13.01.2015 Views

2 не

2 не

2 не

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

стандарт — ГОСТ (Одактык мемлекеттік стандарт) бар, онда<br />

әрбір затта болуға мүмкін аралас заттардын, мѳлшерініц шегі<br />

көрсетілген. Мысалға күкірт кышқылын алайык:<br />

Араласуымүмкін заттар<br />

таза<br />

сорттар<br />

анализ үшін<br />

таза<br />

химиялык<br />

таза<br />

1. Ұш пайты н калды к<br />

2. Селен<br />

3. Ауыр металдар т. б.<br />

4. Аммоний туздары<br />

5. Тұз кы ш кы лы<br />

6. Азот оксидтері (N 20 3) ш а кка н д а)<br />

7. Темір<br />

8. М ы ш ьяк<br />

0,01<br />

0,001<br />

0,0005<br />

0,001<br />

0,0005<br />

0,0005<br />

0,0003<br />

0,00001<br />

0,002<br />

0,0005<br />

0,0005<br />

0,0003<br />

0,0002<br />

0,0002<br />

0,0001<br />

0.000003<br />

0,001<br />

0,0002<br />

0,0002<br />

0,0001<br />

0,0001<br />

0,0001<br />

0,00005<br />

0,000003<br />

Сонымен «таза зат» деген түсініктіц абсолют мәні жок түсінік.<br />

Қей жерлерде «техникалык» деп аталатын заттыц да тазалығы<br />

жарамды болуы мүмкін, кей жагдайда «химиялық таза»—<br />

делінетін затты тағы арнаулы әдістермен жіті тазалау кажет<br />

болады. Бүрын көпшілік заттардыц тазалығы «үш тоғыз»<br />

(99,9%) болса, жеткілікті болатын, казірде жаца техникада (шала<br />

өткізгіштер, атомдык энергетика т. б.) «он тоғыз»-ға (яғни<br />

99,99999999%) дейін таза болуын қажет етеді.<br />

ІП тарау<br />

ХИМИЯЛЫҚ ЭЛЕМЕНТТЕРДІҢ ПЕРИОДТЫҚ СИСТЕМАСЫ<br />

ЖӘНЕ АТОМДАРДЫҢ ЭЛЕКТРОНДЫҚ ҚҰРЫЛЫМЫ<br />

Атом-молекулалык теориядан кейінгі химия тарихындағы<br />

ерекше мацызды ірі табыс Д. И. Менделеев ашқан периодтык<br />

зац болды. Осы зац негізінде элементтердіц периодтык системасы<br />

жасалды. Периодтық зац — жаратңлыстыц не,£Ізгі заңдарыныц<br />

бірі, оныц ашылуы химияда жаца дәуір туғызды. Периодтык<br />

зац химиялык элементтерді, олардыц қосылыстарын зерттеуге,<br />

заттыц, кұрылысыныц калай екенін іздеуге теориялык негіз болды.<br />

Осымен бірге атомның кұрылысыныц күрделілігін теория және<br />

эксперимент аркылы зерттеу процесіндегі ашылған жацалыктар<br />

периодтылыктыц мазмұнын терец түсінуге мүмкіншілік туғызды.<br />

§ 1. ХИМИЯЛЫҚ ЭЛЕМЕНТТЕР<br />

Химиялык элемент дегеніміз — ядроларыныц заряды бірдей<br />

атомдар жинағы. Барлық жай және күрделі заттар осы элементтерден<br />

түзіледі.<br />

Адамды айнала қоршаған түрлі заттар неден тұрады, кандай<br />

бастапкы элементтерден кұралады деген ой ѳте ерте заманнанактуган.<br />

Біздіц жыл санауымыздан 15 ғасыр бұрын үнді философ-<br />

43

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!