Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
114-сурет. Күкіртті айдап<br />
тазалау ға арналған пеш<br />
о<br />
ООО<br />
б ц<br />
115-сурет. Күкіртті балкытуға<br />
арналған автоклав<br />
темірден жасалған цилиндр. Кенге 15% су араластырып автоклавтыц<br />
үстінен салады, астынан 140— 150° дейін қыздырған бу<br />
жіберіледі. Үш сағаттан кейін астындағы құбырдан (2) балкыған<br />
кукіртті ағызып қалыптарға құяды, екінші кұбырдан (3) калган<br />
күм-топырақты шығарып, жұмысты қайта бастайды. Мұның<br />
үздікті істейтіндігі қолайсыз, күкірттіц бағасын қымбаттатады.<br />
Бұл екі әдіс те жер бетіндегі күкіртті алуға арналған.<br />
3. Ж е р қойнауында балкыту (Ф раш тың әдісі). АҚШ -та күкірт<br />
жер қойнауында 200—400 м тереңдікте кездесетіндіктен бұл әдіс сонда колданылады.<br />
116-суретте көрсетілген бір-біріне кигізілген үш құбыр күкірт бар<br />
жерге енгізіледі. Сыртқы ж әне ортадағы құбы рларды ң арасымен, 170° дейін<br />
қыздырған су буын қысып айдайды, ең ішкі кұбырмен қысылған ыстық ауа жіберіледі;<br />
сонда балкыған күкірт ішкі ж әне ортадағы құбы рларды ң арасымен<br />
ж оғары, жер бетіне көтерілуге мәж бүр болады. Оны калы птарға кұяды, мұндай<br />
күкіртті жіліншік (черенковая) күкірт дейді.<br />
Косылыстар кұрамындағы күкіртті алу әдістері.<br />
4. Термиялык айда у. Бұл әдіс Орал заводтарында<br />
колданылады. Шахта пешін 600°-қа дейін кыздырып ішіне темір<br />
колчеданын салады; онда өтетін реакция FeS2 = FeS + S нәтижесінде<br />
газдармен бірге ұшып шыккан күкіртті салкындатып<br />
барып, ажыратып алады.<br />
5. Қүкірт диоксидін тотыксыздандыру. Түсті<br />
металлургияда сульфидтердегі металды (мыс, мырыш, қорғасын<br />
т- б.) алғанда ондағы күкірт, күкірт диоксиді S 0 2 түрінде, «калдық»<br />
ретінде далаға зая жіберіліп келді. Міне, осы күкірт диоксидін<br />
енді кызған көмірдіц үстімен өткізіп тотыксыздандырып,<br />
■шіндегі күкіртті алатын болды:<br />
S 0 2 + C ^ C 0 2 + S<br />
2 S 0 2 + 2 C ^ S + 2 C 0<br />
353