You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ды электролит ерітіндісіне малса болғаны, аккумулятор жұмысқа<br />
дайын. Зарядсыздану кезінде темір-никель аккумуляторында<br />
жүретін химиялык процестер мынадай:<br />
теріс электродта<br />
Fe + 2e + 20H' = F e(0 H )2<br />
он, электродта<br />
Ni (ОН) 3+ е = Ni (ОН) 2 + О Н '<br />
Бастапкы зарядталу кезінде жүретін процесс осыған карамакарсы<br />
болғандыктан екеуін біріктіріп бір ғана кайтымды реакция<br />
тецдеуімен ѳрнектесек: зарядталу<br />
Fe + 2Ni(OH)3 ... .__rFe(OH)2 + Ni(OH)2<br />
' зарядсыздану<br />
Темір-никель аккумуляторлар беретін электр тогыныц кернеуі<br />
1,35 В.<br />
Аккумуляторлар автомобильдерді, тепловоздарды, сүцгуір<br />
кайықтарды, телефон-телеграф станцияларын, радио кондырғыларды,<br />
әртүрлі электр кұралдарын, машиналарын энергиямен<br />
коректендіруге колданылады.<br />
Отын элементтер і. Гальвани элементтері мен аккумуляторлар<br />
электр энергиясын химиялык жолмен шығарып отыратын<br />
кез болып табылады. Отын элементтерінде химиялык энергия<br />
да, химиялык эрекеттесу нэтижесінде бѳлінетін жылу энергиясы<br />
да түгелімен электр энергиясына айналу мүмкіндігі бар.<br />
Отын элементтерініц жалпы схемасын мына түрде беруге болады:<br />
С I (электролит) || 0 2 | (активсіз электрод).<br />
Теория жүзінде мүндай элементтіц Э. Қ. күші кѳмірдіц<br />
С + 0 2 = С 02 түзіп жанатын жылуыныц мөлшерімен аныкталып,<br />
1,05 В болуы тиіс. Мұнда отынныц тотығуымен оттектіц тотықсыздануы<br />
электрохимиялык жолмен жүруі кажет. Отын элемент -<br />
терінде барлык энергия толығымен пайдаланылып, электр энергиясына<br />
ауысатындыктан оныц пайдалы эсер коэффициенті<br />
100%-ке жуыктауға тиіс.<br />
Қазіргі кезде көптеген елдерде отын элементтерініц жаца, әрі<br />
тиімді түрлері іздестірілуде. Жанғыш зат ретінде отын элементтінде<br />
көміртектен баска да отындар (көбіне жанғыш газдар:<br />
сутек, көмір тотығы) колданылу мүмкіндігі зерттелуде. Әзір кец<br />
таралмағанмен кейінгі техниканыц дамуы отын элементтерініц<br />
үлкен болашағы бар екендігін дәлелдеп отыр.<br />
XIV та р а у<br />
МЕТАЛДАРДЫН. ЖАЛПЫ СИПАТТАМАСЫ<br />
Барлык химиялык элементтердіц 4Д-нен кѳбі металдар.<br />
Менделеев кестесін сол жактағы жоғарғы бұрышынан оц жактағы<br />
төменгі бұрышына карай, Be, Al, Ge, Sb, Po элементтерініц<br />
үстімен екіге бөлсек, астыцғы үшбұрышта (жэне 8-топта) металдар<br />
болады. Кестеден металдар негізгі топтарда да, косымша<br />
топтарда да бар екенін, ал косымша топтардағы элементтердіц