13.01.2015 Views

2 не

2 не

2 не

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

соңғысының қышқылдық қасиегі күштірек. Бұл оарлык элементтерде<br />

де бар ортақ заңдылыктың көрінісі — э лементтің<br />

валенттігі жоғарырак гидроксидінің кышкылдык<br />

қасиеті күштірек, негіздік касиеті<br />

әлсізірек болады.<br />

Мышьякты ң күкіртпен жэне галогендермен косылыс<br />

т а р ы. Мышьяктың кышкылдарына тұз кышкылын араластырып барып<br />

күкіртсутек жіберсе, димышьяк трисульфиді AS2S 3 жэне димышьяк пентасульфид!<br />

AS2S5 — түзіледі. Ондагы болатын реакцияларды былай жазуға болады:<br />

H 3A s0 3 + 3HC1 = AsCls + ЗН2О<br />

2AsC13 + 3H2S = As2S 3 + 6HC1<br />

H 3AsO, + 5HC1 = AsCb + 4H20<br />

2AsC15 + 5H2S = A s 2S5+ 10HCI<br />

Бүл мышьяк сульфидтерін сілтілік металдың сульфидімен әрекеттесе тиомышьякты<br />

H3AsS3 және тиомышьяк H 3AsS4 қышкылдарының тұздары — тиоарсенит<br />

және тиоарсенат түзіледі:<br />

As2S 3 3 Na2S = 2Na3AsS3 AS2S 5 -(- 3N агЭ = 2Na3AsS4<br />

Бұлардыц кейбіреулері ауыл шаруашылык зиянкестерімен күресте колданылады.<br />

Мышьяк галогендермен тікелей косылады АвГ3 сиякты косылысты барлык<br />

галогендермен де түзеді. Asrs-тен тек AsFs жэне AsCls бар. Барлыгы суда жаксы<br />

гидролизденеді.<br />

§ 11. СУРЬМА<br />

Сурьма жаратылыста сурьма сульфиді не антимонит<br />

Sb2S3 (сурьма жылтыры) түрінде кездеседі. Сурьманы алу оңай,<br />

сурьма сульфидін катты кыздырса, тотыгып, оксидке Sb20 3 айналады,<br />

оны барып кѳмірмен тотыксыздандырады, не болмаса<br />

мына реакциямен алады:<br />

Sb2S3 + 3Fe = 2Sb + 3FeS<br />

Сурьма күмістей ак жылтыр металл, каттылығы 3 тең. Металдык<br />

сурьмадан баска онын аллотропиялык үш түрі бар: сары<br />

сурьма (ак фосфор жэне сары мышьякка сэйкес), кара сурьма<br />

жэне аморфты сурьма.<br />

Сурьма күймаларға каттылык беру ушін косылады. Сурьма,<br />

қорғасын жэне калайы куймасынан баспахана шрифтаоын жасайды.<br />

Подшипникке, бытыра, шрапнель октарын жасауға уста<br />

йды.<br />

Химиялык касиеттері жағынан сурьма мышьякка уксайды,<br />

бірак одан металдык касиеттері басым.<br />

Сурьмасутек SbH3 — с т и б и н арсин сиякты, касиеттері<br />

де сондай, улы газ.<br />

Оксидтері мен гидроксидтері. Дисурьма триоксиді<br />

БЬ20 з сурьмалы ангидрид деп атағанмен ол нағыз а м ф о -<br />

т е р л і оксид, мысалы:<br />

Sb20 3 + 2K0H = 2KSb02 + H20<br />

Sb20 3 + 6HCl=2SbCl3-f 3H20<br />

шынына келгенде Sb2C>3 негіздік касиеті басымырак. Үш валентті<br />

сурьманын гидроксидін алу үшін түзын сілтімен әрекеттейді:<br />

411

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!