2 не

жақсы өткізетін элементтер — күміс, мыс, алтын мен алюминий
болып есептеледі.
60-кесте
Металдар Ag Cu Au Al W Fe Pt Bi
Электрѳткізгіш 59 56,9 39,6 36,1 17,5 9,8 9,7 0,8
Жылуѳткізгіш 48,8 46,2 35,3 26 19,2 9,5 8,3 1,0
Кейбір металдар абсолюттік нѳл температурасына жуық
суыганда, аскынѳткізгіштік деп аталатын касиет көрсетеді. Бұл
кезде металдар электр тогының өтуіне ешбір кедергі келтіре алмай,
іс жүзінде өзінің бойынан кез келген мѳлшерлі токты ѳткізіп
. жіберіп отырады. Металдардын аскынѳткізгіштік касиеті
температура тѳмендеген сайын туа бастамайтын, белгілі бір кризистік
температурада бірден пайда болатын кұбылыс.
Металдардын барлыгы жалтырайды, онын себебін былай
түсіндіреді. Жарык сэулесі жолында кездескен заттан бѳгелмей
ѳтіп жатса, ондай зат біздін кѳзімізге мѳлдір (шыны) болып кѳрінеді,
сәуле түгел сініп жатса, зат кара (күйе) болып көрінеді.
шағылысып бетінен қайтып жатса-ак, ақ жалтыр болып көрінеді,
Демек, металдардын жалтырауы түскен сәуленін шағылуынан.
Металдар тек кесек, түтас күйінде жалтырайды, ұнтак түрінде,
алюминий мен магнийден баскасы, жалтырамайды. Металдардын
өте жалтырауығы күміс, одан кейін палладий; бұлардың
ол касиеттерін айна жасауға пайдаланады.
Металдардын пластикалык — созылғыш, иілгіш, соғылғыш —
касиеті .де ішкі күрылымымен байланысты. Сырттан механикалык
эсер еткеңде ион кабаттары жанаскан жерлерінде ығысып,
сәл ауысады. Ертедегі адам металды балқытудан бұрын
оны соғып, керекті балға, балта, садақ жебесін т. т. жасауды
білген. Пластикалык жағынан металдарда бірінші орынды алтын
алады — алтыннан тарткан сым кылдан жіңішке, көзге көрінеркөрінбес
болады. Сурьма мен висмут морт келеді.
Бұл айтылған қасиеттерден баска металдарды іс жүзінде
колданғанда керекті бірнеше касиеттері бар, ол — балкығыштык,
каттылык және меншікті салмағы.
Металдардын балқу температуралары әр түрлі — оны мына
кестеден көруге болады (61-кесте).
Кейбір металдардың балқу температуралары
6 1 - к е с т е
Металдар W Os Ir Cr Pt Fe Mn Cu Al Zn Sn Na Cs Hg
t6°C 3370 2700 2440 1800 1773 1535 1250 1083 659 419 232 98 28 — 39
452