2 не

F — 96500 кулон (Кл). Фарадей саны, яки тұрақтысы.
/ — ток күші, A.
t — электролиздеу уакыты, с.
q — ток күші I мен уакытка t сай кулон (A-с) саны.
формуладағы -j- шамасы электродтан 1 кулон ток ѳткен кезде
бөлінетін элементтің яки радикал (топтың) массасынын мѳлшері.
Бұл шама электрохимиялык эквивалент деп аталады.
Фарадей заңынын математикалык тендеуін электролиттен
электр тогы ѳткенде жүретін процестерге сай есептеулер жүргізу
үшін кенінен колданады.
Электролиз айтарлыктай жүру үшін электролит ерітіндісінен
ететін токты белгілі бір кернеуде ұстап тұру қажет. Электролиз
процесінің еркін жүруіне кажет кернеу мөлшері ыдырау кернеуі
(баскаша ыдырау потенциалы, вольтаж деп те атайды) деп
аталып Еыд., вольтпен ѳлшенеді.
Ыдырау кернеуін тәжірибе жүзінде табады. 40-кестеде кейбір
электролиттердіц ыдырау кернеуі берілген. Бірінші бағанада
орналаскан кышқылдар мен сілтілердің ыдырау кернеуі бір шамалас.
Оныц мәні бұл заттарды электролиздегенде тек су иондарыныц
тотығу-тотыксыздануға үшырап сутек пен оттек бөлінетіндігін
көрсетеді.
Катиондар концентрациясы 1 моль/л болгандагы кейбір
электролиттердің ыдырау кернеуі
40-кесте
Электролит Еыд Электролит F c ыд Электролит F с ыд
H N 0 3 1,69 N a N 0 3 2 ,1 5 A g N 0 3 0 ,7 0
H2S 0 4 1,67 N a2S 0 4 2,21 C1 1SO4 1,49
H3 PO4 1,70 HCl 1,31 Z n S 0 4 2 ,3 5
NaOH 1,69 HBr 0 ,9 4 NiCI2 1,85
KOH 1,67 HJ 0 ,5 2 N iS O t 2,69
Электролиз кезінде берілетін ток кернеуі ыдырауға кажет
мөлшерге жетер-жетпес болса процесс токтап калады. Мүныц
сырын түсіну үшін NіС 12 ерітіндісініц платина электродта ваннада
электролизденуін алайык. Электролиз жүре бастасымен катодта
Ni ионы тотыксызданып, анодта хлор тотығады:
Ni"+2e = Ni —е = С\
+ ini С1 + С1=С12
Осыныц нәтижесінде катод беті никельмен, анод беті хлор молекулаларымен
капталады да, гальвани элементі түзіледі:
( + ) 2С1' I Cb ИNi I NM — )
309