эвтектикадан өзгеше<br />
болса, ондай кұйма каткан кезде эвтектика жэне артык металдьщ<br />
кристалдарынан тұрады.<br />
Құрамында косылыс, не катты ерітінді түзілмейтін кұймалардьщ<br />
барлығынын балку диаграммасы осы Cd — Bi кұймасыньщ<br />
диаграммасы типті, бір эвтектикалы болады.<br />
Енді арасында химиялык (интерметалдык) косылыс түзіле-<br />
Висмуттьің масс. %<br />
139-сурет. Бір эвтектика ғана<br />
түзілетін балқығыштык<br />
диаграммасының түрі<br />
юоо<br />
900 • ■<br />
« 800<br />
3s<br />
§■ Му<br />
I 600<br />
А<br />
Mg3SB2<br />
А 96' “<br />
1 700а 650,9°<br />
__/б 26° j \ Еse<br />
- В 1 1/ 630°<br />
, 1, л<br />
0 20 ҺО 60 80 100<br />
Сурьманың м а с с .<br />
140-сурет. Химиялык косылыс<br />
түзетін металдардын<br />
балкығыштык диаграммасынын<br />
түрі<br />
457