Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Егер хлорды суга емес, сілті ерітіндісіне (суыкта) жіберсе,<br />
мысалы:<br />
2К 0Н + С12==КС1 + КС10 + Н 20<br />
калий гипохлориті түзіледі. Гипохлориттер де ѳте жаксы тотыкхыргыш,<br />
оны боялган заттарды, қағазды ағарткыш ретінде колданады;<br />
гипохлориттің тотыктырғыш болуының себебі ауадағы<br />
көмір кышкыл газдыц әрекетінен ерітіндісінде хлорлылау кыш <br />
кыл түзіледі:<br />
КС10 + С 0 2 + Н 20 = КН С0з + НС10<br />
Сілтілердің арзаны кальций гидроксидімен С а(О Н )2 хлор<br />
реакцияласқанда хлор әгі түзіледі; оныц түзілу реакциясын<br />
тура дәл болмағанымен де мына теңдікпен көрсетуге болады:<br />
С12 + С а(О Н )2 = С а + Н 20<br />
\ О С І<br />
Демек, хлор әгі тұз кышкылыныц жэне хлорлылау кышкылдыц<br />
аралас тұзы. Хлор әгі ак түсті, ащы иісті ұнтак, күшті тотыктыргыш<br />
касиеті бар зат.<br />
Хлор әгі ауамен жанасканда ондагы С 0 2 мен реакцияласады:<br />
Са0С12 + С 0 2 = СаСОз -(- С12<br />
2C a0C l2 + C02 = C a C 0 3-f СаС12 + СІ20<br />
Бұл екі реакция кабат жүреді, бірак екінші реакция басымырак.<br />
Бу катысканда:<br />
2Са0С12 + С 0 2 + Н 20 = СаС0з + СаС12 + 2НС10<br />
Бұл реакциялардыц кайсысынан болса да бөлініп шЫтатын хлордыц<br />
оттекті косылыстары күшті тотыктырғыштар.<br />
Хлор әгініц сапасы «актив хлордыц» проценттік мөлшерімен<br />
аныкталады («актив хлор» дейтініміз әктіц хлор эквивалентіне<br />
шағылган тотыктыргыштык қабілеті). Сатудагы стандартты хлор<br />
әгінде 35% актив хлор болуы керек.<br />
Хлорды сұйык түрде өндіре бастаганнан бері хлор әгініц<br />
мәні аздап кемігенімен, әлде де кѳп жерлерде колданады — целлюлоза<br />
және кағаз ағарту, хлороформ, хлорпикрин синтездеу;<br />
ацетилен, керосин тазалау; дезинфекция, дегазация, арам шѳппен<br />
күресу т. б.<br />
Хлорлы қышқыл Н — О— С 1 = 0 , СЮг гидролизінде түзіледі:<br />
2C 102 + H 20 = H C 102 + H C 103<br />
Оның тұздары хлориттер де солай:<br />
22* 339