You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ғой. Мэселен, мырыш пен темірді ѳз тұздарына батырғанда екеуі<br />
де теріс зарядталады, соған қарамастан электродтарды өзара<br />
косканда активтірек мырышка жиналған электрондар, одан<br />
активсіздеу темірдегімен салыстырғанда молырак болғандықтан<br />
біріншісінен екіншісіне қарай ағылып электр тоғын тудырады.<br />
Бұл элементте жүретін реакция теңдеуі мынадай:<br />
Zn -f- Ғё*= Fe -(- Zn"<br />
Неғұрлым электрод ретінде алынған металдардыц химиялык<br />
активтік айырымы алшак болса, соғұрлым гальвани элементтерінде<br />
әтетін тотығу:тотықсыздану реакциясы куаттырак болып,<br />
мол электр тогы туады.<br />
Барлык металдардыц иондарыныц ерітіндідегі концентрациясын<br />
бірдей етіп алып, потенциалдарыныц мөлшерін аныктау<br />
олардыц активтігін езара салыстыруға мүмкіндік береді. Әдетте,<br />
әрбір жеке электродтыц абсолюттік потенциалын өлшеу тым<br />
киын, сондыктан іс жүзінде электродтардыц салыстырмалы*<br />
потенциалын тауып пайдаланады. Ол үшін бір металдьщ потенциалы<br />
екінші бір белгілі металдьщ (электродтыц) потенциалынан<br />
каншалыкты артык немесе каншалыкты кем екендігін аныктайды.<br />
Потенциалдарды салыстыруға арналған стандартты электрод<br />
ретінде к а л ы п т ы сутек электроды н алады (104-сурет).<br />
Ол сутек иондарыныц концентрациясы 1000 г суда 1 моль болып<br />
келген 2 н. күкірт кышкылыныц ерітіндісіне батырылған, беті<br />
ұсақ платина түйіршіктерімен кеуектеу етіп, капталған платина<br />
пластинкадан түрады. Осы ерітіндіден 25°С-та 101,3 кПа кысыммен<br />
таза газ күйіндегі сутек үзбей жіберіліп тұрады. Ол кеуек<br />
бетке сіціріліп бүкіл электрод сутектен жасалғандай эсер етеді.<br />
Электродтағы сутектен оц иондар ерітіндіге етеді: Н2 — 2е = 2Н + .<br />
Сонда электрод пен ерітінді арасында туатын сутек электродыныц<br />
потенциалын шартты түрде келісіп нѳлге тец деп алған.<br />
Кез келген металдьщ салыстырмалы потенциалын табу үшін<br />
бірі стандартты сутекті<br />
электродтан, екіншісі сол<br />
металдыц өзінен жасалған<br />
гальваникалық элемент<br />
күру кажет. Жэне ол металдыц<br />
ѳз тұзындағы<br />
иондарыныц концентрациясы<br />
1 моль 1 л болуы<br />
шарт. Осында аныктала-<br />
-CuSO<br />
тын салыстырмалы потенциал<br />
металдыц ка<br />
[Си ]-1г-ион/л<br />
лыпты (стандартты)<br />
электродтык потен<br />
104-сурет. Мыстын. калыпты потенциалын<br />
анықтауға арналған<br />
қондырғының схемасы<br />
циалы болып аталады.<br />
Калыпты электродтык.<br />
потенциалдыц шамасы<br />
302
Change language