Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
өндірісінде жұмсалады, шырпының басындағы коспаның .50%<br />
осы бертолле тұзы. Бертолле тұзы кыздырғанда 356° балқып,<br />
400° маңында катализатор (М п 0 2 т. б.) катынасында айырыла<br />
бастайды:<br />
2КС10з + 2КС1 + 3 0 2<br />
Д Н °= — 109 кДж/моль<br />
катализаторсыз кыздырса, өте қопарылғыш зат ҚСЮ 4түзіп айырыла<br />
ды:<br />
4КС10з = ЗКСЮ 4+ КС1<br />
Хлор кышкылы<br />
ДН° = — 148,5 кДж/моль<br />
0<br />
II<br />
Н — О —СІ — О<br />
II<br />
О<br />
Бұл қышқылды алу үшін калий перхлоратын концентрлі күкірт<br />
қышқылымен әрекеттейді<br />
КСЮ 4+ H2S 0 4^ K H S 0 4+ НС104<br />
НС104 түссіз ашық тұрса түтіндене бастайтын сұйықтық, қат.<br />
t = — 112°. Хлор кышқылы таза күйінде өте тұраксыз, өзіненөзі<br />
қопарылуы мүмкін; судағы ерітіндісі копарылмайды, тотықтырғыштығы<br />
хлордың басқа қышқылдарынан нашарлау; кышкылдың<br />
қасиеті — барлык белгілі кышқылдардың күштісі.<br />
Перхлораттар да хлорат сиякты электрохмиялық тотықтыру<br />
аркылы алынады; копарылғыш зат жасау үшін жэне пиротехникада<br />
колданылады.<br />
Хлордың оттекті қосылыстарымен танысуға байланысты айтып<br />
кететін бір жай бар. Фтор — элементтер ішінде ең электр терісі,<br />
ол әр дайым теріс бір валентті. Оның себебі фтордың валенттік<br />
7 электроны L — кабатта, ал ол кабат электронға толы болу<br />
үшін бір электрон жетпейді. Фтор бірден артык валенттік білдіру<br />
үшін, L — қабаттағы электрон жұбының біреуі ажырап, энергетикалык<br />
жоғарырак М — кабатындағы орбитальга көшуі керек.<br />
Бұлай болу фторда мүмкін емес екен.<br />
Енді хлорғл келсек, ол оң бір, үш, бес, және жеті валентті<br />
бола алады:<br />
'■<br />
О<br />
О ч<br />
'I<br />
: С I - О Н О = C I — О Н C I — О Н 0 = G I - 0 H<br />
" о 7 " 11<br />
u<br />
О<br />
Хлордың валенттік 7 электроны М — қабаттағы, s — және<br />
Р-қатпарындағы орбитальдарда орналаскан, бірак сол М-кабатынын,<br />
d — катпары бос түр. Хлор атомы реакция кезінде козған<br />
күйғе келіп, электрон жүптарын жазса, олар d — қатпарыныц<br />
орбитальдарына орналаса алады және ол қатпар алыс болмаған-<br />
1<br />
341