You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
107-сурет. Тиндаль эффекті<br />
ф<br />
ф<br />
108-сутер. Мицелла құрылымының<br />
схемасы<br />
Гидрофоб бѳлшектері сыртына судын, молекулаларын адсорбцияламайтын<br />
коллоид, онын мысалы, алтын, күміс сиякты металдардын,<br />
сульфидтердін зольдері. Бұл коллоидтар ерітіндіде<br />
кейде ірімтік, не ұнтак түрінде >£үреді.<br />
Металдар гидроксидінін коллоидтары, осы екі коллоид жүйесінін<br />
аралығынан орналасады.<br />
Зольдегі коллоид бөлшектері, жай ерітіндідегі молекулалар<br />
сияқты, үздіксіз диффузиялык козғалыста болады. Осы козғалыста<br />
бөшектер кездесіп түйісуге тиіс, одан бірігісіп бұрынғысынан<br />
да үлкенірек агрегат түзіп, акырында салмағы ауырлағандықтан<br />
тұнбаға қонуы керек. Іс жүзінде бүл байқалмайды, коллоид<br />
жүйесі түрақты, жағдайы келіссе үзак уақыт өзгеріссіз<br />
тұрады, мысалы, Фарадей даярлаған зольдер осы уакытка дейін<br />
өзгермей тұрса керек. Коллоид ерітінділердін тұракты болу<br />
себебі неден<br />
Коллоид белшектері ыңғай электролитті ортада түзіледі.<br />
Коллоид бѳлшектері ѳз сыртына электролиттен ион адсорбциялайды,<br />
сөйтіп ѳзі де электр зарядты болып шығады. Алынған<br />
коллоид жүйесіндегі коллоид бѳлшектердіц барлыгы аттас<br />
заряд алады, мысалы, крахмал, сульфидтер, гуммиарабик, металдар,<br />
күкірт т. т. теріс зарядты болады; металл гидроксидтері,<br />
гемоглобин, органикалык бояулар оц зарядты болады. Коллоид<br />
бѳлшегінде заряд бар екенін жэне оныц мэнін электролиз аркылы<br />
оцай білуге болады. Коллоид ерітінді аркылы ток жібергенде<br />
болатын процесті электрофорез дейді. Электрофорез<br />
қүбылысын 1809 жылы Москва университетініц процессоры<br />
Ф. Ф. Рейес ашкан.<br />
Коллоид бѳлшектерініц заряды бір аттас болғандыктан олар<br />
біріге алмайды, ірірек агрегат түзбейді.<br />
Зарядталған коллоид бѳлшектерімен аралас ерітіндіде карсы<br />
мэнді иондар болады, оларды карсы ион деп атайды. Зарядталган<br />
каллоид бѳлшегі жэне оны бейтараптайтын иондардан<br />
күрылған жүйені мицелла деп атайды, мицелла күрылымыныц<br />
схемасы 108-суретте кѳрсетілген.<br />
Коллоид бѳлшектерініц заряды болу гидрофоб коллоидтардыц<br />
тұрактылығын жаксы түсіндіреді, ал гидрофиль коллоидтардыц<br />
түрақты болуына негізінде ѳткенде айтылған, оныц сыртына<br />
s<br />
313
Change language