2 не

Диазот пентаоксиді N2Os-Ti алу үшін азот кышкылыныц
кұрамындағы суды лифосфор пентаоксидімен тартып алдырады:
2HN0 3 + P 205 = N 205 + 2HP03
Диазот (III) триоксиді — кышкылдык. оксид, оны негіздер оңай
сіңіріп, нитриттер түзеді:
N 203 + 2N a0H = 2N aN 02 + H 20
Диазот пентаоксиді — катты кристалдык зат, tt,= 30°, күшті
тотыктырғыш, органикалык заттардын кѳпшілігі жанасып кеткенде-ак
от алады. Ол суда оп-оңай еріп, реакцияласып, азот
кышкылын түзеді.
N 2O5 кәдімгі жағдайда айрылып N 0 2 жэне 0 2 түзеді, кыздырса
копарылыс жасайды. Қатты күйде ион түрінде болады N Ö ^
n o 2-
Азотты кышкыл H N O2 алу үшін, калий нитратын,
не натрий нитратын кыздырады; бұл жағдайда тұз құрамынан
бір оттекті бөліп шығарып, азотты кышкылдыц тұзына айналады
(корғасын катынасса оттекті косып алып реакция оцайырак
ѳтеді).
K N 0 3 + Pb = K N 0 2 + P b0.
Калий нитратына күкірт кышкылыныц сүйык ерітіндісімен
әрекет етсе, азотты кышкыл ығыстырылып шығарылады:
2KNO2 + H2S 0 4= K2S 0 4+ 2 H N 0 2
Азотты кышкыл тек еріген түрде ғана белгілі, ерітіндініц
концентрациясын арттырғанда, не кыздырғанда, азотты кышкыл
айрылады.
2HN02 = N 0 + N 0 2 + H 20
Азотты кышкыл элсіз кышкыл, күші сірке кышкылындай
(к = 5 • 10~ *■), бірак күшті тотыктырғыш, екінші жағынан өзінен
күшті тотыктырғышпен кездессе тотықсыздандырғыш ретінде өзі
тотығып азот кышкылына айналады.
Азот (III) туындылары да тотыксыздандырғыштык касиетпен
катар тотыктырғыштык касиет кѳрсетеді.
2 N aN 0 2-(-2Hl + 2H2S 0 4= I2 + 2NO-|- K2SO 4+ N a2S 0 4-|-2H20
тотыктырғыш
5 H N 0 2 + 2K M n04+ 3H2S 0 4= 2 M n S 04+ 5 H N 0 3 + K2S 0 4+ 3H20
тоты ксызда нды p ғы ш
Сонымен катар диспропорциялануға да бейім.
3 H N 0 2^ H N 0 3 + 2 N 0 + H 20
H N 0 2 кұрылысы біріне-бірі ауыса алатын мына екі таутомерлі
күрылыммен кескінделеді:
Н . + //°