Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
аргон—9,3 л, неон—18 мл, гелий—5 мл, криптон— 1 мл, ксенон<br />
— 0,08 мл гана болады.<br />
Қасиеттері жэне қолдануы. Инертті газдардың біркатар<br />
физикалык. қасиеттерін 42-кестеден керуге болады.<br />
Инертті газдардың физикалык, қасиеттері<br />
42-кестё<br />
Қасиеттері<br />
Гелий<br />
Не<br />
Неон<br />
Ne<br />
Аргон<br />
Ar<br />
Криптон<br />
Kr<br />
Ксенон<br />
Xe<br />
Po ДОН<br />
Rn<br />
1 л салмағы (г) 0,1784 0,8990 1,7868 3,736 5,891 9,96<br />
б/ (С°) — 272 — 249 — 189 — 157 112<br />
K t (С°) - 2 6 9 - 2 4 6 — 186 — 153 108 — 62<br />
Инертті газдар түссіз, молекулалары бір атомды. Баска газдармен<br />
салыстырғанда электр өткізгіштігі жогары, ток өткенде<br />
әр түрлі түс беріп жарқырайды: гелий — ашық сары, неон оттай<br />
қызыл. Мұньі үлкен қалаларда реклама жасау үшін және маяктарға<br />
пайдаланады. Бұлардын сүйылу және қату температуралары<br />
да өте төмен, гелийдің сүйылу t° — 269 С, бул абсолюттік нөлден<br />
4° қана жоғары, сондықтан мұны төмен температураларда<br />
істелетін ғыльіми жұмыстар үшін пайдаланады. 1929 ж. катты<br />
гелий алынды.<br />
Инертті элементтердін радиустары ѳскен сайын олардын,<br />
атомдарынын поляризациялануы күшейіп, олардын арасындагы<br />
ван-дер-ваальс күштері молайып, балку жэне кайнау температуралары<br />
гелийден радонға қарай жоғарылай бастайды. Осы<br />
бағытта асыл газдардын судағы органикалык еріткіштердегі еріткіштігі<br />
ұлғаяды, сол сияқты адсорбциялану кабілеті артады.<br />
Осыға-н орай инертті газдардын сумен түзетін ену косылыстарынын<br />
Аг-6Н20, Қг-6Н20 және Хе-6Н20 беріктігі арта түседі.<br />
Инертті газдардын сыртқы кауызы 8 электронды (гелийде 2)<br />
тұрақты болады, сондыктан олар электрон беріп не алып реакцияласпайды<br />
— инертті.<br />
Қалыпты жағдайда асыл газдар химиялык түрғыдан алғанда<br />
инертті. Бірақ аса катты кыздырса (электр разряды кезінде)<br />
ионданған гелий мен неон кос атомды молекулалар түзіледі:<br />
Не2+ , Ne2+ . Бірақ олар өте активті, тұрақсыз бөлшектер, өздеріне<br />
тиісті электронды қайта косып алып, 2 бейтарап бөлшекке бөлініп<br />
кетеді.<br />
Осы сонғы кезде, тек Ван-дер-Ваальс күштері емес, коваленттік<br />
байланыс (р — орбитальдарының каптасуы) арқылы түзілетін<br />
инертті элементтердін әлденеше косылыстары алынды.<br />
Ксенонньщ иондану энергиясы оттек молекуласынын иондану<br />
энергиясынан аздап кішілеу. Олай болса, оттектін он молекулалык<br />
ионы түзетін O^tFeT (оттек гексафтороплатинаты) тэрізді<br />
косылысты ксенон да түзуге тиіс. Ѳте күшті электрон тарткыш<br />
320