You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
PbO + C = Pb + CO<br />
Пирометаллургия әдісінің екінші түрі бар, ол да екі сатыдан<br />
тұрады:<br />
1. Өртеп күйдіру процесінде жоғарыда айтылған реакциямеи<br />
катар мына реакция да өтеді:<br />
PbS + 202= P b S 0 4<br />
Бұл процестер арнаулы пеште ѳткізіледі, одан кейін ауаныц<br />
келуін токтатып, сол пештіц ѳзініц ішінде, температурасын 800—<br />
900°С дейін көтеріп, ѳртеліп болмаған PbS пен ѳртеліп шыккан<br />
ѳнімдерді реакцияластырады:<br />
PbS + 2Pb0 = 3Pb + S 0 2<br />
PbS + PbS04 = 2Pb + 2S02<br />
Бұл шыққан қорғасын кебіне, Cu, As, Sn, Sb, Bi жэне асыл<br />
металдар (Ag, Au) коспасы болады. Бұлардан тазалау ѳзіѳз<br />
алдына бір сала жұмыс.<br />
Қорғасын — жұмсак, балкуы оцай, ауыр металл, ауада оцай<br />
тотығып жука кабыршакпен капталады, ол кабыршак эрі тотыкпауына<br />
корғауыш болады. Қорғасын сумен реакцияласпайды,<br />
бірак суда еріген оттек эсерінен, мына реакцияға сэйкес біртіндегі<br />
ери береді:<br />
2Pb + 2H20 + 0 2 = 2Pb(0H )2<br />
Қорғасын азот кышкылында жаксы ериді, ал кукірт жэне<br />
тұз кышкылдары тиген жерінде реакцияласып, сол араны ерімейтін<br />
туздармен PbS04, РЬС12 каптайды. Қорғасын сілтілерде еріп<br />
п л ю м б и т (ілгеріден карацыз) түзеді.<br />
Бүкіл жер жүзінде жылына 2 000 000 тоннадан артык корғасын<br />
өндіріледі. Ол корғасынныц кѳпшілігі аккумулятор жэне<br />
кабель жасау үшін жүмсалады, біразы ок, бытыра жасауға, күкірт<br />
кышкылы ѳндірісінде мұнаралардыц, камералардыц ішін<br />
каптауға усталады. Қорғасын біраз күймалардыц (баббит, кола,<br />
баспаханалык куйма, дәнекер) кұрамына кіреді. Рентген жэне<br />
радиоактив сәулелерінен, эсіресе ү-сэулелерінен корғау үшін<br />
колданылады.<br />
Қорғасын косылыстарында 2 жэне 4 валентті, бірак 4 валентті<br />
косылыстары тураксыз келеді. Суда еритін косылыстарыныц<br />
барлығы да улы болады.<br />
Қорғасынныц (II) косылыстары. Балкыған коррасы<br />
нды кыздырса — сарғылт түсті ұнтак, корғасын о к с и -<br />
д і н е РЬО айналады. Бұл оксид шыныныц күрамына және<br />
аккумулятордыц үяларына салуға пайдаланылады.<br />
Қорғасын гидроксиді РЬ(ОН)2 мынадай алмасу<br />
реакцияларында:<br />
442<br />
Pb (СНзСОО) 2 + 2NaOH = Pb (ОН) 2 + 2CH3COONa