You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
г е ю ;. + 2 К 0 Н = К С 102+ КСЮ з + Н 20<br />
Хлорлы қышқылды жекелеп алудын, да жолы бар:<br />
2 СЮ 2 + В а 0 2 = В a (CIO 2) 2 + О 2<br />
B a (C 1 0 2) 2 + H 2S 0 4 = B a S 0 4 + 2 H C 1 0 2<br />
Хлорлы кышкыл тұрақсы з кышкыл, іс жүзінде еш ж ерде колданбайды<br />
Тұздары копарылғыш.<br />
ллорлау кышкыл тт ѵ<br />
КЫЛДЫҢ айырылуынан түзіледі: Н ~ 0 “ СІ^ Хлорлылау кыш-<br />
ЗНСЮ = НС10з + 2НС1,<br />
бірақ оны тұзынан алады:<br />
0<br />
B a(C 103)2 + H 2S 04 = 2HC103 + B aS04<br />
Хлорлау кышкыл суда еріген күйде ғана болады, ерітіндісі<br />
түссіз, 50%-дейін ғана концентрлеуге болады* өте күшті бір негізді<br />
кышкыл, тотыктырғыш.<br />
Тұздары хлораттар түссіз, кыздырғанда оттек бөліп шығаратын<br />
копарылғыш, әрі улы заттар ішіндегі маңыздысы калий<br />
хлораты — КС103 (Бертолле тұзы).<br />
Күйдіргіш калидің ыстык ерітіндісіне хлор жіберсе, онда болатын<br />
реакциялардың актығы былай жазылады:<br />
ЗСІ2 + 6К 0Н = КС103+ 5 К С 1+ ЗН 20<br />
енді осы ерітіндіні салкындатса, КС103 суык суда нашар еритіндіктен,<br />
тұнбаға түседі.<br />
Бертолле тұзы өте маңызды тұз болғандыктан, айтылып өткен лабораторияда<br />
алу әдісінен баска, техникада алудын. екі әдісін келтіреміз:<br />
1. Химиялык әдіс.<br />
6 С а ( 0 Н )2 + 6 СІ2 = З С а (С 1 0 ) 2 + З С аС 1 2 + 6Н 20<br />
ЗС а(С 10)г = С а (С ! 0 з) 2 + 2 С аС І 2.<br />
6 Са (О Н ) 2 —|—6 С 12 = Са (СІОз) 2 “I- 5СаС12“ЬбНгО<br />
Са (СЮз) 2 + 2КС1 = 2 К С 1 0 з + СаС1г<br />
ерітіндіні салкындатып, КСЮ з сүзіп алады .<br />
2 . Электрохимиялык әдіс. Калий хлоридінің 25% ерітіндісін<br />
диаф рагм асы з (Х-тарау, § 3) электролиздейді, алдымен ерітіндіде мынадай<br />
реакция болады:<br />
СІ2 + 2 К 0 Н = КС1 + КСЮ + Н 20 ,<br />
одан кейін анодта С Ю ' ионының тотығу процесі болады:<br />
6 С Ю ' + ЗН 20 + 6е->-2СЮ, з + 6 Н -^ • + 4СІ' + 3 0<br />
Бертолле тұзы жанғыш (күкірт, көмір, фосфор) заттармен<br />
өте копарылғыш коспа беретіндіктен оны артиллерияда запал<br />
(от бергіш) жасау үшін және пиротехникада колданады; шырпы<br />
340